Το Γνωρίζατε;

Ποιοι ήταν “εκείνοι που ανήκαν στο σπιτικό του Καίσαρα” και έστειλαν Χριστιανικούς χαιρετισμούς στους Φιλιππησίους μέσω του Παύλου;

▪ Ο απόστολος Παύλος έγραψε από τη Ρώμη προς την εκκλησία των Φιλίππων περίπου το 60 με 61 Κ.Χ., ενώ ο Καίσαρας για τον οποίο έκανε λόγο ήταν ο Αυτοκράτορας Νέρων. Αλλά ποιοι από το σπιτικό του Νέρωνα θα έστελναν χαιρετισμούς στους Χριστιανούς των Φιλίππων;​—Φιλιππησίους 4:22.

Θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι ο όρος «σπιτικό του Καίσαρα» αναφέρεται κατ’ ανάγκην στους άμεσους συγγενείς του αυτοκράτορα. Αντίθετα, περιλάμβανε όλα τα άτομα που βρίσκονταν στην υπηρεσία του αυτοκράτορα, μεταξύ άλλων τους δούλους και τους απελεύθερους, τόσο στη Ρώμη όσο και στις επαρχίες. Συνεπώς, «στο σπιτικό του Καίσαρα» ανήκαν χιλιάδες υπηρέτες. Αυτοί εκτελούσαν διάφορα καθήκοντα διοικητικής ή χειρωνακτικής φύσης στα ανάκτορα, στα κτήματα και σε άλλες ιδιοκτησίες του αυτοκράτορα. Μερικοί μάλιστα είχαν κυβερνητικές αρμοδιότητες.

Ορισμένοι υπηρέτες του αυτοκράτορα στη Ρώμη προφανώς έγιναν Χριστιανοί. Δεν γνωρίζουμε αν κάτι τέτοιο ήταν αποτέλεσμα του κηρύγματος του Παύλου στη Ρώμη. Ούτως ή άλλως, αυτοί εκδήλωσαν εμφανώς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εκκλησία των Φιλίππων. Εφόσον οι Φίλιπποι ήταν ρωμαϊκή αποικία, όπου κατοικούσαν πολλοί βετεράνοι στρατιώτες και κυβερνητικοί υπάλληλοι, πιθανώς κάποιοι από τους Χριστιανούς εκεί ήταν φίλοι αυτών εκ μέρους των οποίων έστειλε χαιρετισμούς ο Παύλος.

Τι ήταν ο λεβιρατικός γάμος που αναφερόταν στο Μωσαϊκό Νόμο;

▪ Στον αρχαίο Ισραήλ, αν ένας άντρας πέθαινε χωρίς να αποκτήσει γιο, αναμενόταν από τον αδελφό του να παντρευτεί τη χήρα για να παραγάγει απόγονο που θα συνέχιζε την οικογενειακή γραμμή του νεκρού. (Γένεση 38:8) Αυτή η διευθέτηση, η οποία αργότερα ενσωματώθηκε στο Μωσαϊκό Νόμο, έγινε γνωστή ως ανδραδελφικός, ή αλλιώς λεβιρατικός, γάμος. (Δευτερονόμιο 25:5, 6) Οι ενέργειες του Βοόζ που περιγράφονται στο βιβλίο της Ρουθ φανερώνουν ότι, αν δεν ζούσε κανένας από τους αδελφούς του νεκρού, το συγκεκριμένο καθήκον μεταβιβαζόταν σε άλλους άρρενες συγγενείς από την οικογένειά του.​—Ρουθ 1:3, 4· 2:19, 20· 4:1-6.

Ο ανδραδελφικός γάμος εξακολουθούσε να υφίσταται στις ημέρες του Ιησού, όπως φαίνεται από την αναφορά των Σαδδουκαίων σε αυτόν στα εδάφια Μάρκος 12:20-22. Ο Φλάβιος Ιώσηπος, Ιουδαίος ιστορικός του πρώτου αιώνα, δηλώνει ότι αυτή η διευθέτηση, όχι μόνο διατηρούσε το όνομα της οικογένειας, αλλά επίσης δεν άφηνε να περάσει σε άλλους η περιουσία της και εξασφάλιζε τη χήρα. Εκείνη την εποχή, η σύζυγος δεν είχε κληρονομικό δικαίωμα στην περιουσία του συζύγου της. Ωστόσο, το παιδί που γεννιόταν από λεβιρατικό γάμο διατηρούσε την κληρονομική ιδιοκτησία του πεθαμένου άντρα.

Ο Νόμος έδινε το δικαίωμα στους συγγενείς να αρνηθούν τη σύναψη ανδραδελφικού γάμου. Εντούτοις, η άρνηση κάποιου “να οικοδομήσει το σπιτικό του αδελφού του” θεωρούνταν κάτι το επαίσχυντο.​—Δευτερονόμιο 25:7-10· Ρουθ 4:7, 8.