Imëpis alläpa kuyakïwan parlashun

“Yachëwan parlanampaqmi shiminta kichashqa, y alläpa kuyakïmi qallunchö këkan.” (PRO. 31:26.)

1, 2. a) ¿Imanö nunataq kanantsik Diospa sirveqninkunaqa? b) ¿Imakunapitataq kë artïculochö yachakushun?

UNË witsanmi Lemuel shutiyoq reyta mamänin parlaparqan huk alli warmi imanö kanampaqpis kënö nirnin: “Yachëwan parlanampaqmi shiminta kichashqa, y alläpa kuyakïmi qallunchö këkan” (Pro. 31:1, 10, 26). Pero manam warmikunallatsu qowankunata alläpa kuyakïwan parlapäyänan, sinöqa Jehoväta llapan sirveqkunam (lei Proverbios 19:22 *). Awmi, llapan cristiänokunam tsënö parlayänan.

² Pero ¿imataq alläpa kuyakï, y pikunatataq tsënö kuyanantsik? ¿Imataq yanapamäshun qalluntsik alli kaqllata parlanampaq? ¿Imanötaq yanapamantsik familiachö y congregacionchö shumaq parlapänakunapaq?

¿Imataq alläpa kuyakï?

3, 4. a) ¿Imataq alläpa kuyakïqa? b) ¿Pikunataq alli këninkunata y alläpa kuyakoq kayanqanta rikätsikuyarqan?

³ Alläpa kuyakïqa, alli këwan kuyakïmi. Tsëmi yanapamantsik wakinkunapaq allita ruranapaq y parlanapaq. Y kuyakurmi, alli kayänanta munar imachöpis yanapantsik. Bibliachö alläpa kuyakoq nirqa, manam lluta kuyakïllapaqtsu parlëkan. Antis reqinqantsikta yanapëta munëwan alläpa kuyakïpaqmi parlëkan.

⁴ Hina manam llapan nunakunatatsu alläpa kuyantsik, Bibliachöqa parlan mana reqinqantsik nunakunata kuyëpaqwanmi. Huk kutim Pablu y 275 nunakuna barco undikaptin Malta islaman yarquyarqan, tsëchömi kë nunakuna Pabluta y wakin nunakunata mana reqïkarpis yanapayarqan (Hech. 27:37–28:2). Pero alläpa kuyakïqa reqinqantsikkunata imëpis kuyëmi. * Tsënö reqinakushqa karmi, quenita nunakunapis “Israelpa llapan mirëninkunata Egipto nacionpita yarqayämuptin” yanapayarqan (1 Sam. 15:6).

Yachakunqantsikman yarparë y mañakïqa alläpa precïsom

5. ¿Imataq yanapamäshun shimintsikta tsaränapaq?

⁵ Jesuspa qateqnin Santiagu ninqannömi shumaq parlakïqa sasa o aja, tsëmi kënö qellqarqan: “Shimin llutallana parlacoq captinmi, wanutsicoq benenu cuentano nuna mayincunata mana alliman qarpurin” (Sant. 3:8). ¿Imataraq rurashwan shimintsikta alli tsaränapaq? Yachatsikoq religiösokunata Jesus ninqanchömi këta yachakuntsik: “Nunaqa parlan shonquncho imatapis yarpanqantam” (Mat. 12:34). Tsëmi alläpa kuyakïwan parlanapaqqa, llapan shonquntsikwan kuyakïta yachakunantsik. Kanan yachakurishun leinqantsikman yarpakachanqantsik  y mañakunqantsik imanö yanapamänapaq kaqtapis.

6. ¿Imanirtaq Jehoväpa kuyakïninman yarpashwan?

⁶ Bibliachö huk textom yachatsimantsik Jehová “alläpa kuyakoq” kanqanta (Éxo. 34:6). Y Salmopa huk textonchömi Jehoväpaq nimantsik: “Alläpa kuyakïninwanmi patsata huntarishqa” (Sal. 119:64). Hinamampis Bibliachöqa atska kutim rikätsimantsik Diosnintsik sirveqninkunata alläpa kuyanqanta. Jehová imanö kanqanta y imakunata ruranqanta yarpänapaq tiempota tarirqa, masmi Diosnintsikta agradecikushun (lei Salmo 77:12 *).

7, 8. a) ¿Imanötaq alläpa kuyakïninta Jehová rikätsirqan Lot-tawan familianta? b) ¿Imanötaq Davidpa shonqun tikrarirqan Jehoväpa kuyakïninta rikarnin?

⁷ Abrahanpa sobrinon Lot y familianta Jehová imanö yanapanqanta yarpärishun. Sodoma marka ushakänampaq ichiklla pishikaptinmi, tsë markapita imëkankunata haqirïkurnin raslla yarquyänampaq angelkunatawan willatsirqan. Bibliachömi kënö willakun: “Raslla mana yarquptinmi, Jehová ankupäkoq [llakipäkoq] kaptin pëta, warminta y ishkan warmi wambrankunata makipita hancharkur [angelkuna] tsë markapita horqayarqan”. Diosnintsik alläpa kuyakoq kanqanta leir, ¿manaku shonquntsikchö alläpa kushikuntsik? (Gén. 19:16, 19.)

