Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

Una Alaw Jiova fɔ Ɛp Una So Dat Una Mared Go Go Bifo

Una Alaw Jiova fɔ Ɛp Una So Dat Una Mared Go Go Bifo

“If Jiova nɔ gayd di siti, na fɔ natin di wachman nɔ slip ol nɛt.”—SAM 127:1b.

1, 2. (a) Wetin mek 24,000 Izrɛlayt dɛn nɔ bin ebul fɔ gɛt di fayn fayn blɛsin dɛn we Jiova bin dɔn prɔmis dɛn? (b) Wetin mek dis tin we bin apin impɔtant fɔ wi tide?

JƆS bifo di Izrɛlayt dɛn go na di land we Jiova bin dɔn prɔmis dɛn, bɔku Izrɛlayt man dɛn bin du “mami ɛn dadi biznɛs wit di uman dɛn na Moab.” Dis bad tin we dɛn bin du bin mek Jiova kil 24,000 pan dɛn. Jɔs tink bɔt dis: Di Izrɛlayt dɛn bin de nia fɔ rich di ples we Jiova bin dɔn prɔmis fɔ gi dɛn, bɔt dɛn nɔ bin ebul fɔ ɛnjɔy di blɛsin dɛn we dɛn fɔ gɛt bikɔs dɛn bin put an pan mami ɛn dadi biznɛs.—Nɔm. 25:1-5, 9.

2 Dis bad tin we bin apin to dɛn na “fɔ wɔn wi we de na di tɛm we di wɔl want dɔn.” (1 Kɔr. 10:6-11) Naw wi de na di tɛm we ‘di wɔl want dɔn,’ ɛn na smɔl tɛm nɔmɔ dɔn lɛf fɔ lɛ Gɔd in pipul dɛn go insay di nyu wɔl usay ɔlman go de du wetin rayt. (2 Tim. 3:1; 2 Pit. 3:13) Bɔt i sɔri fɔ no se sɔm pan Jiova in pipul dɛn dɔn lɛf fɔ du wetin rayt. Dɛn dɔn put an pan mami ɛn dadi biznɛs ɛn dɛn dɔn sɔfa fɔ dat. If dɛn nɔ lɛf fɔ du dis bad tin, dɛn nɔ go gɛt di blɛsin dɛn we dɛn fɔ gɛt sote go.

3. Wetin mek mared pipul dɛn nid Jiova fɔ protɛkt dɛn ɛn sho dɛn wetin fɔ du? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.)

3 Mami ɛn dadi biznɛs dɔn bɔku tide na di wɔl, so maredman ɛn mareduman dɛn nid Jiova fɔ protɛkt dɛn ɛn sho dɛn wetin fɔ du so dat di tray we dɛn de tray fɔ lɛ dɛn mared nɔ skata nɔ go bi fɔ natin. (Rid Sam 127:1.) Insay dis atikul, wi de kam tɔk bɔt fayv tin dɛn we go ɛp mared pipul dɛn. (1) Dɛn nɔ fɔ alaw bad tin fɔ de na dɛn at. (2) Dɛn fɔ kam nia Gɔd mɔ ɛn mɔ. (3) Dɛn fɔ tray fɔ gɛt di nyu abit dɛn. (4) Dɛn fɔ de tɔk fayn to dɛnsɛf, ɛn (5) dɛn fɔ gi dɛn kɔmpin di tin we i gɛt rayt fɔ gɛt.

