Kitaem dagitoy a sasao sa sungbatam dagiti sumaganad a saludsod.

1.   Ania a sasao ti usarem a pangdeskribir kadagiti tin-edyer a lallaki kas iti gagangay a makitkitam a pannakailadawanda iti media (agraman kadagiti pelikula, iti TV, ken advertisement)?

2.   Ania a sasao ti kayatmo a pangdeskribir kenka dagiti tattao?

 Posible a dagiti sungbatmo iti umuna a saludsod ket naggapu iti umuna a kolum ken iti maikadua a kolum met ti nangalaam kadagiti sungbatmo iti maikadua a saludsod. No kasta, nasayaat dayta. Apay? Ngamin, ti panangiladawan ti media kadagiti lallaki ket nalabit saan a mangiladawan iti pudno a kinataom​—wenno iti rumbeng a pagbalinam. Usigem no apay.

•   Iti media, masansan a mailadawan dagiti lallaki kas naranggas ken rebelioso. Sigun iti libro a Why Boys Don’t Talk​—and Why It Matters, dagiti kalatakan a lallaki a karakter iti TV, kadagiti pelikula, ken isports ket “dagidiay napigsa ti pammagida ken agresibo. . . . Ipaspasimudaag dayta a tapno kayatdaka, masapul a naturay ken rebeliosoka.”

   Panunotem: Makatulong kadi kenka ti agresibo a kababalin tapno agbalinka a nasaysayaat a gayyem, katrabahuan, wenno asawa? No karitendaka, ania ti mas tendensiam nga aramiden​—makapungtot wenno agteppel? Ania ti pakakitaan a pudpudnoka a lalaki?

   Kuna ti Biblia: “Nasaysayaat ti naanus ngem ti nabileg. Nasaysayaat a maiturayam ti bagim ngem ti maiturayam ti entero a siudad.”​—Proverbio 16:32, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

•   Sigun iti panangiladawan ti media, dagiti lallaki ket mahilig iti seks. “Kadagiti pelikula ken iti TV, mas masansan nga agsukat dagiti lallaki iti girlfriend ngem iti badoda,” kuna ti 17 anyos a ni Chris. Kinuna met ti 18 anyos a ni Gary: “Ti tipikal a lalaki iti media ket mahilig iti seks.” Kas pagarigan, ipakita ti dadduma a pelikula a kasla party, arak, ken seks laeng ti paginteresan ti maysa a lalaki.

   Panunotem: Kasta kadi ti kayatmo nga agbalin a reputasion? Ti kadi pudpudno a lalaki ibilangna dagiti babbai kas pangipapasanna laeng iti seksual a tarigagayna, wenno nadayaw ti panangtratona kadakuada?

   Kuna ti Biblia: “Tunggal maysa kadakayo ammona koma no kasano nga ikutan [wenno kontrolen] ti bukodna a basehas [wenno bagi] iti pannakasantipikar ken dayaw, saan nga iti naagum a panaggartem iti sekso.”​—1 Tesalonica 4:​4, 5.

•   Sigun iti panangiladawan ti media, dagiti lallaki ket iresponsable. Iti adu a popular a pelikula ken pabuya iti TV, masansan a maipabuya dagiti tin-edyer a lallaki kas sadut ken saan a kualipikado. Nalabit dayta ti makagapu a bassit ti kompiansa ti dadduma a nataengan iti potensial dagiti lallaki. Kuna ti nadakamaten a ni Gary: “Idi agtawenakon iti 16, narigatanak a makastrek iti trabaho gapu ta babbai laeng ti kayat nga empleado dagiti makinkukua kadagiti negosio iti lugarmi. Ibilangda ngamin nga iresponsable wenno di mapagtalkan ti amin a tin-edyer a lallaki!”

   Panunotem: Umiso kadi ti pannakailadawan ti tin-edyer a lalaki kas iresponsable wenno di mapagtalkan? Kasano a maipakitam a naidumaka?

   Kuna ti Biblia: “Awan koma a pulos ti asinoman a tao a mangumsi iti kinaagtutubom. Iti kasupadina, kadagidiay matalek agbalinka a pagulidanan iti panagsao, iti kababalin, iti ayat, iti pammati, iti kinadalus.”​—1 Timoteo 4:​12.

•   Mabalin a napigsa ti impluensia kenka ti media. Kas pagarigan, mabalin nga iparikna kenka ti media a masapul a sumurotka iti kabaruan nga uso tapno agbalinka a popular. “Ipakita dagiti advertisement no ania ti rumbeng a panagbadbado dagiti lallaki ken ti pannakaatrakar dagiti babbai iti kasta a lallaki,” kuna ti 17 anyos a ni Colin. “Tignayenna ti maysa a mapan gumatang kadagita a bado. Adda dagiti tiempon nga inaramidko dayta!”

