Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bible udi mua kukuambuluisha dîba dia bipupu bia padi mivu inyanguka anyi?

Bible udi mua kukuambuluisha dîba dia bipupu bia padi mivu inyanguka anyi?

 Udi pebe munkatshi mua bantu miliyo ne miliyo bakadi batatshishibue kudi bipupu bia dinyanguka dia mivu anyi? Mivu itu itomboka ilua ne ntatu ya mishindu ne mishindu. Mvula ya bipupu, mvula ya mbonda lubeji, bipepele bikole bia njiwu, ne mvunda mipite bukole meneneme bitu bipasalaja mâyi a misulu biabueja mu mbanza, binyakaja bintu bia bungi. Mvula mukole udi mua kufikisha buloba ku dikoseka anyi ku didishika, mvula ya bipupu idi mua kulua ne mipenyi ne makubakuba anyi nzaji idi ijula midilu idi ibutula mêtu. Minanga, bikondo bia luya lukole, ne mvula ya neje ya mashika makole bitu pabi bilua ne kanyawu.

 Lelu eu, bikondo bibi bia dinyanguka dia mivu ne ntatu idibi bikebesha bidi bienda bivulangana bikole menemene miaba ya bungi ya pa buloba. Badi baleja ne: “Bungi bua bantu badi batatshishibue kudi bipupu budi anu buenda bubanda, bualu dipasalala dia mâyi, mvula ya bipupu, ne minanga bidi bienda anu bishipa bantu ne bibanyangila midimu yabu, bimuangeja miliyo ne miliyo ya bakuabu tshidimu tshionso etshi.”​—Fédération internationale des Sociétés de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge.

 Padi malu aa enzeka, bitu bisamishisha bantu mubidi ne lungenyi. Badi mua kushala ne dipampakana bua mudibu bajimije bintu biabu, nzubu yabu, nansha kabidi bafuishe bantu bavuabu banange bikole.

 Wewe pebe mutuilangane ne bipupu bia dinyanguka dia mivu nanku, Bible udi mua kukuambuluisha. Udi mua kukusamba, kukupetesha ditekemena, ne kukupesha mibelu ya tshia kuenza ikadi miambuluishe bantu bungi kabuyi kubala bavua batatshishibue kudi bipupu bikebesha kudi dinyanguka dia mivu. (Lomo 15:4) Bible udi kabidi wandamuna nkonko ya mushinga itu bantu batamba kudiela, bu mudi: Bua tshinyi Nzambi mmutangile bionso ebi bitufikila? Ndinyoka didiye utupesha anyi?

Bipupu bia dinyanguka dia mivu ki ndinyoka dia kudi Nzambi to

 Bible udi ulongesha ne: Nzambi ki ngudi ukebesha makenga atudi nawu to. Udi utujadikala ne: “Nzambi kena mua kutetshibua ne malu mabi ne yeye muine kena uteta muntu nansha umue nanku to.” (Yakobo 1:13) Mêyi aa adi aleja ne: yeye ki ngudi ukebesha bipupu bia dinyanguka dia mivu to.

 Bible udi wakula bua misangu ivua Nzambi mutume makole a mu bintu bidiye mufuke bua kunyoka bantu babi. Kadi tshiotshi atshi ntshishilangane bikole ne bipupu bia kanyawu bia dinyanguka dia mivu bidi bikuata bimpe ne babi, kakuyi dibadimuija kumpala. Kadi bilondeshile malu malonda mu Bible, Nzambi uvua yeye ukuba bantu bavua kabayi ne bualu, udianjila kudimuija bantu, ne ubumvuija tshivuaye ufidila manyoka ende. Tshilejilu, Nzambi wakumvuija tshivuaye utumina Mvula wa kabutu pa buloba, wakadianjila kudimuija bantu kumpala kua kumulokeshaye, ne wakakuba Noa ne dîku diende.​—Genese 6:13; 2 Petelo 2:5.

 Bua kumanya malu makuabu a tshidi tshitujadikila ne: bipupu bidi bitufikila lelu eu ki ndinyoka dia kudi Nzambi, tangila tshiena-bualu tshia “Ntshinyi tshidi Bible wamba bua bipupu?

Bantu badi bipupu ebi bikengeshe, Nzambi udi nabu ku muoyo

 Bible udi uleja ne: Yehowa a nNzambi utu ututabalela ne umvua dikenga dietu. Mona mvese idi mua kukukolesha:

  •   Yeshaya 63:9: “Mu makenga abu onso, [Nzambi] uvua ukenga pende.”

     Diumvuija: Yehowa udi umvua bibi bikole padiye umona bantu bakenga.

  •   1 Petelo 5:7: “Udi unutabalela.”

     Diumvuija: Yehowa udi uditatshisha bua diakalenga diebe.

 Kututabalela kua Yehowa ne kumvua kuende kua dikenga dietu nkudi kumusaka bua kutuambuluisha. Udi utusamba ne mibelu ya nsongo idi mu Bible ne ditekemena didimu dia mutuikala katutshiyi tutata kabidi ne bipupu bia dinyanguka dia mivu mu matuku atshilualua.​—2 Kolinto 1:3, 4.