NƆ ALAW BAD TIN FƆ DE NA YU AT

4. Wetin dɔn mek sɔm Kristian dɛn dɔn put an pan mami ɛn dadi biznɛs?

4 Wetin kin mek Kristian put an pan mami ɛn dadi biznɛs? Na wi yay kin mek pɔsin bigin du mami ɛn dadi biznɛs. Jizɔs bin se: “Ɛnibɔdi we kɔntinyu fɔ luk uman te i gɛt filin fɔ am, dɔn du mami ɛn dadi biznɛs wit am na in at.” (Mat. 5:27, 28; 2 Pit. 2:14) Bɔku Kristian dɛn dɔn put an pan mami ɛn dadi biznɛs bikɔs dɛn de wach dɛn rud rud pikchɔ dɛn, rid dɛn rud rud buk dɛn, ɔ wach dɛn rud rud tin dɛn na di Intanɛt. Sɔm ɔda wan dɛn kin ɛnjɔy fɔ wach dɛn rud rud fim dɛn, dɛn rud rud tɛlivishɔn program dɛn, ɛn dɛn rud rud kɔnsat dɛn. Sɔm kin go na dɛn naytklɔb dɛn, dɛn sho dɛn usay uman dɛn kin pul dɛn klos we dɛn de dans, ɔ go na dɛn say usay dɛn kin masaj pɔsin te i fil fɔ du mami ɛn dadi biznɛs.

5. Wetin mek wi nid fɔ tek tɛm wit wi at?

5 Sɔm maredman ɛn mareduman dɛn dɔn du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin bikɔs dɛn mek padi wit pɔsin we nɔto dɛn man ɔ wɛf. Di wɔl we wi de tide ful-ɔp wit ɔlkayn mami ɛn dadi biznɛs ɛn pipul dɛn nɔ gɛt wan kɔntrol, so dis dɔn mek i izi fɔ lɛ mared pipul dɛn gɛt filin fɔ ɔda pɔsin we nɔto dɛn man ɔ wɛf. (Rid Jɛrimaya 17:9, 10.) Jizɔs bin tɔk se: “Na insay di at pɔsin kin plan fɔ du wikɛd tin dɛn, fɔ kil, fɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin we i nɔ mared to, [ɛn] fɔ du mami ɛn dadi biznɛs we i nɔ mared yet.”—Mat. 15:19.

6, 7. (a) Us bad tin di at kin mek pɔsin du? (b) Wetin mared pipul dɛn fɔ du fɔ mek dɛn nɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin?

6 We tu pipul dɛn kin bigin fɔ tink bɔt dɛnsɛf, i kin mek dɛn bigin fɔ lɛk dɛnsɛf ɛn bigin tɔk bɔt tin dɛn we na to dɛn man ɔ wɛf nɔmɔ dɛn fɔ tɔk am. Di mɔ we dɛn de tɔk, na di mɔ dɛn de fɛn we fɔ de togɛda. Dɛn kin tray fɔ si dɛnsɛf ɔltɛm, bɔt dɛn kin mek lɛk se dɛn nɔ bin plan fɔ mitɔp. As dɛn de lɛk dɛnsɛf mɔ ɛn mɔ, i kin izi fɔ lɛ dɛn du di rɔng tin. Di mɔ we dɛn de gɛt filin fɔ dɛnsɛf, na di mɔ i de at fɔ lɛ dɛn lɛf wetin dɛn de du, pan ɔl we dɛn go no se na bad tin dɛn de du.—Prɔv. 7:21, 22.

7 Dɛn go bigin fɔgɛt ɔl di tin dɛn we dɛn dɔn lan bɔt Jiova, ɛn smɔl smɔl dɛn kin bigin fɔ tɔk tin dɛn we dɛn nɔ fɔ tɔk, ɛn dis kin mek dɛn bigin fɔ ol an, kis, rɔb rɔb dɛnsɛf, tɔch tɔch dɛnsɛf, ɛn tɔk dɛn swit swit tɔk dɛn to dɛnsɛf. Dɛn nɔ fɔ du ɔl dɛn tin ya to ɔda pɔsin, na to dɛn man ɔ wɛf nɔmɔ dɛn fɔ du am. As tɛm de go, ‘wetin de na dɛn at, go tɛmpt dɛn fɔ du bad.’ We di bad tin dɔn bɔku na dɛn at, i kin mek dɛn “sin,” we min se dɛn go du mami ɛn dadi biznɛs. (Jems 1:14, 15) Dis nɔ bin fɔ dɔn apin if dɛn bin alaw Jiova fɔ ɛp dɛn ɛn if dɛn bin rɛspɛkt dɛn mared. Bɔt aw pɔsin go alaw Jiova fɔ ɛp am?

