Thiĩ harĩ ũhoro

Bibilia Yugaga Atĩa Igũrũ Rĩgiĩ Kwĩhinga?

Bibilia Yugaga Atĩa Igũrũ Rĩgiĩ Kwĩhinga?

Macokio ma Bibilia

 Mahinda-inĩ ma Bibilia, kwĩhinga gwetĩkĩrĩkaga harĩ Ngai rĩrĩa mũndũ eka ũguo arĩ na muoroto mwega. No rĩrĩa mũndũ eka ũguo arĩ na itũmi itagĩrĩire, gũtietĩkĩrĩkaga harĩ Ngai. O na kũrĩ ũguo, Bibilia ndĩathĩte kana ĩkagiria andũ mehinge ũmũthĩ.

Nĩ maũndũ marĩkũ maatũmaga andũ amwe arĩa marĩ thĩinĩ wa Bibilia mehinge?

  •   Rĩrĩa marenda ũteithio kana ũtongoria kuuma kũrĩ Ngai. Andũ arĩa maathiaga Jerusalemu meehingaga nĩguo monanie wendi wao wa kuuma ngoro makĩhoya ũteithio wa Ngai. (Ezara 8:21-23) Rĩmwe na rĩmwe Paulo na Baranaba nĩ maathuuraga kwĩhinga rĩrĩa maraamũra athuri a kĩũngano.—Atũmwo 14:23.

  •   Rĩrĩa marerekeria meciria harĩ muoroto wa Ngai. Thutha wa kũbatithio, Jesu eehingire thikũ 40 nĩguo ehaarĩrie gwĩka wendi wa Ngai ũtungata-inĩ ũrĩa warĩ mbere yake.—Luka 4:1, 2.

  •   Rĩrĩa maronania atĩ nĩ merirĩte mehia marĩa meekĩte. Ngai eerire Aisiraeli arĩa mataarĩ ehokeku ũũ kũgerera mũnabii Joeli: “Njokererai na ngoro cianyu ciothe . . . mũkĩĩhingaga kũrĩa na mũkĩrĩraga o na mũgĩcakayaga.”—Joeli 2:12-15.

  •   Hĩndĩ ya Mũthenya wa Kũhumbĩra Mehia. Watho ũrĩa Ngai aaheete rũrĩrĩ rwa Isiraeli warĩ na rĩathani rĩgiĩ kwĩhinga hĩndĩ ya Mũthenya wa Kũhumbĩra Mehia ũrĩa wakoragwo kuo o mwaka. a (Maũndũ ma Alawii 16:29-31) Kwĩhinga nĩ kwaagĩrĩire ihinda-inĩ rĩu tondũ nĩ kwaririkanagia Aisiraeli atĩ matiarĩ akinyanĩru na nĩ maabataraga kuoherũo nĩ Ngai.

Nĩ itũmi irĩkũ imwe itagĩrĩire cia kwĩhinga?

  •   Gũkenia andũ arĩa angĩ. Jesu aarutanire atĩ kwĩhinga gwa kĩĩndini kwagĩrĩire gũkorũo kũrĩ ũndũ wa mũndũ kĩũmbe gatagatĩ gake na Ngai.—Mathayo 6:16-18.

  •   Mũndũ kwĩyonania atĩ nĩ mũthingu. Kwĩhinga gũtitũmaga mũndũ akorũo akĩrĩte arĩa angĩ kĩĩmĩtugo kana kĩĩroho.—Luka 18:9-14.

  •   Mũndũ kũgeria kũrĩhĩra mũtugo wa kwĩhagia akĩendaga. (Isaia 58:3, 4) Ngai eetĩkagĩra kwĩhinga kwa andũ arĩa maarĩ athĩki na makerira kuuma ngoro nĩ ũndũ wa mehia o mothe mekĩte.

  •   Kũhingia mũtugo wa kĩĩndini. (Isaia 58:5-7) Ũndũ-inĩ ũcio, Ngai atariĩ ta mũciari ũtakenaga rĩrĩa ciana ciake iramuonia wendo tondũ tu ũguo nĩguo ciagĩrĩirũo gwĩka, no ti kuuma ngoro.

Hihi Akristiano nĩ mathĩtwo mehingage?

 Aca. Ngai aathĩte Aisiraeli mehingage hĩndĩ ya Mũthenya wa Kũhumbĩra Mehia, no nĩ eeheririe mũthenya ũcio thutha wa Jesu kũhumbĩra mehia riita rĩmwe rĩa kũigana nĩ ũndũ wa andũ arĩa meriraga. (Ahibirania 9:24-26; 1 Petero 3:18) Akristiano matikoragwo rungu rwa Watho wa Musa, ũrĩa warĩ na rĩathani rĩgiĩ Mũthenya wa Kũhumbĩra Mehia. (Aroma 10:4; Akolosai 2:13, 14) Kwoguo, o Mũkristiano nĩwe wĩtuagĩra kana nĩ ekwĩhinga.—Aroma 14:1-4.