Pikala bipupu bia dinyanguka dia mivu kabitshiyiku

 Bible udi uleja mudi Yehowa mulaye bua ‘kutupesha matuku atshilualua mimpe ne ditekemena.’ (Yelemiya 29:11) Mmulongolole bua bantu bashale ne muoyo ne disanka mu Mparadizu pa buloba, kadi ki mbua basombapu ne buôwa bua bipupu bidi mua kuditutapu to.​—Genese 1:28; 2:15; Yeshaya 32:18.

 Nzambi neakumbaje malu adiye mulaye au ku diambuluisha dia Bukalenge buende, tuambe ne: mbulamatadi wa mu diulu mulombola kudi Yezu. (Matayi 6:10) Yezu udi ne bukole ne meji bidi bikengela bua kupangisha bipupu bia dinyanguka dia malu a mivu ebi. Pavuaye pa buloba, wakaleja bukole buende bua kukanda bipupu bia nanku. (Mâko 4:37-41) Neakokeshe ne lungenyi ne meji, ulongesha bantu mua kulama buloba ne bionso bidipu ne mua kusomba nabi mu diumvuangana dikumbane. (Yeshaya 11:2) Mu bukokeshi bua Yezu, bipupu bia dinyanguka dia mivu kabiakuikalaku kabidi bua kuenzela bantu bibi to.

 Udi mua kuikala udiebeja ne: ‘Ndiba kayi diabanga Yezu kulombola mivu mushindu au?’ Bua kupeta diandamuna, tangila tshiena-bualu tshia “Bukalenge bua Nzambi nebutuadije kukokesha buloba dîba kayi?

Tshia kuenza lelu eu

 Mibelu ya mu Bible idi mua kukuambuluisha kumpala kua bipupu bia dinyanguka dia mivu kulua, padibi bienda bienzeka, ne pakadibi bipite.

  •   Kumpala: Longolola mua kuenza malu ne lukasa.

     Tshidi Bible wamba: “Muntu mudimuke udi umona njiwu, udi usokoma, kadi badi kabayi ne dimanya badi batungunuka ne kuyaku ne badi bakenga bua malu adi abakuata.”​—Nsumuinu 22:3.

     Diumvuija: Babidila njiwu idi mua kunukuata muaba unudi basombele bua kumona mua kuenza malu ne lukasa bua kukuba dîku dienu.

     Bualu buvua buenzeke: “Dituku dituvua bapanduke kapia kavua kafumine muitu, tukavua badilongolole bimpe. Tuvua bambule bibuta bia kunyema nabi, manga, ne bilamba. Pavua bantu mu dipampakana kabayi bamanye tshia kuenza, tuetu tuvua ne bionso bituvua nabi dijinga. Ke bualu kayi ndi ne dianyisha dia bungi bua mibelu eyi.”​—Tamara wa mu Californie, mu États-Unis.

  •   Padibi bienda bienzeka: Tabalela tshidi nangananga ne mushinga.

     Tshidi Bible wamba: “Nansha padi muntu ne bintu bia bungi, muoyo wende kawena ufumina ku bintu bidiye nabi to.”​—Luka 12:15.

     Diumvuija: Muoyo udi ne mushinga kupita bintu bietu bikuabu.

     Bualu buvua buenzeke: “Pavua tshipepele tshikole tshia Lawin b tshiupule nzubu wetu, tshivua kabidi ne meji a tshia kuenza to. Bualu bumue bungakenza, ndisambila dia muoyo mujima kudi Yehowa Nzambi. Ke meme kujingulula ne: bintu ke bituvua bajimije patupu, kadi ki mmioyo yetu to.”​—Leslie wa mu Philippines.

  •   Pakadibi bipite: Kueledi makelela meji to.

     Tshidi Bilble wamba: “Kanuditatshishi bua dituku didi dilonda nansha, bualu dituku didi dilonda nedikale ne yadi ntatu.”​—Matayi 6:34.

     Diumvuija: Kutambi kusamisha mutu bua malu a matuku adi kumpala to.

     Bualu buvua buenzeke: “Pavua mvula wa tshipupu mubi menemene wa Irma muwuje nzubu wanyi ne mâyi, biakandomba bua kuangata mapangadika bungi bumvua tshiyi muanji kuangata kuonso eku to; mvua nsamisha meji bibi bitambe. Ke meme kuteta mua kutumikila mubelu wa mu Bible wa kusamisha meji anu bua dituku dia lelu, tshiyi ngelela makelela meji to. Ndi mufike ku dijingulula ne: bua diambuluisha dia Yehowa, ndi nkokesha mua kunanukila bikole kupita mumvua ngela meji.”​—Sally wa mu Floride, mu États-Unis.

 Bua kupeta mibelu mikuabu mimpe, tangila tshiena-bualu tshia “Malu a kuenza bua kupanduka padi tshipupu tshidikuma.”

a Yehowa ndîna dia sungasunga dia Nzambi.​—Misambu 83:18.

b Batu batshibikila kabidi ne: Tshipepele tshikole tshia Haima.