KƆNTINYU FƆ KAM NIA GƆD

8. Aw di padi biznɛs we mared pipul dɛn gɛt wit Jiova go ɛp dɛn nɔ fɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin?

8 Rid Sam 97:10. Wan tin we go mek mared pipul dɛn nɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin na we dɛn gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova. As wi de lan bɔt Gɔd in fayn fayn kwaliti dɛn, wi fɔ tray fɔ “falamakata” am ɛn “kɔntinyu fɔ lɛk [wisɛf],” bikɔs dis go mek wi nɔ du “mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want, ɔ liv ɔlkayn dɔti layf.” (Ɛfi. 5:1-4) Di Baybul se: “Gɔd go jɔj di wan dɛn we de du mami ɛn dadi biznɛs di we we nɔ rayt ɛn di wan dɛn we de lɛf dɛn man ɔ wɛf fɔ go du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin.” Dis tin we di Baybul tɔk go ɛp mared pipul dɛn fɔ fetful to dɛnsɛf, ɛn i go mek dɛn nɔ du ɛnitin we go mek dɛn mared nɔ klin na Gɔd in yay.—Ibru 13:4.

9. (a) Wetin Josɛf bin du fɔ lɛ i nɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit in bɔs in wɛf? (b) Us lɛsin wi lan frɔm Josɛf?

9 Sɔm pan Jiova in fetful savant dɛn kin bigin ambɔg dɛn padi biznɛs wit Jiova we dɛn miks wit dɛn wokmet dɛn we nɔ de sav Jiova. Dɛn kin du dis afta wok. Ivin we dɛn de wok, sɔntin kin apin we kin tɛmpt dɛn fɔ put an pan mami ɛn dadi biznɛs. Na dis bin apin to wan fayn yɔŋ man we nem Josɛf. We Josɛf bin de na in wokples, i kam si se in bɔs in wɛf bin want am. Ɛni de, dis uman bin de mɔna Josɛf fɔ ledɔm wit am. Wande, “i ol in klos, grip am ɛn tɛl am se: ‘Ledɔm wit mi!’” Bɔt Josɛf bin gɛt fɔ rɔnawe pan am. Wetin bin ɛp Josɛf nɔ fɔ pwɛl in padi biznɛs wit Gɔd we dis uman bin tɛmpt am? Na we i bin dɔn mekɔp in maynd nɔ fɔ pwɛl in padi biznɛs wit Gɔd. Bikɔs i bin tinap tranga wan fɔ du wetin rayt, dɛn bin sak am ɛn put am na prizin, pan ɔl we i nɔ du natin. Bɔt leta Jiova bin blɛs am. (Jɛn. 39:1-12; 41:38-43) Mared pipul dɛn fɔ avɔyd fɔ de wit ɔda pɔsin we nɔto dɛn man ɔ wɛf; dɛn tu nɔmɔ nɔ fɔ de wansay, ilɛksɛf na wokples ɔ ɔdasay.

