Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ | ΜΑΣΙΜΟ ΤΙΣΤΑΡΕΛΙ

Ένας Σχεδιαστής Ρομπότ Μιλάει για την Πίστη Του

Ένας Σχεδιαστής Ρομπότ Μιλάει για την Πίστη Του

Ο καθηγητής Μάσιμο Τισταρέλι είναι επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Σάσαρι στην Ιταλία. Είναι συνεκδότης τριών διεθνών επιστημονικών περιοδικών και έχει συμμετάσχει στη συγγραφή πάνω από εκατό επιστημονικών δημοσιεύσεων. Μελετάει το πώς οι άνθρωποι αναγνωρίζουν πρόσωπα και κάνουν φαινομενικά απλά πράγματα, όπως το να πιάσουν μια μπάλα. Κατόπιν σχεδιάζει οπτικά συστήματα για ρομπότ—συστήματα που μιμούνται αυτό που κάνουμε εμείς. Το Ξύπνα! τού έκανε κάποιες ερωτήσεις για την πίστη του και για το επιστημονικό του έργο.

Ποιες είναι οι θρησκευτικές σας καταβολές;

Οι γονείς μου ήταν Καθολικοί, αλλά δεν πήγαιναν στην εκκλησία. Ως νεαρός, έτεινα προς τον αθεϊσμό. Διδάχτηκα ότι η ζωή είναι προϊόν εξέλιξης, και αποδέχτηκα αυτή τη θεωρία ως γεγονός. Εντούτοις, παρότι δεν πίστευα σε έναν Δημιουργό ως συγκεκριμένο πρόσωπο, ένιωθα ότι πρέπει να υπάρχει κάτι ανώτερο από εμάς. Για να το ανακαλύψω, μελέτησα το Βουδισμό, τον Ινδουισμό και τον Ταοϊσμό, αλλά οι διδασκαλίες τους δεν με έπειθαν.

Τι σας έλκυσε στην επιστήμη;

Από παιδί, με συνάρπαζαν οι μηχανές. Μάλιστα θυμάμαι ότι διέλυα τα ηλεκτρικά μου παιχνίδια και τα ξανασυναρμολογούσα. Και φυσικά βομβάρδιζα τον πατέρα μου, που ήταν μηχανικός τηλεπικοινωνιών, με αμέτρητες ερωτήσεις για το πώς λειτουργούν τα ραδιόφωνα και οι τηλεοράσεις.

Ποια υπήρξε η επιστημονική σας σταδιοδρομία;

Σπούδασα ηλεκτρονική μηχανολογία στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας, και έπειτα έκανα διδακτορική έρευνα στο σχεδιασμό ρομπότ. Ειδικεύτηκα στη μελέτη του ανθρώπινου οπτικού συστήματος και στην επινόηση τρόπων για να το μιμηθούμε στο σχεδιασμό ρομπότ.

Γιατί σας κίνησε το ενδιαφέρον το οπτικό μας σύστημα;

Είναι απίστευτα περίπλοκο καθώς περιλαμβάνει, όχι μόνο τα μάτια, αλλά και τα μέσα με τα οποία ερμηνεύουμε ό,τι βλέπουμε. Για παράδειγμα, σκεφτείτε τι συμβαίνει όταν πιάνετε μια μπάλα. Καθώς τρέχετε για να την πιάσετε,  ο φακός του ματιού σας προβάλλει μια εικόνα της στον αμφιβληστροειδή σας. Αυτή η εικόνα κινείται πάνω στον αμφιβληστροειδή σας ανάλογα με την κίνηση τόσο της μπάλας όσο και του ματιού σας. Λογικά, βέβαια, κρατάτε το μάτι σας καρφωμένο στην μπάλα. Τότε η εικόνα της σταθεροποιείται στον αμφιβληστροειδή σας ενώ το φόντο «κινείται».

Ταυτόχρονα, το οπτικό σας σύστημα υπολογίζει την ταχύτητα της μπάλας και την τροχιά της. Το εκπληκτικό είναι ότι αυτοί οι υπολογισμοί ξεκινούν ακριβώς εκεί, στον αμφιβληστροειδή, καθώς το μάτι υπολογίζει την κίνηση της μπάλας σε σχέση με το φόντο. Έπειτα το οπτικό σας νεύρο μεταβιβάζει τα ερεθίσματα του αμφιβληστροειδούς στον εγκέφαλό σας, ο οποίος επεξεργάζεται περαιτέρω τις πληροφορίες και σας κατευθύνει να πιάσετε την μπάλα. Η όλη διαδικασία μάς αφήνει έκθαμβους με την πολυπλοκότητά της.