   Panunotem: Ipakpakita kadi ti panagbadbadom ti pudpudno a kinataom, wenno agtutuladka laeng? Siasino a talaga ti makaganansia no aggastoka tapno masabayam dagiti kabaruan nga uso?

   Kuna ti Biblia: “Saanyo a tultuladen dagiti ugali iti daytoy a lubong.”​—Roma 12:2, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

•   Kinaagpaysuanna, saandaka unay magustuan dagiti babbai no tuladem ti panangiladawan ti media. Usigem ti kinuna ti dadduma kadakuada:

  •  “Kaykayatko ti lalaki a saan nga agtutulad ngem iti daydiay naapal ken agpappapansin. Nakakatkatawa ti lalaki a kanayon nga agpapa-impress!”​—Anna.

  •  “Iparikna dagiti advertisers a kas man la masapul a maaddaan dagiti lallaki kadagiti gadyet wenno espesipiko nga estilo tapno maatrakarda dagiti babbai. Ngem bayat a tumataengan dagiti babbai, saanen a dagita ti kitkitaenda no di ket dagiti nasayaat nga ugali ti maysa a lalaki ken palpaliiwenda no kasano ti panangtratona kadagiti tattao. Kas pagarigan, magustuan dagiti babbai ti lalaki a napudno ken matalek.”​—Danielle.

  •  “Masansan a lastog ti naguapo ken diak kayat ti makikadua iti kasta a tao. Uray no sikan ti kaguapuan iti intero a lubong no nakaal-alas met ti ugalim, dikanto pulos magustuan.”​—Diana.

   Panunotem: Sigun iti panangdeskribir ti Biblia, ti ubing idi a ni Samuel ket ‘dumakdakkel nga ad-adda a makaay-ayo agpadpada iti panangmatmat ni Jehova ken dagiti tattao.’ (1 Samuel 2:​26) Ania dagiti ugali a nasken a pasayaatem tapno maaddaanka iti kasta a reputasion?

   Kuna ti Biblia: “Agtalinaedkayo a malalaki.”​—1 Corinto 16:13.

•   Analisarem ti tipikal a panangiladawan ti media. Panunotem daytoy a kuna ti Biblia: “Amin a banag iti lubong—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti panangiparammag iti sanikua a pagbiag ti maysa—saan nga agtaud iti Ama, no di ket agtaud iti lubong.”​—1 Juan 2:16.

   Dagita a rikna ti gunggundawayan ti media ken pagparparangenna a normal dagita. Isu a sursuruem nga analisaren dagiti makitkitam. Dagiti makitkitam iti media ket inaramid dagiti negosiante a mangayat iti adu a ganansia.

•   Dika agpaimpluensia iti media, sursuruem ti agdesision a bukbukodmo. Kuna ti Biblia: “Kawesanyo ti bagbagiyo iti baro a personalidad, a babaen iti umiso a pannakaammo mapabpabaro maitunos iti ladawan Daydiay nangparsua iti dayta”​—saan a maitunos iti kinatao nga iparparegta ti media.​—Colosas 3:​10.

   Tapno masurotmo dayta a balakad, lagipem dagiti ugali a pinilim iti rugi daytoy nga artikulo​—dagidiay kayatmo a pakabigbigam. Rugiam koman a patanoren wenno pasayaaten dagita.

•   Agbirokka kadagiti nasayaat a pagtuladan. “Daydiay makipagna kadagiti masirib a tattao agbalinto a masirib,” kuna ti Biblia. (Proverbio 13:20) Siasino kadagiti lallaki a kasingedmo ti napaneknekanen a masirib? Nalabit kapamiliam ida a kas ken tatang wenno angkelmo, wenno nataenganen a gagayyem wenno am-ammom. Adu kadagiti Saksi ni Jehova ti mapagwadan a lallaki iti kongregasion Kristiano. Nadakamat a mismo iti Biblia dagiti pagtuladan a kas ken Tito a nasayaat nga ulidan kadagiti agtutubo.​—Tito 2:​6-8.

   Suhestion: Usarem ti libro a Tuladenyo ti Pammatida tapno maammuam ti ulidan dagiti nadakamat iti Biblia a nagsayaat a pagtuladan dagiti lallaki a kas kada Abel, Noe, Abram, Samuel, Elias, Jonas, Jose, ken Pedro.