 Akristiano nĩ moĩ atĩ kwĩhinga ti kuo ũndũ ũrĩa mũnene ũthathaiya-inĩ wao. Gũtirĩ hĩndĩ Bibilia ĩkuruhithanagia kwĩhinga na gĩkeno. Mũgarũ na ũguo, Ũkristiano wa ma ũmenyekaga kũgerera gĩkeno, ũkonania ngumo ya Jehova, “Ngai ũrĩa mũkeni.”—1 Timotheo 1:11; Kohelethu 3:12, 13; Agalatia 5:22.

Mawoni mahĩtanu megiĩ ũrĩa Bibilia yugaga igũrũ rĩgiĩ kwĩhinga

 Mawoni mahĩtanu: Mũtũmwo Paulo ooigire atĩ Akristiano arĩa mahikanĩtie nĩ magĩrĩirũo kwĩhinga.—1 Akorintho 7:5, King James Version.

 Ũrĩa kũrĩ: Maandĩko marĩa ma tene biũ ma Bibilia matigwetaga kwĩhinga thĩinĩ wa 1 Akorintho 7:5. b Kuonekaga atĩ arĩa maakobagia Maandĩko moongereire ũhoro wa kwĩhinga thĩinĩ wa mũhari ũcio, o hamwe na Mathayo 17:21; Mariko 9:29; na Atũmwo 10:30. Bibilia nyingĩ cia mahinda maya itikoragwo na ũhoro ũcio wa kuongererũo wĩgiĩ kwĩhinga.

 Mawoni mahĩtanu: Akristiano magĩrĩirũo kwĩhinga makĩririkana thikũ 40 iria Jesu eehingire arĩ werũ-inĩ thutha wa kũbatithio.

 Ũrĩa kũrĩ: Jesu ndaathanire kwĩhinga kũu, na gũtirĩ ũndũ thĩinĩ wa Maandĩko wonanagia atĩ Akristiano a tene nĩ meekaga ũguo. c

 Mawoni mahĩtanu: Akristiano nĩ magĩrĩirũo kwĩhinga makĩririkana gĩkuũ kĩa Jesu.

 Ũrĩa kũrĩ: Jesu ndaathire arutwo ake mehingage rĩrĩa mararirikana gĩkuũ gĩake. (Luka 22:14-18) Rĩrĩa Jesu ooigire atĩ arutwo ake nĩ mangĩkehinga thutha wake gũkua, ti rĩathani aaheanaga no nĩ kuuga ooigaga ũrĩa kũngĩathiire. (Mathayo 9:15) Bibilia yonanagia atĩ Akristiano arĩa maarĩ ahũtu maagĩrĩirũo kũrĩa marĩ mũciĩ matanathiĩ Kĩririkano gĩa gĩkuũ kĩa Jesu.—1 Akorintho 11:33, 34.

a Ngai eerĩte Aisiraeli ũũ: “Mwagĩrĩirũo nĩ kwĩima” hĩndĩ ya Mũthenya wa Kũhumbĩra Mehia. (Maũndũ ma Alawii 16:29, 31) Kuonekaga atĩ ciugo icio ikoragwo ikĩaria ũhoro wa kwĩhinga. (Isaia 58:3) Nĩkĩo Bibilia ya The Bible in Gikũyũ ĩhũthagĩra ciugo ici: “Mwĩhingage kũrĩa irio.”

b Rora ibuku rĩtagwo A Textual Commentary on the Greek New Testament, rĩa Bruce M. Metzger, Riuma rĩa Gatatũ, karatathi ka 554.

c Ũhoro-inĩ wĩgiĩ kwĩhinga gwa thikũ 40 kũrĩa gwĩtagwo Lent, ibuku rĩa New Catholic Encyclopedia riugaga ũũ: “Karine-inĩ cia mbere ithatũ, ihinda rĩa kwĩhinga nĩ ũndũ wa kwĩhaarĩria gĩkũngũĩro kĩa paschal [Ista] rĩtiakĩragia kiumia kĩmwe; andũ meehingaga mũthenya ũmwe kana ĩĩrĩ. . . . Ihinda rĩa thikũ 40 rĩgwetetwo riita rĩa mbere thĩinĩ wa ibuku rĩa gatano rĩa Kĩama kĩa Nicaea (325), o na gũtuĩka athomi amwe matiiguithanagĩria kana hakoragwo hakĩaria ũhoro wa Lent.”​—Riuma rĩa Kerĩ, Mbuku ya 8, karatathi ka 468.