Skip to content

Skip to table of contents

VEVEHEAGA 24

Nakai Fai Mena “ke Fakamavehe a Tautolu mo e Fakaalofa he Atua”

Nakai Fai Mena “ke Fakamavehe a Tautolu mo e Fakaalofa he Atua”

1. Ko e heigoa e tau logonaaga fakalolelole ne fakahukia e tokologa he tau tagata, ti pihia foki e falu Kerisiano moli?

FAKAALOFA nakai a Iehova ko e Atua ki a koe ni hoko koe? Kua talia he falu na fakaalofa e Atua ke he tau tagata oti kana, tuga ne talahau ia Ioane 3:16. Ka kua tuga logona hifo e lautolu: ‘Kua nakai fakaai e Atua ke fakaalofa ki a au ko e tagata tokotaha.’ Ti liga fakauaua foki e tau Kerisiano moli he falu magaaho hagaao ki ai. Fakalolelole, ne talahau he tagata tane: “Kua uka lahi ia au ke talitonu na tokaga e Atua ki a au.” Fakahukia nakai he tau fakauaua pihia a koe he falu magaaho?

2, 3. Ko hai ne manako ki a tautolu ke talitonu kua nakai aoga po kua nakai maeke ke fakakite e Iehova e fakaalofa ki a tautolu, mo e maeke fefe ia tautolu ke kautu mai he manatu ia?

2 Kua manako lahi a Satani ki a tautolu ke talitonu kua nakai fakaalofa mo e nakai fiafia a Iehova ko e Atua ki a tautolu. Moli, ne fa fakavai e Satani e tau tagata he hagaaki ke he mahani hula mo e fakaikaluga ha lautolu. (2 Korinito 11:3) Ka kua fiafia foki a ia ke pepela e lilifu-fakatagata ha lautolu ne lolelole. (Ioane 7:​47-49; 8:​13, 44) Kua pihia moli e tau mena nei mua atu ke he “tau aho fakamui” uka nei. Tokologa he vaha nei kua feaki hake he tau magafaoa ne “nakai fai fakaalofa.” Ko e falu kua fakatapakupaku tumau ki a lautolu ne favale, fulukovi, mo e mahani fakahanoa. (2 Timoteo 3:​1-5) Liga kua omoi he tau tau loga ne ha i lalo he tau ekefakakelea muitui, fakamailoga tagata, po ke vihiatia a lautolu pihia ke talitonu kua nakai aoga po kua nakai maeke ke fakakite e fakaalofa ki a lautolu.

3 Kaeke mailoga e koe e tau logonaaga kelea pihia ia koe, kia nakai fakaatukehe. Kua tokologa ia tautolu ne fakahala lahi ne tautolu a tautolu he falu a magaaho. Ka e manatu, kua talaga e Kupu he Atua “ke akonaki ai” mo e ke “ulu ai e tau kolo.” (2 Timoteo 3:16; 2 Korinito 10:4) Ne talahau he Tohi Tapu: “To iloa tonuhia foki e tau loto ha tautolu ki mua hana. Ha ko e mena kaeke kua fakahala mai he tau loto ha tautolu kia tautolu, kua mua e Atua ke he tau loto ha tautolu, kua fioia foki e ia e tau mena oti kana.” (1 Ioane 3:​19, 20) Kia manamanatu a tautolu ke he fa e puhala ka lagomatai he tau Tohiaga Tapu a tautolu ke “iloa tonuhia foki e tau loto ha tautolu” he fakaalofa ha Iehova.

Mokoina e Iehova a Koe

4, 5. Fakakite fefe he fakataitaiaga ha Iesu ke he tau manu ikiiki na uho a tautolu ke he tau mata ha Iehova?

