LA BIBLIA NINGO NDAHAʼÉI PETEĨ LÍVRO DE SIÉNSIA, PÉRO HEʼÍMA HETA MBAʼE OJEDESKUVRI MBOYVE JEPE UMÍVA. JAHECHAMÍNA UNOS KUÁNTO EHÉMPLO.

¿Siémprente voípa oexistíva ko univérso?

Peteĩ tiémpore umi sientífiko ikonosidovéva oĩ vaʼekue segúro siémprente voi oexisti hague ko univérso. Koʼág̃a katu la majoría orrekonose ko univérso oreko hague peteĩ prinsípio. Péro la Biblia siémprente voi omboʼéva upéva (Génesis 1:1).

¿Mbaʼe fórmapa oreko ko yvy?

Yma heta hénte opensa vaʼekue ko yvy iplanoha. Péro síglo 5-pe, Jesús ou mboyve, heta griego oñepyrũ vaʼekue heʼi ko yvy ijapuʼaha. Ha heta tiémpo upe mboyve jepe, síglo 8-pe Jesús ou mboyve, proféta Isaías heʼíma vaʼekue ko yvy ijapuʼaha (Isaías 40:22).

¿Oñembyaípa kon el tiémpo umi mbaʼe oĩva ko univérsope?

Síglo 4-pe, Jesús ou mboyve, Aristóteles heʼi ko yvynteha la oñembyaíva ha umi mbaʼe oĩva ko univérsope nokambiái ni noñembyairiha. Ko mbaʼe ojeguerovia vaʼekue hetaiterei áñore, péro síglo 19-pe umi sientífiko heʼi oĩha peteĩ léi hérava entropía, ko léi heʼi entéro mbaʼe oĩva ko univérso ha ko yvýpe kon el tiémpo oñembyaiha. Péro upe rire peteĩva umi sientífiko hérava William Kelvin, opilla mbaʼépa heʼi la Biblia ko yvy ha yvágare: “Peteĩ aóicha umíva ojegastapáne ha ndovalevéima” (Salmo 102:25, 26, TNM). Kelvin ohechakuaa vaʼekue siertoha la Biblia heʼíva, haʼe orrekonose Ñandejára ikatuha okuida ko univérsore ani hag̃ua oñembyai ni ojedestrui (Eclesiastés 1:4).

¿Mbaʼépa ojoko umi planétape?

Aristóteles omboʼe vaʼekue ko yvy oĩha ko univérso mbytépe. Heʼi ko univérso haʼeha peteĩ mbaʼe apuʼa guasu itransparénteva, ha hyepýpe oĩ jeyha heta mbaʼe apuʼa itransparénteva michĩvéva ohóvo amáske hiʼag̃uive ko yvýre, ha umívare oĩha umi planéta ha estrellakuéra. Upéi síglo 18-pe, umi sientífiko oñepyrũ oguerovia ndaiporiha mbaʼeve ojokóva umi planétape. Péro heta tiémpo upe mboyve jepe, síglo 15-pe, Jesús ou mboyve, lívro de Jóbpe ojeskrivi vaʼekue ñande Apohare “omosaingo [hague] ko yvy mbaʼeve ári” (Job 26:7).

LA BIBLIA NINGO NDAHAʼÉI PETEĨ LÍVRO DE MEDISÍNA, PÉRO YMA GUIVÉMA OMEʼẼ HETA KONSÉHO OIPYTYVÕVA LA HÉNTEPE HESÃIVE HAG̃UA, JEPE UMI DOKTÓR NEʼĨRA NI ODESKUVRI KURI UMÍVA.

Ojeaparta vaʼerã umi hasývape.

Pe léi mosáika heʼi vaʼekue umi orekóva lépra ojeaparta vaʼerãha oĩ hag̃ua haʼeño, pono oguerova umi ótrore imbaʼasy. Péro síglo 14 ha 15-pe ae umi doktorkuéra ohechakuaa iporãtaha ojejapórõ upéicha, oñepyrũrõ guare oĩ heta péste (Levítico, kapítulo 13 ha 14).

Ojejepohéi vaʼerã ojepoko rire peteĩ omanóvare.

Síglo 19 paha peve umi doktorkuéra ostudia umi omano vaʼekuére ha upéi ni ojepoheiʼỹre oho jey opoko ipasientekuérare, ha upéva káusare oĩ vaʼekue heta omanóva. Péro pe léi mosáika heʼíma vaʼekue voi umi opokóva peteĩ omanóvare ikyʼaha opytávo, ha ojapo vaʼerã kuri hikuái unas kuánta kósa ipotĩ jey hag̃ua, por ehémplo tekotevẽ vaʼekue ojohéi ijao ha ojahu. Koʼã mbaʼe ojejerure vaʼekue chupekuéra irrelihiónpe oipytyvõ avei chupekuéra hesãive hag̃ua (Números 19:11, 19).

Oñeĩmba rire váñope ojejaty vaʼerã upéva.

Káda áño mas de 500.000 mitã omano hye rupi, ha heta koʼãva apytégui oñepyrũ hasy oĩ rupi persóna noelimináiva hekaka oĩmba rire váñope. Pe léi mosáika heʼíma vaʼekue voi oñeĩmba rire váñope, upéi ojejaty vaʼerãha upéva mombyry oikohágui umi hénte (Deuteronomio 23:13).

Mbaʼe tiémpopepa oñesirkunsida vaʼerã umi mitãʼípe.

Ñandejára léi heʼi vaʼekue 8 día onase haguépe peteĩ mitãʼi oñesirkunsida vaʼerãha chupe (Levítico 12:3). Pe mitã ruguy ningo oñepyrũ okoagula porã pe primera semána onase haguépe ae. La Biblia ojeskriviha tiémpope ndaipóri vaʼekue umi tratamiénto médiko iporãitereíva, péro ko léi heʼíva oprotehéma kuri umi mitãme.

Javyʼáramo ikatúta ñaneresãive.

Heta doktór ha sientífiko heʼi ikatutaha ñaneresãive oiméramo javyʼakuaa, jareko esperánsa, ñandeagradesído ha ñaporoperdona. La Biblia heʼi voi: “Pyʼarory pohã guasu, ñembyasy katu ñanemokangy” (Proverbios 17:22).