Inda koshikalimo

Ombiimbeli otayi ti ngiini kombinga yokusila oshimpwiyu aavali yetu mboka aakokele?

Ombiimbeli otayi ti ngiini kombinga yokusila oshimpwiyu aavali yetu mboka aakokele?

Shoka Ombiimbeli tayi ti

Aanona mboka ya koka, oye na oshinakugwanithwa sha simana shokushilipaleka kutya aavali yawo mboka aakokele, oye ya sila oshimpwiyu. Ombiimbeli oya popya kutya aavali mboka ye na “oyana nenge aatekulu, naa ilonge okukwatha aakuluntu yawo nooyinakulu paukriste.  . . . oshoka osho ehalo lyaKalunga.” (1 Timoteus 5:4) Uuna aanona mboka ya koka taya shilipaleke kutya aakuluntu yawo mboka aakokele oye ya sila oshimpwiyu, ohashi ulike wo kutya otaya vulika koshipango shopaMbiimbeli, shoka tashi popi kombinga yokusimaneka aakuluntu. — Aaefeso 6:2, 3.

MOmbiimbeli kamu na omalombwelo gokondandalunde, gankene tu na okusila oshimpwiyu aakuluntu yetu aanamimvo. Nonando ongawo, oyi na iiholelwa yankene aalumentu naakiintu mboka ya li ye na eitaalo, ye shi ningi. Otayi gandja wo omayele taga longo, ngoka taga vulu okukwathela mboka taya sile aanamimvo oshimpwiyu.

 Ongiini yamwe muukwanegumbo ya li ya sile oshimpwiyu aakuluntu yawo mboka aanamimvo pethimbo lyOmbiimbeli?

Oya li ye ya sile oshimpwiyu momikalo dha yoolokathana shi ikolelela koonkalo moka ye li.

  • Josef okwa li a kala koshilongo shokokule nahe, Jakob, ngoka a li a kulupa. Josef sho u uvu kutya he okwa kulupa, okwa ningi omalongekidho opo he e ye a kale popepi naye. Opo nee Josef okwa kala ta sile he oshimpwiyu pamwe naanegumbo lye noku ya gamena. — Genesis 45:9-11; 47:11, 12.

  • Rut okwa li a tembukile koshilongo hoka kwa za yinamweno nokwa kala ta longo nuudhiginini e mu sile oshimpwiyu. — Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23.

  • Konima yethimbo efupi manga Jesus inaa sa, okwa li a hogolola omulongwa gumwe ngoka ta kala nokusila oshimpwiyu yina, Maria, ngoka tashi vulika a li omuselekadhi pethimbo mpoka. — Johannes 19:26, 27. *

 Ombiimbeli otayi gandja omayele geni omawanawa kwaamboka taya sile oshimpwiyu aavali yawo?

Ombiimbeli oyi na omakotampango ngoka taga vulu okukwathela mboka taya sile oshimpwiyu aanamimvo, opo yu ungaunge noonkalo ndhoka hadhi lolodha omathimbo gamwe, palutu nenge pamadhiladhilo.

  • Simaneka aakuluntu yoye.

    Ombiimbeli otayi ti: “Simaneka ho nanyoko.” — Eksodus 20:12.

    Ongiini ekotampango ndika tali vulu okutulwa miilonga? Simaneka aakuluntu yoye, moku ya etha ya kale nemanguluko lyokuninga iinima mbyoka ya hala monkalamwenyo yawo. Ano ino kala to ya pangele. Ya etha ya ninge omatokolo gawo yene ngaashi ya hala, gankene ya hala okusilwa oshimpwiyu. Natango, ya simaneka moku ya kwathela naashoka to vulu okuninga.

  • Kala ho uvu ko noho dhimine po.

    Ombiimbeli otayi ti: “Oondunge dhomuntu otadhi mu ningi omunamutimahenda, nosho esimano kuye okudhima po eyono.” — Omayeletumbulo 19:11.

    Ongiini ekotampango ndika tali vulu okutulwa miilonga? Ngele omukokele okwa popi sha oshiwinayi nenge inaa pandula esiloshimpwiyu lyoye, ipula to ti, ‘Ando ongame nda li monkalo ndjoka, ando otandi kala ndi uvite ngiini, sho ndi na omangambeko nonda lulilwa?’ Ngele owa kala wu uvite ko onkalo noho dhimine po, otashi vulika wu yande okuningitha onkalo ombwiinayi yi nayipale.

