“Mahimo nga madamo sa aton mga bumalasa ang may kilala nga bulag,” siling sa Hunyo 1, 1912, nga isyu sang The Watch Tower. “May matigayon sila nga libre nga mga balasahon. . . . Ining literatura para sa bulag gin-imprinta nga may nagaulbo nga mga karakter nga mabasa sang isa ka bulag.” Ang The Watch Tower nagsiling pa gid: “Nalipay gid ang madamo nga bulag sang nabal-an nila nga may matahom nga palaabuton nga matabo sa sini nga kalibutan.”

 Sang ginsulat ini sa The Watch Tower, indi pa palareho ang hitsura sang braille sa mga pungsod nga English ang lenguahe. Pero, ginsugdan na sang mga Saksi ni Jehova ang pagtudlo sang kamatuoran sang Biblia paagi sa “nagaulbo nga mga karakter,” nga buot silingon, paagi sa braille. Kag ginahimo ina naton gihapon asta subong! Ang aton mga literatura sa braille available na subong sa sobra 50 ka lenguahe. Paano ini ginahimo?

 Ang una nga tikang sa paghimo sang braille amo ang pag-transcribe sang mga tinaga para mangin braille nga karakter. “Sang una, may ginabayaran kita nga software para sa pag-transcribe sang braille, pero indi sini ma-transcribe ang tanan nga lenguahe nga kinahanglan naton,” siling ni Michael Millen, nga nagatrabaho sa Text Processing Services sa Patterson, New York. “Subong, ginagamit naton ang Watchtower Translation System. Paagi sa sini nga program, sarang ma-transcribe ang mga tinaga para mangin braille sa kalabanan nga lenguahe sa bilog nga kalibutan. Wala gid sing iban nga software ang makahimo sini.”

 Indi lang mga tinaga sa aton mga publikasyon ang gina-transcribe, kundi nalakip man sa Braille nga mga literatura ang mga paathag sang mga piktyur. Halimbawa, sa kober sang braille nga edisyon sang Magkabuhi sing Wala Katapusan! amo sini ang paathag sang piktyur: “Isa ka lalaki nga nagalakat sa nagalikoliko nga dalan sa tunga sang mga bakulod kag mga kabukiran nga may matahom nga mga tanom.” Si Jamshed nga isa ka bulag nga ministeryal nga alagad kag payunir, nagsiling: “Nalipay gid ’ko kay may paathag ang mga piktyur kay daku gid ang nabulig sini sa akon.”

 Pagkatapos ma-transcribe, ginapadala ang file sa mga branch office nga naga-emboss ukon nagahimo sang mga publikasyon nga braille. Gina-emboss ang publikasyon sa madamol nga papel. Ini nga papel mahunit katama kay wala ini nagakabuslot kon paulbuhon ang mga dot kag wala man nagatapan ang mga ulbo bisan pa gamiton pirme ang braille nga publikasyon. Dayon, ginatingob ang mga pahina kag gina-bind sang spring. Ginapadala ini sa mga kongregasyon upod sa regular nga order ukon paagi sa “free matter for the blind” nga serbisyo kon may ara sini sa post office. Kon kinahanglanon, nagahimo sing kahimusan ang mga branch para madasig nga mapadala sa utod nga bulag ukon buron ang panan-aw ang mga publikasyon nga ginagamit sa mga miting sang kongregasyon.

 Ini nga trabaho nagakinahanglan gid sang daku nga tion kag kuarta. Ang matuod, ang kalawigon sa paghimo sang 2 ka braille nga Biblia pareho sa kalawigon sa paghimo sang 50,000 na ka kinaandan nga Biblia sa printery sa Wallkill, New York. Ang kada Biblia nga grade-two nga braille sa English may 25 ka volume, kag ang materyal nga ginagamit para mahuman ina nga mga volume mas mahal sing 123 ka pilo sangsa ginagasto sa paghimo sang isa ka kinaandan nga Biblia. a Ang mga kober lang sang isa ka set sining 25 ka volume nagabili sing $150 (U.S.)!