4 Fakamuaaki, ne fakaako fakamahino mai e Tohi Tapu na fioia he Atua e aoga he tau fekafekau takitaha hana. Ke fakatai ki ai, ne talahau e Iesu: “Nakai kia fakafua ua e manu ikiiki ke he asari? Nakai to foki taha ia laua ke he kelekele ka noa mo e Matua ha mutolu. Ka kua oti kana he totou ha mutolu a tau lauulu. Ko e mena ia, ua matakutaku ai a mutolu; mena mua a mutolu ke he tau manu ikiiki loga.” (Mataio 10:​29-31) Manatu la ko e heigoa e kakano he tau kupu nei ke he tau tagata fanogonogo ha Iesu he senetenari fakamuaaki.

“Mena mua a mutolu ke he tau manu ikiiki loga”

5 Liga tuaha a tautolu ko e ha ne manako ha tagata ke fakatau e manu lele tote. Ha ko e vaha ha Iesu ko e manu lele tote ko e tau manu lele haia kua tau mukamuka lahi ne fakafua mo mena kai. Mailoga ko e asari taha ne tote e aoga, ne fakatau aki he tagata ua e manu ikiiki. Ka e fakamui ne talahau e Iesu kaeke amanaki e tagata ke fakafua ua e asari, ne moua ai e ia, nakai fa e manu ikiiki, ka e lima. Ko e manu ne lafi ki ai kua tuga nakai aoga. Liga ko e tau mena momoui pihia kua nakai aoga ke he tau mata he tau tagata, ka e fefe e onoonoaga he Tufuga ki a lautolu? Ne talahau e Iesu: “Nakai nimo foki taha a lautolu [nakai ko e taha foki ne lafi mai] ki mua he Atua.” (Luka 12:​6, 7) Liga mogonei kua kamata a tautolu ke kitia e manatu ha Iesu. Kaeke tuku pihia e Iehova e tupe ke he tama manu lele tote, kua lahi fefe mogoia e uho he tagata! Tuga ne fakamaama e Iesu, na iloa e Iehova e tau matafeiga oti hagaao ki a tautolu. Ha ko e mena kua totou e tau lauulu oti he ulu ha tautolu!

6. Ko e ha kua iloa moli e tautolu kua moli e onoonoaga ha Iesu he magaaho ne vagahau a ia ke he tau lauulu ne totou he tau ulu ha tautolu?

6 Kua totou kia e tau lauulu ha tautolu? Liga manatu falu kua nakai moli e onoonoaga ha Iesu ke he mena nei. Ka kia manamanatu la hagaao ke he amaamanakiaga he liu tu mai. Liga kua iloa lahi ni e Iehova a tautolu ke maeke ke liu tufugatia foki a tautolu! Kua mokoina e ia a tautolu ati manatu e ia e tau matafeiga oti, fakalataha mo e tau talagaaga he tino ha tautolu mo e tau tau oti ha tautolu he manamanatuaga mo e tau fakafitaaga. * Ti ke totou e tau lauulu ha tautolu​—ne kavi ke 100,000 ne tupu he taha e ulu​—ko e matagahua tote ka fakatatai ki ai.

Ko e Heigoa ne Kitia e Iehova ia Tautolu?

7, 8. (a) Ko e heigoa falu mahani ne fiafia a Iehova ke moua he kumi a ia ke he tau loto he tau tagata? (e) Ko e heigoa falu gahua ne taute e tautolu ne fiafia a Iehova ki ai?

7 Ke uaaki, ne fakaako he Tohi Tapu ki a tautolu e mena ne mokoina e Iehova e tau fekafekau hana. Ke talahau fakalapalapa, ne fiafia a ia ke he tau fua mitaki ha tautolu mo e ke he tau laliaga ne taute e tautolu. Ne tala age e Patuiki ko Tavita ke he tama hana ko Solomona: “Kua kumi e Iehova ke he tau loto oti, kua fioia foki e ia e tau fatuakiloto oti he tau manatu.” (1 Nofoaga he Tau Patuiki 28:9) He kumi e Atua ke he piliona he tau loto he tau tagata he lalolagi favale, mo e puke-vihiatia nei, ko e olioli ha ia hana he kitia e ia e loto ne ofania e mafola, kupu moli, mo e tututonu! Ko e heigoa ka tupu he magaaho ka moua he Atua e loto ne fufula he fakaalofa ki a ia, ne kumi ke ako hagaao ki a ia mo e ke fakalataha e iloilo pihia mo e falu? Ne talahau e Iehova ki a tautolu ne mailoga e ia a lautolu ne talatala atu ke he falu hagaao ki a ia. Ne ha ha foki ia ia e “tohi ke fakamanatu” “ma lautolu [oti] ne matakutaku kia Iehova, mo e manamanatu ai ke he hana higoa.” (Malaki 3:16) Ko e tau fua pihia kua uho lahi ki a ia.