  • Pula yalwe.

    Ombiimbeli otayi ti: “Omadhiladhilo inaaga kundathanwa nawa otaga ponyo, ihe otaga tompola sha mpoka pe na aagandjindunge oyendji.” — Omayeletumbulo 15:22.

    Ongiini ekotampango ndika tali vulu okutulwa miilonga? Ninga omapekapeko kombinga yankene to vulu okuungaunga nuukolele waakuluntu yoye mboka ya kulupa. Konga oonzo ndhoka dhi li moshitopolwa sheni, ndhoka hadhi kwathele aakulupe. Popya nayalwe mboka ya li ya sile oshimpwiyu aakuluntu yawo mboka aakokele. Ngele owu na aamwanyoko, kuutumbeni e tamu kundathana nayo kombinga yoompumbwe dhaakuluntu yeni kutya ongiini tamu ke ya sila oshimpwiyu nankene mu na okutopolelathana iinakugwanithwa.

    Tala aanegumbo taya kundathana nkene taya vulu okusila oshimpwiyu aakuluntu yawo mboka ya kulupa.

  • Kala omwiishonopeki.

    Ombiimbeli otayi ti: “Eishonopeko olyo owino.” — Omayeletumbulo 11:2.

    Ongiini ekotampango ndika tali vulu okutulwa miilonga? Kala wu shi omangambeko goye. Pashiholelwa, kehe gumwe oku na ethimbo noonkondo dha ngambekwa. Omangambeko ngaka otaga vulu okuguma shoka to vulu okuningila aakuluntu yoye. Ngele owi iyadha wa gwililwa, omolwiinakugwanithwa yokusila aavali yoye mboka ya kulupa oshimpwiyu, kambadhala okupula ekwatho kuyamwe megumbo nenge kaatseyinawa.

  • Isila oshimpwiyu.

    Ombiimbeli otayi ti: “Kaku na nando omuntu e tonde olutu lwe mwene, ihe kehe gumwe ohe lu palutha nohe lu sile oshimpwiyu.” — Aaefeso 5:29.

    Ongiini ekotampango ndika tali vulu okutulwa miilonga? Nonando owu na oshinakugwanithwa shokusila aakuluntu yoye oshimpwiyu, owu na wo oompumbwe dhoye nosho wo dhuukwanegumbo woye, ngele owa hokana nenge wa hokanwa, ndhoka wu na okugwanitha po. Owa pumbwa okukala ho li nawa. Owa pumbwa okukala ho kotha noho thuwa po sha gwana. (Omuuvithi 4:6) Owa pumbwa wo oku ka fudha po, uuna sha pumbiwa. Okuninga iinima mbika, otashi vulu oku ku kwathela pamaiyuvo, pamadhiladhilo nosho wo palutu, wu vule okusila aakuluntu yoye oshimpwiyu.

 Mbela Ombiimbeli oya popya kutya aavali aakokele oye na owala okusilwa oshimpwiyu momagumbo gawo?

MOmbiimbeli kamu na omalombwelo gokondandalunde kutya aanona mboka ya koka oye na okusila aavali oshimpwiyu momagumbo gaavali yawo. Omaukwanegumbo gamwe ohaga hogolola ga kaleke aavali momagumbo gawo, shampa owala taye ya silile mo oshimpwiyu. Poompito dhimwe, ohaya mono shi li nawa ya fale aakuluntu yawo komagumbo gaakulupe. Aanegumbo ayehe otashi vulika ya kale ya pumbwa okukuutumba, opo ya tokole shoka shi li nawa kwaayehe mboka ya kwatelwa mo. — Aagalati 6:4, 5.

^ okat. 6 Shi na ko nasha nehokololo ndika, omutseyi gwOmbiimbeli gumwe okwa ti: “Otashi vulika Josef [omusamane gwaMaria] a adhikwa a sa nale, na omwana Jesus ngoka a li he mu kwathele, oku li poku ka dhipagwa. Otashi vulika a li ti ipula kutya olye taka sile oshimpwiyu yina? . . . Mpaka otu wete kutya Jesus ota longo aanona ya kale haya sile oshimpwiyu aavali yawo mboka ya kulupa.” — Oohapu ndhoka odha popiwa membo The NIV Matthew Henry Commentary in One Volume, epandja 428-429.