Amual ti dungu

Ti Biblia, ¿chem feipiquei tati Navidad mu?

Ti Biblia, ¿chem feipiquei tati Navidad mu?

Biblia ñi quimeltuqueel

 Tati Biblia feipiquelai chem antü ñi choyüngen Jesús, ca feipiquelai taiñ cahuiñmanieal tüfa. Quiñe lifru feipi: “Tati cahuiñmaniequeelchi antü Navidad pingelu, Chau Ngünechen huercüquelaeiñmu ñi cahuiñmangeal, ca tati Nuevo Testamento tuulai” (Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature, John McClintock ca James Strong).

 Ngüneduamngelu ti Navidad quimfalcünui ti coilaque religion mu ñi tuhun-ngen. Biblia pengelquei Chau Ngünechen lladcüquei femngechi ñi poyengeal quisu, doyelchi mai tüfa mu yamlayafuiñ ta Chau Dios (Éxodo 32:5-7).

Ti Navidad ñi nütramcangequeel

  1.   Ti cahuiñ Jesús ñi choyüngen: Quiñe lifru feipi, tati pu cristiano hunen siglo meu cahuiñmaquelafuingün Jesús ñi puhultripantun “raquiduamquefuingün tüfachi cahuiñ [...] cuifique coilaque huimtun ñi tuhun-ngen” (Las cosas nuestras de cada día).

  2.   25 diciembre: Rüf quimnieiñ Jesús ñi choyüngenon 25 antü diciembre cüyen mu. Feimu tati loncolechi religioso dullingün quiñe antü ñi cahuiñmangeal, femngechi trürümngeal ti cahuiñ epe acuchi puquem mu.

  3.   Yehun, cahuiñ ca ilelcahun: Quiñe lifru, The Encyclopedia Americana feipi: “Ti Saturnal, fei tüfa quiñe cahuiñ femngequefulu roma meu, cahuiñmaquefuingün rangi diciembre cüyen mu, femngechi eluhui ñi femngeal fillque huimtun ñi cahuiñmangeal ti Navidad. Ti Saturnal mu entungei ti ilelcahun, hulngeal yehun ca üyümal fela”. Feimu, ti Diccionario de historia de la Iglesia feipiquei: “Tati fütraque ayecan ca hulngeal yehun ti Saturnal cahuiñ mu tuhun-ngei (17-24 diciembre cüyen)”. Cafei ti Enciclopædia Britanica feipi: “Petu cahuiñmangelu ti Saturnal tati pu che cüdauquelafuingün”.

  4.   Fillque pelon ñi adngeal ti ruca Navidad mu: Quiñe lifru The Encyclopedia of Religion pingelu, nütramcaquei tati reñmahuen Europa mapu mu adelcaquefingün tañi ruca “fillque pelon ca tapül anümca” ñi cahuiñmangeal acuchi puquem ca ñi incañpehual tati huesaque püllü mu. Ca ti Diccionario de historia de la Iglesia feipi: “Tati carü pichique anümca ca fillque pelon tuhuingün ñi cahuiñmangeal ti hunen antü enero mu nüucülelu ti Antü mu (1 enero, nuevo año)”.

  5.   Acebo ca muerdago mu ñi adelcaquefiel ti ruca: Tüfachi epu anümca mu, tati pu che adelcaquefingün tañi ruca ñi cahuiñmangeal ti Navidad. “Tati pu sacerdote celta troquiqueingün ñi hulqueel cüme felen ti muerdago. Ca ti acebo ñi tapül püramyengefui ta huiñotual ti Antü mu” (The Encyclopedia Americana).

  6.   Navidad ñi anümca: Ti Enciclopædia Britanica feipi: “Tati pu cristianongenochi che Europa tuulu poyequefulu ti anümca, fei cristianongetulu engün amulei ñi poyefiel ti anümca”. Quiñe huimtun entuquelu tüfachi dungu, fei “ñi elcünual quiñe anümca hulngiñ mu cam ponhui ruca mu petu cahuiñmangelu ti puquem”.