TRAY FƆ GƐT DI NYU ABIT DƐN

10. Aw di nyu abit dɛn kin protɛkt mared pipul dɛn?

10 Wan ɔda tin we go ɛp mared pipul dɛn nɔ fɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin na we dɛn tray fɔ gɛt di nyu abit dɛn we “Gɔd want,” ‘du wetin rayt ɛn nɔ kɔmɔt biɛn Gɔd.’ (Ɛfi. 4:24) Di wan dɛn we gɛt dɛn nyu abit ya de “kɔntrol” dɛn bɔdi ‘we i kam pan mami ɛn dadi biznɛs ɛn dɔti layf. Ɛn dɛn ebul fɔ kɔntrol dɛnsɛf ɛnitɛm we dɛn fil fɔ du mami ɛn dadi biznɛs, ɛnitɛm we bad tin de na dɛn at, ɛn ɛnitɛm we dɛn want ɔltin fɔ dɛnsɛf.’ (Rid Lɛta Fɔ Kɔlɔse 3:5, 6.) We di Baybul yuz di wɔd “kɔntrol” na dis vas, i min se wi fɔ tray tranga wan so dat wi nɔ go du di tin dɛn we wi bɔdi want wi fɔ du. Wi fɔ avɔyd ɛnitin we go mek wi fil fɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin we nɔto wi man ɔ wɛf. (Job 31:1) As wi de tray fɔ liv wi layf di we aw Gɔd want, wi go lan aw fɔ “rili et wetin bad ɛn kɔntinyu fɔ lɛk wetin gud.”—Rom 12:2, 9.

11. Aw di nyu abit dɛn go ɛp fɔ mek mared go bifo?

11 Di nyu abit dɛn kɔmɔt frɔm Jiova, so we wi gɛt dɛn, wi de sho se wi want fɔ tan lɛk “di Wan we mek dɛn.” (Kɔl. 3:10) We maredman ɛn mareduman ‘gɛt sɔri-at, du gud to dɛnsɛf, put dɛnsɛf dɔŋ, nɔ de vɛks kwik, ɛn peshɛnt wit dɛnsɛf,’ dɛn mared go go bifo ɛn Jiova go blɛs dɛn. (Kɔl. 3:12) Dɛn go gɛt wanwɔd na dɛn mared-os we dɛn “mek di pis we Krays de gi de na [dɛn] at.” (Kɔl. 3:15) I kin fayn we mared pipul dɛn “rili lɛk” dɛnsɛf! Dɛn kin gladi we dɛn de sho “rɛspɛkt” to dɛnsɛf.—Rom 12:10; futnot.

12. Us kwaliti dɛn yu tink se impɔtant fɔ lɛ gladi at de na mared-os?

12 We dɛn aks wan brɔda we nem Sid us kwaliti we mek dɛn gɛt gladi at na dɛn mared, i se: “Lɔv na di men kwaliti we wi kin tray fɔ sho ɔltɛm. Ɛn wi dɔn si bak se i rili impɔtant fɔ lɛ wi nɔ de vɛks kwik.” In wɛf we nem Sɔnya gri wit wetin in man se, ɛn insɛf tɔk se: “Wan ɔda impɔtant tin we dɔn ɛp wi, na we wi de du gud to wisɛf. Ɛn wi kin tray bak fɔ put wisɛf dɔŋ, pan ɔl we i nɔ kin izi.”

UNA KƆNTINYU FƆ DE TƆK FAYN TO UNASƐF

13. Wetin na wan ɔda tin we go mek mared go bifo? Wetin mek mared pipul dɛn fɔ du dat?

13 Wan ɔda tin we go mek mared go bifo na we di man ɛn in wɛf de tɔk fayn to dɛnsɛf. I nɔ go fayn if mared pipul dɛn de tɔk fayn to pipul dɛn we dɛn nɔ wande sabi ɔ to dɛn dɔg ɛn pus, bɔt dɛn nɔ de tɔk fayn to dɛnsɛf! We mared pipul dɛn de ‘mek bad at, mek wamat, vɛks pan dɛnsɛf, ala pan dɛnsɛf, ɛn kɔs dɛnsɛf,’ dɛn kin ambɔg dɛn mared. (Ɛfi. 4:31) We mared pipul dɛn de tɔk pan dɛn kɔmpin ɔltɛm ɔ gi dɛn at at bak tɔk, i kin mek prɔblɛm de na di mared ɔltɛm. So i go fayn mek mared pipul dɛn de du gud to dɛnsɛf, lɛk dɛnsɛf, ɛn trit dɛnsɛf fayn ɔltɛm.—Ɛfi. 4:32.

