Dumiretso sa laog

MAY NAGDISENYO DAW KAINI?

An Makangangalas na Kublit kan Pilot Whale

An Makangangalas na Kublit kan Pilot Whale

 Dakulang problema sa mga barko an mga sisi (barnacle) asin iba pang organismo sa dagat na nagdudukot diyan. Inaapod iyan na biofouling asin pinapaluway kaiyan an dalagan nin mga barko, kaya mas magastos sa fuel, asin kada ikapirang taon kaipuhan iyan linigan kaya dai nguna magagamit. Huli kaiyan, naghahanap an mga siyentista nin solusyon hali sa naturalesa.

 Pag-isipan: Ipinapahiling sa mga pagsiyasat na an kublit kan long-finned pilot whale (Globicephala melas) igwang kakayahan na linigon an sadiri. Pano iyan nin saradit na mga gudo-gudo, na inaapod na mga nanoridge, na sa kasaditan dai diyan nakakadukot na marhay an mga larva kan barnacle. An mga espasyo sa pag-ultanan kan mga gudo-gudong iyan pano nin gel na panglaban sa algae asin bacteria. Pag nagsasalida nin kublit an whale, nagpoprodusir iyan nin bagong gel.

 Pinaplano kan mga siyentista na iaplikar sa mga barko an sistemang iyan nin paglinig sa sadiri kan whale. Kaidto, ginagamit an antifouling na mga pintura. Alagad dai pa sana nahahaloy, ipinagbawal an pinakaparating ginagamit sa mga pinturang iyan huling nakakaraot iyan sa mga organismo sa dagat. An solusyon kan mga parasiyasat iyo na lagan an hawak kan barko nin net na metal. Sa irarom kan net, may nakaraya-rayang mga labot na nagluluwas nin sarong kemikal na dai nakakaraot sa kapalibutan. Pag an kemikal na iyan nakaduta sa tubig-dagat, nagkokorta iyan dangan nagigin mapulot na gel na garo kublit na minatahob sa bilog na hawak kan barko. Sa paglihis nin panahon, naiinas an kublit na iyan na mga 0.7 milimetros an hibog, asin kaibang nahahali an mga organismo na nagdukot diyan. Dangan, mapaluwas naman nin panibagong gel na matahob sa hawak kan barko.

Pinapaluway nin mga sisi an dalagan nin mga barko asin masakiton iyan halion

 Ipinapahiling kan mga test sa laboratoryo na paagi sa sistemang ini, mababawasan nin 100 na beses an biofouling sa mga barko. Asin magigin dakulang bentaha iyan sa mga kompanya nin barko, huling dakulaon an gastos sa pagdara nin barko sa duungan tanganing linigan.

 Ano sa hiling mo? Resulta daw nin ebolusyon an kakayahan kan kublit kan pilot whale na linigon an sadiri? O may nagdisenyo kaiyan?