Τι σας έκανε να πιστέψετε στην ύπαρξη Δημιουργού;

Το 1990 έμεινα μερικούς μήνες στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας όπου έκανα έρευνα στο Κολέγιο Τρίνιτι. Στο ταξίδι της επιστροφής συζητούσαμε με τη σύζυγό μου, την Μπάρμπαρα, για το μέλλον των παιδιών μας. Αποφασίσαμε επίσης να επισκεφτούμε την αδελφή μου που ήταν Μάρτυρας του Ιεχωβά. Η αδελφή μου μού έδωσε το βιβλίο Ζωή—Πώς Βρέθηκε Εδώ; Από Εξέλιξη ή από Δημιουργία;, που είναι έκδοση των Μαρτύρων. Με εντυπωσίασε η προσεκτική έρευνα που είχε γίνει για τη συγγραφή του. Τότε συνειδητοποίησα ότι είχα αποδεχτεί τη θεωρία της εξέλιξης εντελώς αβασάνιστα. Για παράδειγμα, υπέθετα ότι η εξέλιξη υποστηριζόταν ακράδαντα από το αρχείο των απολιθωμάτων. Αλλά αυτό δεν ισχύει. Μάλιστα, όσο ερευνούσα τη θεωρία της εξέλιξης, τόσο πειθόμουν ότι πρόκειται για παχιά λόγια και όχι για γεγονότα.

Κάθησα και σκέφτηκα τη δουλειά μου με τα ρομπότ. Τίνος τα σχέδια αντέγραφα;

Έπειτα, κάθησα και σκέφτηκα τη δουλειά μου με τα ρομπότ. Τίνος τα σχέδια αντέγραφα; Δεν θα μπορούσα ποτέ να σχεδιάσω ένα ρομπότ ικανό να πιάσει μια μπάλα όπως εμείς. Ένα ρομπότ μπορεί να προγραμματιστεί ώστε να πιάνει μια μπάλα, αλλά μόνο σε απόλυτα ελεγχόμενες συνθήκες. Δεν μπορεί να το κάνει αυτό σε καταστάσεις για τις οποίες δεν έχει προγραμματιστεί. Η ικανότητά μας για μάθηση είναι απείρως ανώτερη από αυτή που έχει ένα μηχάνημα—αλλά και το πιο απλό μηχάνημα έχει έναν κατασκευαστή! Το γεγονός αυτό ήταν ένα από τα πολλά που με οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι έχουμε έναν Σχεδιαστή.

Γιατί γίνατε Μάρτυρας του Ιεχωβά;

Ένας λόγος είναι ότι τόσο στην Μπάρμπαρα όσο και σε εμένα άρεσαν οι διεξοδικές μέθοδοι μελέτης των Μαρτύρων. Με εντυπωσίασε ιδιαίτερα η έρευνα που γίνεται για τη συγγραφή των εντύπων τους. Η ενδελεχής έρευνα γοητεύει ανθρώπους σαν εμένα, που μας αρέσει να μπαίνουμε βαθιά στις λεπτομέρειες των πραγμάτων. Για παράδειγμα, μου κίνησαν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον οι πολλές προφητείες της Αγίας Γραφής. Όταν τις μελέτησα, πείστηκα ότι η Γραφή προέρχεται όντως από τον Θεό. Το 1992, η Μπάρμπαρα και εγώ βαφτιστήκαμε ως Μάρτυρες του Ιεχωβά.

Εξασθένισε την πίστη σας η μελέτη της επιστήμης;

Απεναντίας, η επιστήμη έχει ενισχύσει την πίστη μου. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, πώς αναγνωρίζουμε πρόσωπα. Ένα μωρό μπορεί να το κάνει αυτό μέσα σε λίγες ώρες από τη γέννησή του. Εσείς και εγώ αναγνωρίζουμε στη στιγμή κάποιον που ξέρουμε, ακόμα και μέσα σε κόσμο. Μπορούμε μάλιστα να καταλάβουμε ακόμα και τη διάθεσή του. Εντούτοις, ίσως δεν έχουμε ιδέα για το ότι αυτή η αναγνώριση περιλαμβάνει την επεξεργασία ενός εκπληκτικού όγκου πληροφοριών που διενεργείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Ναι, είμαι πέρα για πέρα πεπεισμένος ότι το οπτικό μας σύστημα είναι ένα πολύτιμο δώρο από τον Ιεχωβά Θεό. Τα δώρα του, μεταξύ των οποίων είναι και η Αγία Γραφή, με υποκινούν να του είμαι ευγνώμων και να μιλάω για αυτόν σε άλλους. Άλλωστε, το αίσθημά μου περί δικαιοσύνης μού λέει ότι Εκείνος αξίζει την αναγνώριση και την τιμή για τα έργα του.