8 Ko e heigoa falu gahua mitaki ne fiafia ki ai a Iehova? Moli ni ko e tau laliaga ha tautolu ke fifitaki e Tama hana, ko Iesu Keriso. (1 Peteru 2:21) Taha e gahua aoga lahi ne uho ke he Atua ko e folafolaaga he tala mitaki he hana Kautu. Ia Roma 10:15, ne totou e tautolu: “Kua fulufuluola ni e tau hui ha lautolu kua ta mai e tala mitaki ke he monuina, ko lautolu kua ta mai e tala ke he tau mena mitaki.” Liga nakai fa manamanatu a tautolu ke he tau hui tokolalo ha tautolu ke “fulufuluola,” po ke maveka. Ka kua hukui e lautolu e tau laliaga ne taute he tau fekafekau ha Iehova ke fakamatala e tala mitaki. Ko e tau laliaga pihia kua fulufuluola mo e uho ke he tau mata hana.​—Mataio 24:14; 28:​19, 20.

9, 10. (a) Ko e ha kua fakamoli mai ki a tautolu ne uho ki a Iehova e fakauka ha tautolu i mua he tau mena uka kehekehe? (e) Ko e heigoa e tau onoono fakalolelole ne nakai mailoga e Iehova he tau fekafekau tua fakamoli hana?

9 Ne fiafia foki a Iehova ke he fakauka ha tautolu. (Mataio 24:13) Manatu, na manako a Satani ke hagatua a koe ki a Iehova. Ko e tau aho takitaha ne fakamoli mau a koe ki a Iehova ko e aho a ia ne lagomatai e koe ke moua e tali ke he tau fakafiufiu ha Satani. (Tau Fakatai 27:11) He falu magaaho nakai ko e gahua mukamuka ke fakauka. Kua maeke ke taute he tau lekua he malolo tino, tau matematekelea he fahi fakatupe, tau fakaagitau, mo e falu a fakalavelave e tau aho takitaha kua momole atu mo kamatamata. Kua eke moli foki e tau amaamanakiaga mule ke fakalolelole. (Tau Fakatai 13:12) Ke fakauka ki mua he tau paleko pihia kua mua atu e uho ki a Iehova. Ko e kakano haia ne ole e Patuiki ko Tavita ki a Iehova ke utu e tau hihina mata hana he “lupo,” he talahau fakamauokafua: “Nakai kia ha ha he tohi hāu?” (Salamo 56:8) E, ne tokiofa mo e manatu e Iehova e tau hihina mata mo e tau matematekelea oti ne fakauka ki ai a tautolu he fakatumau e fakamoli ha tautolu ki a ia. Kua uho foki e tau mena ia ke he tau mata hana.

Uho ki a Iehova e fakauka ha tautolu he fehagai ke he tau kamatamata

10 Mogonei, liga totoko he loto fakahala-fakatagata e fakamoliaga pihia ha tautolu a uho ke he tau mata he Atua. Liga to fanafana tumau mai: ‘Ka kua tokologa falu ne mua atu e mitaki ki a au. Liga ko e fakahakuhaku ha ia ha Iehova ka fakatatai e ia a au mo lautolu!’ Kua nakai fakatatai tagata a Iehova; nakai mao kikiha po ke vale a ia he manamanatuaga hana. (Kalatia 6:4) Katoa mo e lotomatala lahi ne totou e ia e tau loto ha tautolu, mo e fiafia a ia ke he mitaki​—pihia foki ke he tama vala tote i ai.

