Το συναισθηματικό δεκανίκι αποτελεί μια μορφή αυταπάτης, λόγω της οποίας κάποιος αγνοεί την πραγματικότητα και δεν σκέφτεται λογικά. Για παράδειγμα, μερικοί χρησιμοποιούν το αλκοόλ ως δεκανίκι. Στην αρχή, ίσως νιώθουν πιο σίγουροι και ικανοί να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της ζωής. Μακροπρόθεσμα, όμως, όσοι στηρίζονται στο δεκανίκι του αλκοόλ βλάπτουν τον εαυτό τους. Ισχύει άραγε το ίδιο για τη θρησκευτική πίστη;

Ορισμένοι εξισώνουν την πίστη με την ευπιστία. Ισχυρίζονται ότι όσοι θεωρούν την πίστη καταφύγιό τους δεν θέλουν να σκέφτονται οι ίδιοι ή να αφήνουν τις αδιάσειστες αποδείξεις να επηρεάζουν τα πιστεύω τους. Τέτοιοι σκεπτικιστές υπονοούν ότι οι άνθρωποι με ισχυρή πίστη είναι εκτός πραγματικότητας.

Η Αγία Γραφή αναφέρει πολλά για την πίστη. Πουθενά, όμως, δεν μας παροτρύνει να είμαστε εύπιστοι ή αφελείς. Ούτε δικαιολογεί τη διανοητική οκνηρία. Απεναντίας, χαρακτηρίζει άπειρους, ακόμη και ανόητους, όσους πιστεύουν κάθε λόγο που ακούν. (Παροιμίες 14:15, 18) Πράγματι, πόσο ανόητο θα ήταν να δεχτούμε μια άποψη χωρίς να ελέγξουμε τα δεδομένα! Θα ήταν σαν να επιχειρούσαμε να περάσουμε με κλειστά μάτια έναν πολυσύχναστο δρόμο απλώς επειδή μας το είπε κάποιος.

Αντί να προάγει την τυφλή πίστη, η Γραφή μάς προτρέπει να έχουμε τα συμβολικά μας μάτια ανοιχτά ώστε να μην εξαπατηθούμε. (Ματθαίος 16:6) Έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά όταν χρησιμοποιούμε «τη δύναμη της λογικής» μας. (Ρωμαίους 12:1) Η Γραφή μάς εκπαιδεύει να κάνουμε λογικούς συλλογισμούς που βασίζονται σε αποδείξεις και να καταλήγουμε σε ασφαλή συμπεράσματα στηριζόμενοι σε γεγονότα. Εξετάστε μερικά παραδείγματα από τα συγγράμματα του αποστόλου Παύλου.

Όταν ο Παύλος έγραψε στα μέλη της εκκλησίας της Ρώμης, δεν ήθελε να πιστεύουν στον Θεό απλώς επειδή τους το έλεγε εκείνος. Απεναντίας, τους παρότρυνε να εξετάσουν τις αποδείξεις που πιστοποιούσαν ότι ο Θεός είναι πραγματικός, γράφοντας: «Οι αόρατες ιδιότητες του [Θεού], δηλαδή η αιώνια δύναμη και η Θειότητά του, βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, επειδή γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί, ώστε αυτοί [όσοι αρνούνται την εξουσία του Θεού] είναι αδικαιολόγητοι». (Ρωμαίους 1:20) Ο Παύλος χρησιμοποίησε παρόμοιο τρόπο λογίκευσης στην επιστολή του προς τους Εβραίους. «Φυσικά, κάθε οίκος κατασκευάζεται από κάποιον», είπε, «αλλά εκείνος που κατασκεύασε τα πάντα είναι ο Θεός». (Εβραίους 3:4) Σε μια επιστολή του προς τους Χριστιανούς στη Θεσσαλονίκη, ο Παύλος τούς παρότρυνε να είναι επιλεκτικοί ως προς το τι πίστευαν. Ήθελε να “βεβαιώνονται για όλα τα πράγματα”.​—1 Θεσσαλονικείς 5:21.

Η θρησκευτική πίστη που δεν οικοδομείται σε ισχυρές αποδείξεις μπορεί να γίνει δεκανίκι το οποίο παροδηγεί και βλάπτει κάποιον. Αναφορικά με μερικούς θρησκευόμενους των ημερών του, ο Παύλος έγραψε: «Μαρτυρώ σχετικά με αυτούς ότι έχουν ζήλο για τον Θεό αλλά όχι σύμφωνα με ακριβή γνώση». (Ρωμαίους 10:2) Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό να ακολουθούμε τη συμβουλή του Παύλου προς την εκκλησία της Ρώμης: «Να μεταμορφώνεστε ανακαινίζοντας το νου σας, ώστε να αποδεικνύετε στον εαυτό σας το καλό και ευπρόσδεκτο και τέλειο θέλημα του Θεού». (Ρωμαίους 12:2) Η πίστη που βασίζεται σε ακριβή γνώση του Θεού δεν γίνεται δεκανίκι, αλλά «μεγάλη ασπίδα» που μας προστατεύει από συναισθηματική και πνευματική βλάβη.​—Εφεσίους 6:16.