Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

LITABA ZETUSA MABASI | LINYALO

Mwakuambolisanela Hakunani Matata

Mwakuambolisanela Hakunani Matata

BUTATA BOBUKONA KUBATEÑI

Mina ni bakumina hamuambolisananga hakunani butata, kana muikutwanga kunyema hahulu hamulaho wa kuambolisana kufita mone muikutwela pili? Haiba kucwalo, kunani zemukona kueza kuli musike mwaikutwanga cwalo. Kono pili mutokwa kuziba lika lisikai ka za shutano ya mobaambolelanga baana ni mobaambolelanga basali. *

ZEMUSWANELA KUZIBA

Basali hañata batabelanga kuambola za butata pili basika utwa kale mobuka tatululelwa. Mane, fokuñwi kuambola za butata kona kutatulula butata ku bona.

“Niikutwanga hande hanibulezi maikuto aka ni kuziba kuli bo muunaaka baniutwisisa. Hamulaho wa kuambola za butata, niikutwanga hande hasamulaho wa mizuzu isikai feela.” —Bo Sirppa. *

“Nipalelwanga kulibala za butata haiba hanisika taluseza bo muunaaka moniikutwela luli. Haniambola za butata bwaka, nituhelanga kubilaela ka za teñi.”—Bo Ae-Jin.

“Kuswana inge mutu yaeza musebezi wa bupokola wa kubatisisa litaba. Haninze niambola, ninyakisisanga litaba kaufela ni kulika kuziba zetahisize butata bo.”—Bo Lurdes.

Baana hañata banahananga mobakona kutatululela butata. Taba yeo yautwisiseha, bakeñisa kuli kulukisa lika kutahisa kuli muuna aikutwe kuli ki wa butokwa. Hatalusa mwakutatululela butata, uikutwa kuli ubonisa musalaa hae kuli wakona kuitinga ku yena ka nako yatokwa tuso. Kacwalo, baana babanyezi bakomokanga hahulu muta basali babona bahana liakalezo zabona za mwakutatululela butata. Muuna yanyezi wa libizo la Kirk ubulela kuli: “Haniutwisisi libaka mutu hakona kubilaela za butata haiba hatokwi tatululo ya butata bo!”

Kono buka yebizwa The Seven Principles for Making Marriage Work (Likuka ze 7 Zetusa Kuli Linyalo Likonde) ilemusa kuli: “Kuutwisisa ki kwa butokwa pili musika fa kale akalezo. Muswanela kutusa bakumina kulemuha kuli muutwisisize muinelo obali ku ona ni kuli mwabautwela butuku, kihona mukafa akalezo ya mwakutatululela butata. Hañata bakumina hababati kuli mutatulule butata bwabona honafo, kono babata feela kuli mube bateelezi babande.”

ZEMUKONA KUEZA

Baana babanyezi: Mube ni mukwa wa kuteelezanga ka tokomelo ni kuutwisisa bo musalaa mina. Baana babanyezi bababizwa bo Tomás babulela kuli: “Fokuñwi, hasamulaho wa kuteeleza, niipulelelanga kuli: ‘Kuteeleza feela hakusika tusa sesiñwi.’ Kono hañata bo musalaaka batokwanga feela kuli niteeleze ku bona hababulela.” Baana babanyezi bababizwa bo Stephen balumelelana ni taba yeo. Bali: “Nilemuhile kuli ki kokunde kutuhelela bo musalaaka kutalusa mobaikutwela nisabakaulezi. Hañata, bafezanga kubulela maikuto abona, mi banitalusezanga kuli baikutwa hande hahulu.”

Mulike muezezo wo: Nako yetatama hamuka ambolisana za butata bobuñwi ni bo musalaa mina, muambuke kufa akalezo haiba basali bamina habasika mikupa kueza cwalo. Mubatalime kwa meeto mi muise pilu ku zebabulela. Mulumele ka kunyunga toho. Mukutele lisupo zetuna zebabulezi kuli mubonise kuli muutwisisize. Baana babanyezi bababizwa bo Charles babulela kuli: “Fokuñwi bo musalaaka batokwanga feela kuziba kuli nabautwisisa ni kuli nabayemela.”—Sikuka sa Bibele: Jakobo 1:19.

Basali babanyezwi: Mubulelele bo muunaa mina zemutokwa kuli baeze. Basali babanyezwi bababizwa bo Eleni babulela kuli: “Lukona kunahana kuli bakuluna baziba zelutokwa, kono fokuñwi neikaba hande kubulela ka kunonga zelutokwa.” Basali babanyezwi bababizwa bo Ynez baakaleza muezezo wo: “Fokuñwi nikona kubulelela bo muunaaka kuli, ‘Kunani nto yeenikataza, mi nenika tabela kuli muteeleze zenibata kubulela. Hanitokwi kuli mutatulule butata bo, kono nenika tabela kuli muutwisise moniikutwela.’”

Mulike muezezo wo: Haiba bo muunaa mina bafa liakalezo za mwakutatululela butata inge musika bakupa kueza cwalo, musike mwaanga kuli habaiyakatwi mina. Mwendi babata kumitusa. Basali babanyezwi bababizwa bo Ester babulela kuli: “Mwa sibaka sa kunyema, nilemuhanga kuli bo muunaaka baiyakatwa na mi babata kuniteeleza, ni kuli babata feela kunitusa.”—Sikuka sa Bibele: Maroma 12:10.

Baana ni basali: Hañata luezanga babañwi molubatela kuli baluezeze. Niteñi, kuli muambole ni kutatulula hande matata, muswanela kunahana ka za mo bakumina bakona kutabelela kubaezeza. (1 Makorinte 10:24) Baana babanyezi bababizwa bo Miguel babulela cwana: “Haiba mu baana babanyezi, muitwaeze kuteelezanga. Haiba mu basali babanyezwi, fokuñwi muitwaeze kuutwanga liakalezo za mwakutatululela matata. Haiba yomuñwi ni yomuñwi wamina aeza zatokwa yanyalani ni yena, bubeli bwamina mukatuseha hahulu.”—Sikuka sa Bibele: 1 Pitrosi 3:8.

^ par. 4 Litaba zekabulelwa mwa taba ye, halitalusi kuli muuna kaufela yanyezi kamba musali kaufela yanyezwi ki mona mwainezi. Nihakulicwalo, likuka zenyakisiswa mwa taba ye, zakona kutusa mutu ya mwa linyalo kuutwisisa hande mutu yanyalani ni yena ni kuziba hande mwakuambolela ni yena.

^ par. 7 Mabizo a mwa taba ye acincizwe.