Ne Hakahaka e Iehova e Mitaki Mai he Kelea

11. Ko e heigoa ka ako e tautolu hagaao ki a Iehova mai he puhala ne fehagai a ia ke he mena ne tupu ki a Avia?

11 Ke tolu aki, he kumi a Iehova ki a tautolu, ne hakahaka fakaeneene e ia, he kumi e mitaki. Ke tuga anei, he magaaho ne poaki e Iehova ke moumou katoatoa e kautu tiaki taofiaga he Patuiki ko Ierepoamo, ne foaki e Ia ko e taha he tau tama tane he patuiki, ko Avia, ke tanu fakalilifu. Ko e ha? “Kua moua ai e mena mitaki kia Iehova ko e Atua a Isaraela.” (1 Tau Patuiki 14:​1, 10-13) Kua tuga, hakahaka e Iehova e loto he fuata tane ia mo e moua e “mena mitaki” i ai. Pete ni ia, ko e tote po ke muikau e tama vala mitaki ia, kua aoga ai ki a Iehova ke tohi i loto he Kupu hana. Ne palepale ai foki e ia, he fakakite e vala kua lata he fakaalofa hofihofi noa ke he tagata ia he magafaoa tiaki taofiaga.

12, 13. (a) Fakakite fefe he mena ne tupu ke he Patuiki ko Iehosafata na ono a Iehova ke he mitaki ia tautolu pihia foki ka hala a tautolu? (e) Kaeke hoko mai ke he tau gahua mo e tau fua mitaki ha tautolu, gahua fefe a Iehova mo Matua momokoina?

12 Ko e fakafifitakiaga ne mua atu foki e mitaki kua liga moua he patuiki mitaki ko Iehosafata. He taute he patuiki e mena goagoa, ne tala age e perofeta ha Iehova ki a ia: “Ko e mena ia kua hoko ai ki luga hau e ita mai ia Iehova.” Ko e manatu hokulo ha a ia! Ka kua nakai oti he mena ia e fekau ha Iehova. Ne fakaholo atu: “Ka e pete ia kua moua e tau mena mitaki kia koe.” (2 Nofoaga he Tau Patuiki 19:​1-3) Ti kua nakai fakamatapouli he ita tututonu ha Iehova a ia ke he mitaki ia Iehosafata. Kua nakai tatai ha mo e tau tagata nakai mitaki katoatoa! Ka ita ke he falu, ligaliga fakamatapouli a tautolu ke he mitaki ia lautolu. Mo e ka hala a tautolu, ko e fakahakuhaku, ma, mo e agahala ne logona e tautolu ka liga fakamatapouli a tautolu ke he mitaki ia tautolu ni. Ka kia manatu, kaeke tokihala a tautolu ke he ha tautolu a tau agahala mo e ukufakina ke nakai liu taute ai, to fakamagalo e Iehova a tautolu.

13 He hakahaka e Iehova a koe, ne tiaki e ia e tau agahala pihia, tuga e puhala ne hakahaka he tagata e paani ma e auro ti tiaki e tau patuo kelea. Ka e kua e tau fua mo e tau gahua mitaki hau? E, hanei e “tau tama teputepu” ka toka e ia! Kua mailoga nakai e koe e puhala ne tokiofa he tau matua fiafia e tau fakatino vali po ke tau gahua aoga he fanau ha lautolu, liga ke he tau hogofulu tau he mole he nimo he fanau e tau mena ia? Ko Iehova ko e Matua momokoina. Kaeke ni ke tumau a tautolu ke tua fakamoli ki a ia, to nakai nimo ia ia e tau gahua mo e tau fua mitaki ha tautolu. Ka ko e moli, to kitia e ia ko e mahani hepehepe ke fakanimo e tau mena nei, mo e nakai mahani hepehepe a ia. (Heperu 6:10) Kua hakahaka foki e ia a tautolu ke he taha puhala.

