Nakoni kanoana

Kiiba nakoni kanoana

TE KAWAI NAKON TE KUKUREI

Kabwaraani Buure

Kabwaraani Buure

“I IKAWAIRAKE I BUAKON TE TINARAA AO TE TATAKARUA N AU UTU,” akanne ana taeka te aine ae Patricia. E reitia ni kangai: “I kaakabi ni kabwarai aia bure aomata. E ngae ngke I a ikawai, ma I kona n un i nanon irabong, ao n aki mamatu iai.” Eng, te maiu ae on n te un ao n te riribai e bon aki kakukurei ao e kona n rota marurungim. E oti n taiani kakaae bwa aomata aika aki kakabwarai buure a kona . . .

  • Ni kariaia unia ke aia riribai bwa e na uruana aia iraorao, ao n tokina a a tiku n tii ngaiia ma te maroaa n uringaaba

  • Ni kakai un, n raraoma, ke n rotaki n te rawawatannano ae kakaiaki

  • N tii iaiangoa riki te kairua ao a aikoa kukurei ni maiuia

  • N namakinna ae a aikoa maiuakina aia koaua n aia onimaki

  • N ririkirake rawawataia ao ni kakai aoraki n ikotaki ma te rietata n raraa, aorakin te buroo, ao marakin rabwataia n aron te boori ao te maraki n atu *

TERA AE E NANONAKI NI KABWARAAN TE BURE? Kabwaraan te bure e nanonaki iai bwa ko kabwaraa ana bure ane e bure nakoim, ko katoka unim, am riribai, ao iangoan te kani kaboomwi. E aki nanonaki iai bwa ko kariaia te kairua, ko kauarerekea kakaiakina, ke ko baka n aki ataia. Ma kabwaraan te bure bon ana rinerine temanna ae e a tia n iangoia raoi ae e oti iai tangiran te rau ao kateimatoaan ana iraorao ma temanna.

Kabwaraan ana bure temanna e kaota naba te ataibwai. Te aomata ae butimwaea te kabwarabure nakoina, e ataia ae ti bane ni kakairua ke ni bure n ara taeka ao n ara mwakuri. (I-Rom 3:23) E kangai te Baibara ni kaineti ma te ataibwai anne: “Teimatoa n taotaon nanomi i marenami ao tauraoi n ikabwarabure ngkana iai bukini ngurenguremi i marenami.”—I-Korote 3:13.

E oti ngkanne bwa te kabwarabure bon iteran naba te tangira ae kakawaki ae bon “te bwai ni kabaebae ae katiteuanaia aomata n te aro ae kororaoi.” (I-Korote 3:14) N aron ae oti n te atureti n te Intanete ae te Mayo Clinic ao kabwaraan ana bure te aomata e karekea . . .

  • Te iraorao ae nakoraoi n ikotaki ma namakinan te atataiaomata, te ataibwai, ao nanoangaan te aomata ae kairua nakoira

  • Marurungin te iango ao te onimaki

  • Uarereken te raraoma, te rawawata, ao te riribai

  • Uarerekeni kanikinaean te rawawatannano

MWANUOKINA AM BURE. E kona n “rangi ni kangaanga” mwanuokinan oin am bure, ma “e rangi ni kakawaki ibukini marurungin” te iango ao te rabwata n aron ae taekinaki n te boki ae te Disability & Rehabilitation. Tera ae e na buokiko bwa ko na mwanuokina am bure?

  • Tai kantaningaia bwa ko na kororaoi, ma kakoauaa ae titeboo arora ae ti bane ni kakairua.—Te Minita 7:20

  • Karekei reireiam man am kairua bwa ko aonga n aki manga karaoi

  • Taotaona nanom bon nakoim. A kona n aki waekoa n toki aroarora ma anuara tabeua aika bubuaka.—I-Ebeto 4:23, 24

  • Raoraonia akana kaungako, a iaiangoi baika raraoi, ao a akoi, ma a bwabwaina naba te koaua nakoim.—Taeka N Rabakau 13:20

  • Ngkana ko kammaraka temanna, butimwaea am kairua ao waekoa kabwaraa am bure. Ngkana ko karekea te rau, ane e na reke iai raun nanom.—Mataio 5:23, 24

A BON IBUOBUOKI BOOTO N REIREI MAN TE BAIBARA!

Imwin reiakinan te Baibara iroun Patricia are taekinaki i eta, ao e a rabakau ni kabwarai buure. E korea ae kangai: “I a namakinna bwa I a kainaomataaki man te un ae kaboitina maiuu. I a aki manga karawawataaki ao I a aki manga karawawataia naba tabemwaang. E kakoauaaki ni booto n reirei man te Baibara bwa e tangirira te Atua ao e tangiria bwa e na rangi n nakoraoi maiura.”

E taku te mwaane ae Ron: “I aki kona ni kaira aia iango ma aia mwakuri aomata. Ma I kona ni kaira au iango ma au mwakuri. Ngkana I tangira te rau, I riai ni katoka te marakinnano. I a iangoa te rau ao te marakinnano bwa kaanga meang ao maiaki. I aki kona ni mena n taabo aika uoua aikai n te tai ae tii teuana. E a raoiroi ngkai mataniwin nanou.”

^ bar. 8 E reke man: Mayo Clinic and Johns Hopkins Medicine websites ao te boki ae te Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology.