Na o be o Tseba?

“Ba ntlo ya Kesara” bao ba ilego ba romela ditumedišo tša Bokriste ka Paulo go Bafilipi e be e le bomang?

▪ Moapostola Paulo o ile a ngwalela phuthego ya Bafilipi a le Roma mo e ka bago ka 60 go ya go 61 C.E., gomme Kesara yo a boletšego ka yena e be e le Mmušiši Nero. Eupša ke bomang ka ntlong ya Nero bao ba bego ba romela ditumedišo go Bakriste ba Filipi?—Bafilipi 4:22.

E tla ba phošo go akanya gore polelwana e rego “ba ntlo ya Kesara” e bolela ka ba leloko la Mmušiši ka go lebanya. Go e na le moo, e bolela ka batho ka moka, go akaretša le makgoba le batho bao ba lokologilego, bobedi ba kua Roma le diprofenseng, bao ba bego ba direla Mmušiši. Ka gona, “ba ntlo ya Kesara” ba be ba tla akaretša bahlanka ba dikete. Ba be ba ena le boikarabelo bjo bo fapafapanego bjo bjalo ka bolaodi le mediro ya tlasana ya ka mešate ya mmušiši le matlotlong gotee le meagong ya gagwe. Ba bangwe ba be ba bile ba kgatha tema bolaoding bja mmušo.

Ba bangwe ba bahlanka ba mmušiši kua Roma go bonagala ba ile ba fetoga Bakriste. Ga go tsebje ge e ba seo se diregile ka baka la boboledi bja Paulo kua Roma. Go sa šetšwe seo se diregilego, ba be ba bontšha kgahlego e kgethegilego phuthegong ya Bafilipi. Ka ge Filipi e be e le koloni ya Roma yeo e bego e dulwa ke mašole a rotšego modiro le bahlanka ba pušo, go na le kgonagalo ya gore Bakriste ba bangwe e be e le bagwera ba bao Paulo a ba fetišeditšego ditumedišo.

Lenyalo la go tsošološa lapa leo go bolelwago ka lona Molaong wa Moshe e be e le eng?

▪ Isiraeleng ya bogologolo, ge monna a be a ka hwa a se na barwa, go be go letetšwe gore ngwanabo a nyale mohlologadi yoo e le gore a belege bana bakeng sa go tšwetša pele lešika la lapa la monna yo a hwilego. (Genesi 38:8) Thulaganyo ye, yeo ka morago e ilego ya ngwalwa Molaong wa Moshe, e be e tsebja e le lenyalo la go tsošološa lapa. (Doiteronomio 25:5, 6) Seo Boase a se dirilego, seo se hlalositšwego ka pukung ya Ruthe, se bontšha gore boikarabelo bjo bo be bo fetišetšwa le go banna ba bangwe ba leloko la lapa labo monna yo a hwilego ge e ba a be a se sa na le bana babo bao ba phelago.—Ruthe 1:3, 4; 2:19, 20; 4:1-6.

Taba ya gore lenyalo la go tsošološa lapa le be le le gona mehleng ya Jesu e bontšhwa ke pego e lego go Mareka 12:20-22 ya ge Basadutsei ba be ba bolela ka yona. Radihistori wa Mojuda wa lekgolong la pele la nywaga e lego Flavius Josephus o boletše gore mokgwa wo o be o sa lote leina la lapa feela eupša o be o lota le dithoto tša lapa le go dira gore mohlologadi a hlokomelwe gabotse. Mehleng yeo, mosadi o be a se na tshwanelo ya go hwetša dithoto tša monna wa gagwe. Lega go le bjalo, ngwana yo a belegwego lenyalong la go tsošološa lapa, o be a tla ba le tshwanelo ya go hwetša dithoto tša monna yo a hwilego.

Molao o be dumelela ba leloko go gana go tsenela lenyalo la go tsošološa lapa. Eupša go gana ga monna go “tsoša lapa la ngwanabo” go be go lebelelwa e le mo go lešago dihlong.—Doiteronomio 25:7-10; Ruthe 4:7, 8.