 Ano ang ginabatyag sang mga nagabulig sa paghimo sang braille nga mga publikasyon? Si Nadia, nga nagaalagad sa South Africa branch, nagsiling: “Mabudlay gid ang kabuhi sang aton mga kauturan nga bulag kag buron ang panan-aw, gani para sa akon isa gid ka pagpakamaayo nga makabulig sa ila. Ginapakita sini nga palangga gid sila ni Jehova.”

 Pero ano abi kon ang isa ka tawo nga bulag indi kabalo magbasa sing braille? Sang nagligad lang nga mga tinuig, ginpagua naton ang Learn to Read Braille. Isa ini ka workbook nga may braille kag may naimprinta nga mga tinaga. Gindesinyo ini para gamiton sing magkaupod sang isa ka tawo nga makakita kag sang isa ka bulag. Ini nga brosyur nalakip sa isa ka kit nga may unod man nga slate kag isa ka stylus. Puede ini gamiton sang isa nga nagatuon sing braille para sia mismo ang mag-emboss sang braille nga mga karakter. Bangod sini, mas mahapos madumduman sang nagatuon ang kada karakter kag makilala na niya ini kon hiramon na niya.

 Paano nakabenepisyo ang aton mga kauturan nga bulag kag buron ang panan-aw sa sini nga mga publikasyon? Si Ernst, nga nagaistar sa Haiti, naga-attend sa mga miting sa kongregasyon pero wala sia sing ginagamit nga braille nga publikasyon sadto. Bangod sini, ginasaulo lang niya ang iya mga bahin kag ang iya mga komento sa miting. “Pero subong,” siling niya, “sa bisan ano nga tion, puede na ako makabayaw para magkomento. Nabatyagan ko nga makadungan na ako sa akon mga kauturan. Pareho na kami nga makabaton sang espirituwal nga pagkaon!”

 “Mas maathag ang aton mga publikasyon kon ikumparar sa iban nga braille nga mga publikasyon nga akon nabasa,” siling ni Jan, isa ka elder sa Austria nga buron ang panan-aw kag nagadumala sang Pagtinuon sa Ang Lalantawan kag sa Pagtinuon sang Kongregasyon sa Biblia. “Halimbawa, sa aton publikasyon may ara mga footnote nga mahapos lang pangitaon. Isa pa, sibu gid ang pagpaathag sa mga piktyur.”

 Si Seon-ok, isa ka payunir sa South Korea, kag isa sia ka bulag kag apa. Sang una, nagabenepisyo sia sa miting paagi sa tactile signing, pero subong nagabasa na sia sang braille para sa iya pagtuon sing Biblia. “Mabudlay gid basahon ang iban nga braille nga mga publikasyon kay kulang ang mga dot, kiwi ang mga linya, ukon tama ka nipis sang mga papel,” siling niya. “Pero ang mga Saksi ni Jehova nagagamit sing madamol kag mahunit nga papel amo nga mas manami ang pag-ulbo sang mga dot, gani mas hapos ini basahon.” Nagsiling pa sia: “Sang una, kinahanglan ko gid ang bulig sang iban kon magtuon ako sang mga publikasyon nga base sa Biblia. Pero subong, makatuon na ako bisan ako na lang. Nalipay gid ako kay mahandaan ko na sing maayo ang aton Cristianong mga miting kag makapakigbahin sa sini. Ginabasa ko ang tanan naton nga braille nga mga publikasyon. Gani masiling ko nga ‘adik’ gid ako sa pagbasa sini.”

 Pareho sa aton naimprinta nga mga literatura, nalakip man sa braille nga mga publikasyon ini nga dinalan: “Ini nga publikasyon wala ginabaligya. Ginagamit ini subong bahin sang bug-os kalibutan nga hilikuton sa pagtudlo sang Biblia nga ginasuportahan sang boluntaryo nga mga donasyon.” Salamat gid sa imo mga donasyon nga ginahimo gamit ang sarisari nga paagi sang pag-donate sa donate.dan124.com. Bangod sa imo kaalwan, nabuligan ang tanan nga makabaton sang espirituwal nga pagkaon, lakip ang mga bulag kag ang mga buron ang panan-aw.