14. Wetin wi nɔ fɔ du?

14 Di Baybul se “tɛm de fɔ sɛt mɔt.” (Ɛkli. 3:7) Dis nɔ min se wi fɔ kip to wisɛf, bikɔs if wi kip to wisɛf, wi nɔ go ebul fɔ tɔk bɔt impɔtant tin dɛn we wi nid fɔ tɔk. Wan mareduman na Jamani bin tɔk se: “We yu sɛt mɔt pan yu man ɔ wɛf, yu go mek i fil bad.” Bɔt i tɔk bak se: “I nɔ kin izi fɔ sɛt mɔt we sɔntin de mɔna yu, bɔt i nɔ go fayn fɔ tɔk ɛnikayn tin we de na yu maynd ɔ du sɔntin we go mek yu man ɔ yu wɛf fil bad, bikɔs dat go jɔs mek tin wɔs.” Maredman ɛn mareduman nɔ go ebul fɔ sɔlv dɛn prɔblɛm if dɛn de ala pan dɛnsɛf ɔ sɛt mɔt pan dɛnsɛf. Bifo dat, dɛn fɔ tray fɔ sɔlv dɛn prɔblɛm kwik kwik wan ɛn dɛn nɔ fɔ mek am abit fɔ de agyu ɔltɛm.

15. We maredman ɛn mareduman tɔk fayn to dɛnsɛf, aw dat kin mek di mared go bifo?

15 We maredman ɛn mareduman fɛn tɛm fɔ tɔk bɔt aw dɛn de fil ɛn tink, di mared kin go bifo. Maredman ɛn mareduman kin gɛt impɔtant tin dɛn fɔ tɔk to dɛnsɛf, bɔt di we aw dɛn de tɔk am insɛf impɔtant. So ivin we una gɛt prɔblɛm we de mɔna una, una fɔ tray fɔ tɔk fayn to unasɛf. Di tin we yu de tɔk ɛn di we aw yu de mek yu vɔys, ɔl fɔ fayn. Dis go mek i izi fɔ lɛ yu man ɔ yu wɛf lisin to yu. (Rid Lɛta Fɔ Kɔlɔse 4:6.) Maredman ɛn mareduman go mek dɛn mared go bifo we dɛn de tɔk fayn to dɛnsɛf ɛn tɔk “gud tin dɛn we go ɛnkɔrej [di] ɔda pɔsin, ɛn [dɛn] fɔ de tɔk tin we go ɛp” di wan we de yɛri wetin dɛn de tɔk.—Ɛfi. 4:29.

Mared go go bifo if di man ɛn in wɛf de tɔk fayn to dɛnsɛf (Luk na paregraf 15)

GI DI ƆDA PƆSIN WETIN I GƐT RAYT FƆ GƐT

16, 17. Wetin mek i fayn fɔ lɛ mared pipul dɛn bisin bɔt aw dɛn kɔmpin de fil ɛn tray fɔ satisfay dɛnsɛf we i kam pan mami ɛn dadi biznɛs?

16 Mared go go bifo if di man ɛn in wɛf put wetin dɛn kɔmpin want bifo wetin dɛn want. (Fil. 2:3, 4) Maredman ɛn mareduman dɛn fɔ bisin bɔt aw dɛn kɔmpin de fil, ɛn dɛn fɔ tray fɔ satisfay dɛn kɔmpin we i kam pan mami ɛn dadi biznɛs.—Rid Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 7:3, 4.