14, 15. (a) Ko e ha ne nakai fakamatapouli he tau nakai mitaki katoatoa ha tautolu a Iehova ke he mitaki ia tautolu? Fakataitai. (e) Ko e heigoa ka taute e Iehova aki e tau mena mitaki ne moua e ia ia tautolu, mo e kitia fefe e ia e tau tagata tua fakamoli hana?

14 Kua ono matua atu a Iehova ke he tau nakai mitaki katoatoa ha tautolu mo e kitia e lotomatala ha tautolu. Ke fakataitai: Ko e tau tagata ne fiafia lahi ke he tau gahua vali fakatino to ukufakina ai ke fakafou e fakatino ne malona lahi po ke falu gahua foki. Ke fakatai ki ai, he magaaho, he National Gallery i London, Igilani, ne moumou he taha tagata mo e fana e fakatino ha Leonardo da Vinci ne tau ke kavi $30 e miliona kua nakai fai tagata ne talahau kua lata ni ke tiaki ha kua malona tuai e fakatino. Ne kamata agataha ke fakafou e gahua mahuiga lahi ia ne teitei ke 500-he-tau. Ko e ha? Ha kua uho ke he tau mata he tau tagata fiafia ke he gahua vali fakatino. Nakai kia aoga atu a koe ke he fakatino vali tioka mo e malala? Kua pihia moli a koe ke he tau mata he Atua​—pete ko e liga malona fefe a koe he nakai mitaki katoatoa ne moua e koe. (Salamo 72:​12-14) Ko Iehova ko e Atua, ko e Tufuga to makaka he magafaoa-tagata, to taute e mena kua lata ke liuaki ke he mitaki katoatoa a lautolu oti ne talia e leveki fakaalofa hana.​—Gahua 3:21; Roma 8:​20-22.

15 E, kitia e Iehova e mitaki ia tautolu ne liga nakai kitia e tautolu ia tautolu ni. Mo e he fekafekau a tautolu ki a ia, to fakatupu e ia e mitaki ato fakahiku a tautolu ke mitaki katoatoa. Pete ni ko e puhala fe ne fanahi he lalolagi ha Satani a tautolu, kua mailoga e Iehova e tau fekafekau tua fakamoli hana mo tau mena manako lahi, po ke uho.​—Hakai 2:7.

Ne Fakatata Hakahakau e Iehova e Fakaalofa Hana

16. Ko e heigoa e fakamoliaga mua ue atu he fakaalofa ha Iehova ma tautolu, mo e iloa fefe e tautolu ko e mena foaki fakaalofa hana kua lata ma tautolu takitokotaha?

16 Ke fa aki, kua lahi e mena ne taute e Iehova ke fakakite aki e fakaalofa hana ma tautolu. Moli ni, ko e poa lukutoto he Keriso ko e tali mua ue atu ke he pikopiko fakasatani ne pehe kua nakai aoga po kua nakai maeke ke fakakite e fakaalofa ki a tautolu. Kia nakai fakanimonimo e tautolu na mamahi lahi a Iesu i luga he akau fakakikiveka mo e mamahi ne mua ue atu ne fakauka ai a Iehova he kitekite e Tama fakahele hana ne mate ko e fakamoliaga he fakaalofa ha laua ma tautolu. Momoko ai, he kua uka he tau tagata tokologa ke talitonu ko e mena foaki fakaalofa nei kua finagalo ma lautolu takitokotaha. Kua logona e lautolu e nakai aoga. Ka kia manatu, na eke e aposetolo ko Paulo ko e tagata favale ke he tau tutaki he Keriso. Pete ia, ne tohia e ia: “[Ko e] Tama he Atua . . . ne fakaalofa mai kia au, mo e foaki mai e ia a ia ke hukui aki au.”​Kalatia 1:13; 2:20.

