Go long ol haf insaed long hem

?Baebol i Talem Wanem Long Fasin Ya Blong Kros?

?Baebol i Talem Wanem Long Fasin Ya Blong Kros?

Ansa we Baebol i givim

 Baebol i talem se man we i no save kontrolem kros blong hem, hem i stap spolem hem wan nomo wetem ol man we oli stap raon long hem. (Ol Proveb 29:22) Nating se samtaem i luk olsem se i stret nomo we yumi kam kros, be Baebol i talem se ol man we oli stap gohed blong “faerap long kros” bambae oli no save kasem laef ya we i no save finis. (Galesia 5:19-21) Long Baebol, i gat fulap nambawan advaes we oli save halpem yumi blong kontrolem fasin ya blong kros.

 ?I rong blong man i kros?

 Nogat. Samtaem i no rong blong kros. Eksampol, Nehemaea we i wan man we i gat strong bilif ‘i kros we i kros’ taem hem i harem ol nogud samting we ol man Isrel oli mekem.—Nehemaea 5:6.

 Sam samtaem, God tu i stap kros. Eksampol, taem ol man Isrel oli brekem promes ya se bambae oli wosipim hem nomo, nao oli stat blong mekem wosip long ol giaman god, “[Jehova] i kros we i kros tumas long olgeta.” (Jajes 2:13, 14) Nating se i olsem, Jehova i no letem kros i kontrolem hem. Oltaem fasin blong hem blong kros i stret mo hem i kontrolem.—Eksodas 34:6; Aesea 48:9.

  ?Wetaem i nogud blong kros?

 I nogud blong kros taem yu no save kontrolem kros blong yu, we hemia nao samting we i hapen plante taem from we yumi sin man. Eksampol:

  •   Ken i “kros tumas” taem God i no glad long sakrefaes blong hem. Mo from we Ken i letem kros i kontrolem hem, hem i kilim brata blong hem i ded.—Jenesis 4:3-8.

  •   Profet Jona “i kros tumas” taem God i soem sore long ol man Nineve. Biaen, God i stretem Jona, mo i talem long Jona se i no ‘i stret blong hem i kam kros olsem,’ mo se hem i sud gat sore long ol man ya we oli tanem tingting blong olgeta from ol nogud samting we oli bin mekem.—Jona 3:10–4:1, 4, 11. a

 Ol eksampol ya oli soemaot klia se “taem man i kros, hem i no save mekem samting we i stret long fes blong God.”—Jemes 1:20.

?Olsem wanem blong kontrolem kros?

  •   Luksave denja sipos yu no kontrolem kros. Samfala oli ting sipos oli letem kros blong olgeta i kamaot, hemia i soemaot se oli strong man. Be blong talem stret, man we i no save kontrolem kros blong hem, hem i no wan strong man. “Sipos yu no save holem kros blong yu, bambae i no gat man i save givhan long yu. Bambae yu kam olsem taon we i no gat bigfala stonwol i goraon long hem, we i isi nomo blong ol enemi blong hem oli kam mekem faet long hem.” (Ol Proveb 25:28; 29:11) Antap moa, taem yumi wokem fasin ya blong kontrolem kros blong yumi, yumi soemaot se yumi waes. (Ol Proveb 14:29) Baebol i talem se: “Man we i strong blong faet, hem i gud, be man we i save mekem tingting blong hem i longfala, hem i gud moa.”—Ol Proveb 16:32.

  •   Kontrolem kros, bifo we yu mekem wan samting we biaen yu sore from. Ol Sam 37:8 i talem se: “I nogud yu kros, i nogud yu faerap, i nogud yu wari. Ol samting ya i rod blong kasem trabol nomo.” Makem klia se taem yumi kros, yumi save jusum blong lego kros bifo we yumi “kasem trabol.” Olsem Efesas 4:26 i talem se: “Sipos yufala i kros, yufala i no mas mekem sin.”

  •   Taem kros i stat, i moa gud yu aot. Baebol i talem se: “Stat blong rao i olsem wan smol hol long bigfala tang, we wota i stap lik smosmol long hem. Yu mas blokem kwik. Sipos no, bambae i kam nogud olgeta.” (Ol Proveb 17:14) Nating se i waes blong stretem wan problem hariap, be i gud we yu wetem narafala we yu gat problem wetem hem, yutufala i mas mekem kros blong yutufala i godaon fastaem. Olsem nao, bambae yutufala i save stretem problem ya long kwaet fasin.

  •    Faenemaot ol stret save. Ol Proveb 19:11 i talem se: “Sipos yu gat hed, bambae yu no save kros kwik.” Sipos yumi waes, bambae yumi traem faenemaot ol stret save fastaem. Mo taem yumi lesin gud fastaem long ol saed stori, bambae yumi blokem fasin ya blong kros krangke.—Jemes 1:19.

  •    Prea from pis long tingting. Prea i save halpem yu blong gat “pis ya blong God we i bigwan tumas i bitim olgeta save blong yumi.” (Filipae 4:7) From we prea i wan rod blong kasem tabu spirit blong God, hemia i mekem se yumi save gat ol fasin olsem pis, longfala tingting, mo bos long tingting.—Luk 11:13; Galesia 5:22, 23.

  •   Jusum gud ol fren blong yu. Plante taem yumi kopi fasin blong ol man we yumi fren gud wetem olgeta. (Ol Proveb 13:20; 1 Korin 15:33) From samting ya, Baebol i givim woning se: “I nogud yu stap fren long ol man blong faerap, we oli save kros kwik.” ?From wanem? From we “sipos no, bambae yu tekem fasin blong olgeta.”—Ol Proveb 22:24, 25.

a I luk olsem se biaen, Jona i akseptem fasin stretem we hem i kasem mo hem i no moa kros, from we God i yusum hem blong i raetem wan buk we i karem nem blong hem.