Doorgaan naar inhoud

Doorgaan naar inhoudsopgave

Toeval of ontwerp?

De schokdempende kop van de specht

De schokdempende kop van de specht

● Mensen krijgen al een hersenschudding als ze worden blootgesteld aan G-krachten van tussen de 80 en 100. Maar een specht die met zijn snavel tegen de stam van een boom hamert, krijgt een kracht van ongeveer 1200 G te verwerken. Hoe komt het dat de specht geen hersenschudding krijgt en zelfs geen hoofdpijn?

Wetenswaardigheid: Onderzoekers hebben vier structuren in de kop van de specht ontdekt waardoor die schokken kan absorberen:

1. Een sterke maar flexibele snavel

2. Een tongbeen: een elastische ondersteuning die doorloopt over de hele schedel

3. Een gedeelte met sponsachtig bot in de schedel

4. Ruimte voor een laag hersenvocht tussen de schedel en de hersenen

Deze elementen vangen de schokken op, waardoor de specht wel 22 keer per seconde tegen een boom kan hameren zonder dat zijn hersenen beschadigd raken.

Geïnspireerd door de kop van de specht zijn onderzoekers erin geslaagd een cilinder te ontwikkelen die bestand is tegen een kracht van wel 60.000 G. Dat resultaat zou onder andere kunnen leiden tot een betere bescherming van vluchtrecorders, die momenteel hooguit bestand zijn tegen 1000 G. Kim Blackburn, onderzoeker aan de Universiteit van Cranfield (Verenigd Koninkrijk), noemt dat wat over de kop van de specht ontdekt is „een fascinerend voorbeeld van de manier waarop de natuur geavanceerde, gecombineerde structuren ontwikkelt om problemen op te lossen die op het eerste gezicht onoverkomelijk lijken”.

Wat denkt u? Is de schokdempende kop van de specht door toeval ontstaan of is hij ontworpen?

[Diagram op blz. 19]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

1

2

3

4

[Illustratieverantwoording op blz. 19]

Redheaded woodpecker: © 2011 photolibrary.com