17. Ko e heigoa e kakano ne futiaki e Iehova a tautolu ki a ia mo e hana Tama?

17 Ne fakamoli e Iehova e fakaalofa hana ma tautolu he lagomatai a tautolu takitokotaha ke fakaaoga fakamitaki e tau mena aoga mai he poa he Keriso. Ne talahau e Iesu: “Nakai maeke ia taha ke hau kia au, ka nakai futia mai he Matua ne fakafano mai au.” (Ioane 6:44) E, kua futiaki fakatagata e Iehova a tautolu ke he hana Tama mo e ke he amaamanakiaga he moui tukulagi. Fefe? He kakano he gahua fakamatala, ne hoko mai ki a tautolu takitokotaha, mo e he kakano he agaga tapu, ne fakaaoga e Iehova ke lagomatai a tautolu ke maama mo e fakagahuahua e tau kupu moli fakaagaga pete ko e tau kuku mo e tau nakai mitaki katoatoa ha tautolu. Kua maeke ai ia Iehova ke talahau hagaao ki a tautolu tuga ne talahau e ia ki a Isaraela: “Ko e fakaalofa tukulagi kua fakaalofa atu ai au kia koe; ko e mena ia kua fakatumau e au haku a fakaalofa kia koe.”​—Ieremia 31:3.

18, 19. (a) Ko e heigoa e puhala futiaki ne mua ne fakatata e Iehova e fakaalofa hana ma tautolu, mo e heigoa ne fakakite na tokaga fakatagata a ia ke he mena nei? (e) Fakamoli fefe he Kupu he Atua ki a tautolu ko e peresona fanogonogo fakaalofa hohofi a Iehova?

18 Liga kua puhala mai he monuina he liogi ne mailoga e tautolu e fakaalofa ha Iehova ke he puhala futiaki ne mua. Ne uiina he Tohi Tapu a tautolu takitaha ke “liogi nakai noa” ke he Atua. (1 Tesalonia 5:17) Ne fanogonogo a ia. Ti kua ui foki a ia ko e “fanogonogo liogi.” (Salamo 65:2) Kua nakai kotofa e ofisa nei ke he ha tagata, nakai foki ke he Tama ni hana. Kia manamanatu: Ne fakamafana he Tufuga he lalolagi mo e lagi katoatoa a tautolu ke o atu ki a ia he liogi, mo e ataina ke vagahau. Mo e ko e faga peresona fanogonogo fefe a ia? Momoko vaivai, nakai tokaga, mo e nakai fakaalofa kia? Nakai pihia.

19 Kua fakaalofa hohofi a Iehova. Ko e heigoa e fakaalofa hohofi? Taha e Kerisiano motua lahi tua fakamoli ne talahau: “Ko e fakaalofa hofihofi ko e mamahi hau he loto haku.” Kua lauia moli kia a Iehova he mamahi ha tautolu? Ne totou e tautolu hagaao ke he tau matematekelea he tau tagata hana ko Isaraela: “Nakai fai fi a ia kia lautolu ke he ha lautolu a tau matematekelea oti.” (Isaia 63:9) Nakai ni kitia e Iehova e tau matematekelea ha lautolu; ka e fakaalofa hohofi a ia ma e tau tagata. Ko e mahaki he logonaaga hana kua fakamaama he tau kupu ha Iehova ke he tau fekafekau hana: “Ko ia kua piki atu kia mutolu, kua piki atu ai a ia ke he alito mata he hana fofoga.” * (Sakaria 2:8) Ko e mania ha a ia! E, nukua fakaalofa hohofi a Iehova ki a tautolu. Ka mamahi a tautolu, ne mamahi foki a ia.

20. Ko e heigoa e manamanatuaga nakai mitaki kua lata ia tautolu ke kalo kehe mai kaeke ke omaoma a tautolu ke he fakatonuaga ne moua ia Roma 12:3?