17 Bɔt i sɔri fɔ no se sɔm mared pipul dɛn nɔ de gri fɔ sho lɔv to dɛnsɛf ɔ gri fɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit dɛnsɛf, ɛn sɔm maredman dɛn kin tek am se if dɛn de sho lɔv to dɛn wɛf, dat go sho se dɛn nɔto man. Di Baybul se: “Una dɛn maredman dɛn, una tray fɔ ɔndastand una wɛf dɛn.” (1 Pit. 3:7, Phillips) Maredman dɛn nid fɔ ɔndastand se mared nɔto fɔ jɔs de du mami ɛn dadi biznɛs nɔmɔ. Mareduman dɛn go ɛnjɔy dɛn mared mɔ if dɛn man de sho se i lɛk dɛn ɛn bisin bɔt dɛn ɔltɛm, nɔto jɔs we dɛn want fɔ du mami ɛn dadi biznɛs wit dɛn. We mared pipul dɛn de sho se dɛn lɛk dɛnsɛf, i go izi fɔ mek dɛn satisfay dɛnsɛf fayn fayn wan.

18. Aw maredman ɛn mareduman go mek dɛn mared go bifo?

18 No rizin nɔ de fɔ lɛ maredman go slip wit ɔda uman ɔ fɔ lɛ mareduman go slip wit ɔda man. Bɔt wan rizin we kin mek maredman ɔ mareduman go slip wit ɔda pɔsin na we di man ɔ di uman nɔ de sho se dɛn lɛk dɛnsɛf. (Prɔv. 5:18; Ɛkli. 9:9) So na dis mek di Baybul se mared pipul dɛn “nɔ fɔ de dinay [dɛnsɛf] pas nɔmɔ [dɛn] ɔl tu gri ɛn put tɛm we [dɛn] nɔ go du am.” Wetin mek? Na “fɔ lɛ Setan nɔ go de tɛmpt [dɛn] bikɔs [dɛn] nɔ ebul fɔ kɔntrol” dɛnsɛf. (1 Kɔr. 7:5) I go rili sɔri if mared pipul dɛn alaw Setan fɔ tɛmpt dɛn bikɔs dɛn “nɔ ebul fɔ kɔntrol” dɛnsɛf we i kam pan mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda pɔsin. Bɔt mared pipul dɛn “nɔ fɔ jɔs de bisin bɔt [dɛn] yon bɛtɛ wan nɔmɔ, bɔt [dɛn] fɔ bisin bɔt [dɛn] kɔmpin [in] bɛtɛ wan” ɛn dɛn fɔ gi dɛn kɔmpin wetin i gɛt rayt fɔ gɛt. Dɛn fɔ du dis bikɔs dɛn lɛk dɛnsɛf, dɛn nɔ fɔ du am jɔs fɔ du sek. If dɛn sho se dɛn rili lɛk dɛnsɛf, dɛn mared go go bifo.—1 Kɔr. 10:24.

KƆNTINYU FƆ DU TIN DƐN WE GO MEK YU MARED GO BIFO

19. Wetin wi fɔ mekɔp wi maynd fɔ du? Wetin mek wi fɔ du am?

19 Paradays go kam jisnɔ. Na dat mek i nɔ go fayn fɔ mek wi du di tin dɛn we wi bɔdi want, bikɔs wi go tan lɛk di 24,000 Izrɛlayt dɛn we bin day nia Moab. Afta di Baybul bin dɔn tɔk bɔt dis bad ɛn shemful tin we bin apin to di Izrɛlayt dɛn, i bin wɔn wi se: “Lɛ di wan we fil se i tinap tek tɛm lɛ i nɔ fɔdɔm.” (1 Kɔr. 10:12) So i rili impɔtant fɔ lɛ wi fetful to wi Papa we de na ɛvin ɛn to wi man ɔ wɛf so dat wi mared go go bifo. (Mat. 19:5, 6) Na naw mɔ, wi nid fɔ ‘du wi bɛst fɔ lɛ i nɔ si wan bɔt pan wi, fɔ lɛ wi nɔ gɛt wan prɔblɛm ɛn fɔ lɛ wi gɛt kolat.’—2 Pit. 3:13, 14.