Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

Ukukhulumisana kufana lebriji elenza ube seduze labantwabakho

OKWABAZALI

5: Ukukhulumisana

5: Ukukhulumisana

KUTSHONI?

Ukukhulumisana kutsho ukuthi wena labantwabakho liyabe litshelana elikucabangayo lemizwa yenu.

KUQAKATHEKE NGANI?

Ukukhulumisana kunzima ikakhulu nxa abantwana sebeleminyaka engu-13 kusiya kwengu-19. Ngesikhathi abantwabakho besesebancane babengakufihleli lutho. Kodwa nxa sebekhulakhulile abasakhulumi okunengi futhi kunzima ukuthi uyazi imicabango kanye lemizwa yabo. Kuyabe kungani umi ngale komfula omkhulu bona bekwelinye icele. Lanxa kunjalo lesi yiso isikhathi esiqakathekileyo sokuthi lixoxisane.

ONGAKWENZA

Xoxa lomntanakho loba yisiphi isikhathi afuna ukuxoxa ngaso. Kwenze lokhu lanxa kungatsho ukuthi lixoxe phakathi kobusuku.

“Kwesinye isikhathi kuyabe kusithi uthi, ‘Usufuna ukukhuluma khathesi? Phela sitshone sonke!’ Kodwa siyabe sisolani yena umntwana efuna ukusitshela okusesifubeni sakhe? Ayisikho yini bonke abazali abakufisayo?”—ULisa.

“Ngiyakuthanda ukulala, kodwa ingxoxo ezimnandi engaba lazo labantwabami zazisiba phakathi kobusuku.”​—UHerbert.

OKUTSHIWO LIBHAYIBHILI: “Akulamuntu omele azidingele okuhle, kodwa okuhle kwabanye.”​—1 KwabaseKhorinte 10:24.

Ungavumeli lutho lukuphambanise. Omunye ubaba wathi: “Izikhathi ezinengi ngizibona ngilokhe ngicabanga izinto ezinengi ngapha ngikhuluma labantwabami. Phela bona bayabona ukuthi ngicabanga okunye futhi angibalalelanga!”

Nxa kuyikuthi uyakwenza lokho, citsha i-TV lakho konke okungabe kukuphambanisa. Lalela lokho umntanakho akutshela khona, ukuqakathekise lanxa kungakhanya kuyinto encane kuwe.

“Kumele abantwana bazibonele ukuthi siyayiqakathekisa imizwa yabo. Nxa bengakuboni lokhu bacina bengasasithululeli isifuba kumbe bacina betshela abanye abantu.”​—UMaranda.

“Ungavuki ngolaka lanxa umntanakho ekhuluma into engaqondanga.”​—U-Anthony.

OKUTSHIWO LIBHAYIBHILI: “Ngakho nanzelelani ukuthi lilalela kanjani.”​—ULukha 8:18.

Xoxa loba ngaphi lapho elikhona. Kwezinye izikhathi abantwana bakhuluma lula nxa bengahlalanga phansi bekhangelene labazali babo.

“Siyaxoxa nxa sisemoteni. Nxa sixoxa omunye eseceleni komunye kuba ngcono kulanxa sixoxa sihlezi phansi sikhangelene.”​—UNicole.

Lingaxoxa ngezikhathi lisidla.

“Nxa sisidla ntambama sonke siyaxoxa ngezinto ezenzakale phakathi losuku. Lokhu kwenza simanyane futhi ngamunye wethu uyabe ebona ukuthi abanye bangamncedisa nxa elohlupho.”​—URobin.

OKUTSHIWO LIBHAYIBHILI: “Umuntu wonke umele aphange alalele, aphuze ukukhuluma.”​—UJakhobe 1:19.