20 Kua nakai fai Kerisiano lagotatai ka fakaaoga e fakamoliaga pihia he fakaalofa mo e fakahekeaga he Atua mo fakamolemole ma e mahani hula po ke fakatokoluga. Ne tohia he aposetolo ko Paulo: “Ha ko e fakaalofa noa kua foaki mai kia au, aua neke homo e manatu he taha ke he mena kua lata ke manatu ai, ka kia fakatekiteki e tau manatu, ke lata mo e tufaaga he tua ne tufatufa mai he Atua kia tautolu takitokotaha.” (Roma 12:3) Ne talahau foki he taha fakaliliuaga: “To talahau e au ki a mutolu takitokotaha ke nakai fuafua ne ia a ia ke mua ke he aoga moli hana, ka ke taute e kumikumiaga hokulo ki a ia ni.” (A Translation in the Language of the People, ha Charles B. Williams) Ti he fakatapakupaku a tautolu ke he mafanatia he fakaalofa he Matua ha tautolu he lagi, kia loto fakalatalata a tautolu mo e manamanatu kua nakai maeke ia tautolu ke fakatau e fakaalofa he Atua mo e nakai lata foki ma e fakaalofa he Atua.​—Luka 17:10.

21. Ko e heigoa e tau pikopiko fakasatani kua lata ia tautolu ke fakatumau ke totoko ki ai, mo e heigoa e kupu moli faka-Atua kua lata ia tautolu ke fakatumau ke fakamoli ke he tau loto ha tautolu?

21 Kia taute e tautolu e tau mena oti he malolo ha tautolu ke fakaheu e tau pikopiko oti ha Satani, fakalataha mo e pikopiko nukua nakai aoga mo e nakai maeke ke fakakite e fakaalofa ki a tautolu. Kaeke fakaako he tau fakafitaaga hau he moui a koe ke kitia ne koe a koe ko e fakalavelave ne uka lahi ma e fakaalofa lahi mahaki foki he Atua ke uta kehe, po kua muikau lahi e tau gahua mitaki hau pihia foki ma e tau mata-kitia oti hana ke mailoga, po ke tau agahala hau kua lalahi mahaki ma e mate foki he Tama uho hana ke ufitia, kua fakaako ki a koe e pikopiko. Kia fakaheu e tau pikopiko pihia mo e loto katoa hau! Kia fakatumau a tautolu ke fakamoli ke he tau loto ha tautolu e kupu moli ne talahau he tau kupu omoi agaga ha Paulo: “Kua iloa tonuhia e au nakai maeke ke he mate, po ke moui, po ke tau agelu, po ke tau iki, po ke tau toa, po ke tau mena ha i ai nai, po ke tau mena ne tatali, po ke tokoluga, po ke hokulo, po ke taha mena kua eke, nakai maeke ke he tau mena ia ke fakamavehe a tautolu mo e fakaalofa he Atua, ha ia Keriso Iesu ha tautolu a Iki.”​—Roma 8:​38, 39.

^ para. 6 Ne matutaki tumau he Tohi Tapu e amaamanakiaga he liu tu mai mo e manamanatuaga ha Iehova. Ne talahau e tagata tua fakamoli ko Iopu ki a Iehova: “Ane . . . kotofa mai e koe e tau aho maku, mo e manatu mai e koe a au.” (Iopu 14:13) Kua hagaao a Iesu ke he liu tu mai ha “lautolu katoa ha he tau tukuaga tuki he fakamanatuaga.” Kua lata lahi e mena nei ha kua manatu katoatoa e Iehova a lautolu ne mamate, ko lautolu ne finagalo e ia ke liu fakatu mai.​—Ioane 5:​28, 29NW.

^ para. 19 Ne talahau he falu fakaliliuaga ko ia ne piki ke he tau tagata he Atua kua piki ke he hana ni a mata po ke mata ha Isaraela, nakai ko e mata he Atua. Ko e hehe nei kua kamata he falu a tagata fakaako tokoluga ne kitia e talahauaga nei ke nakai aoga ati hiki ai. Ko e tau gahua fakahehe ha lautolu kua fufu e malolo ue atu he fakaalofa hohofi fakatagata ha Iehova.