⁸ Hina David kënö ninqanman yarpärishun: “[Jehoväqa] llapan hutsëkikunatam perdonëkan. Llapan nanatsikïnikikunatam kachakëkätsin”. ¡Imanöraq Israelpa reynin David kushikurqan Bat-sëbawan hutsata ruranqampita Jehová perdonëkuptin! Tsëmi kënö nishpa alabarqan: “Imanömi ciëlopis, patsa hanampa këkan, tsënöllam alläpa kuyakïnimpis sirveqninkunapa hananchö këkan” (Sal. 103:3, 11). Kë textokunaman yarparmi Jehová alläpa kuyakoq kanqanta kushikuntsik, tsëmi servita munantsik y agradecikuntsik. Pëta más agradecikïta munarmi pënö këta tïrashun (Efe. 5:1).

9. ¿Imataq yanapamantsik llapan hunaqkuna kuyakoq kanapaq?

⁹ Kë textokuna y wakin textokunam rikätsimantsik sirveqninkunata Diosnintsik alläpa kuyanqanta o imëpis kuyanqanta. Pero imanötaq rikan wakin nunakunata, ¿chikintsuraq? Manam. Bibliachöqa ninmi: “Pëqa mana agradesicoqcunata y jutsasapacunatapis ancupanmi”, “porqui pemi intinta intitsimun alli nunapaq y mana alli nunapaqpis” (Luc. 6:35; Mat. 5:45). Diosta manaraq reqirpis alli kënintaqa llapantsikmi reqirquntsik. Pero servir qallanqantsikpita patsëmi, imëpis kuyakoq kanqanta rikarquntsik (lei Isaías 54:10 *). Tsëmi alläpa agradecikuntsik. Këta musyanqantsikmi yanapamantsik parlakïnintsikchö y llapan ruranqantsikchöpis Diosnö kuyakunapaq.

10. Alläpa kuyakoq këta munarqa, ¿imanirtaq alläpa preciso Diosnintsikman mañakunantsik?

¹⁰ Diosman mañakunqantsikqa yanapamantsik alläpa kuyakoq kanapaqmi. Yarpäshun, santo espíritu yanapamashqam alli y kuyakoq kantsik (Gal. 5:22). Tsëmi Diospa santo espïritunta wiyakushqaqa, shonqupita patsë kuyakïta yachakushun. ¿Imanötaq santo espïrituta chaskishun? Santo espïritutaqa chaskishun kikin Teytantsik Jehoväta mañarmi (Luc. 11:13). ¡Alläpa precïsom kutin kutin santo espïrituta mañakunantsik y pushamänata haqinantsik! Rikanqantsiknöpis, yachakunqantsikman yarparë y Diosman mañakïqa alläpa precïsom kuyakïwan imëpis parlanapaq.

 Alläpa kuyëpa majëkita parlapë

11. a) ¿Imanötaq musyantsik ollqu warminta alläpa kuyëpa rikänanta Jehová munanqanta? b) ¿Imataq yanapanqa huk ollqu warmimpaq shumaq parlanampaq?

¹¹ Pablum casado ollqukunata kënö nirqan: “Warmiyoq ollqucuna, imanomi Teytantsic Jesucristupis Peman creyicoqcunata cuyarnin pecunarecur wanorqan; tsenolla qamcunapis warmiquicunata shumaq cuyayë” (Efe. 5:25). Hina Pabluqa yarpätsikunmi Adantawan Ëvata Jehová kënö ninqanta: “Ollqum papäninta mamäninta jaqirenqa, y warminwan juntacarmi, juc cuerpunollana cayanqa” (Efe. 5:31). Diosqa munan casado ollqu warminta alläpa kuyëpa rikänanta y warminllata kuyanantam. Imëpis kuyarqa, allillatam warmimpaq parlanqa, y manam nuna hananchö mana allita ninqampita o ruranqampita rimanqatsu. Antis allillatam warmimpaq parlanqa (Pro. 31:28). Piñatsinakushqa karpis, alläpa kuyarninmi majampaq mana allita parlanqatsu.

12. ¿Imanötaq casada warmi parlakïninchö rikätsikun alläpa kuyakoq kanqanta?

¹² Alli warmipis alläpa kuyakïwanmi imëpis parlapan qowanta, y manam kë mundochö mana alli parlakïtaqa qatintsu. Y ‘qowanta respetanqantaqa’ rikätsikun nuna hananchö allita parlarninmi, tsënöpam wakin nunakunapis qowanta respetayanqa (Efe. 5:33). Wambrakuna teytanta respetayänanta munarmi, qowan ruranampaq ninqankunata contrantsu. Imapis mana allinö kaptinqa ishkankunalla parlayänampaqmi tiempota horqayänan. Tsëmi Biblia kënö nin: “Rasumpëpa yachaq warmiqa wayinta shumaqmi shäritsin” (Pro. 14:1). Awmi, tsëta rurarmi wayinchö kushishqa y yamë kawakuyänampaq yanapakun.

13. ¿Mëchötaq kuyakoq kënintsikta rikätsikushwan, y imanö?

¹³ Awmi, wayinkunachö këkarpis casädokunaqa shumaqmi parlapänakuyänan. Y Pablu ninqantam wiyakuyänan: “Amana wäpu tupänacuyëtsu, ni mana allita pensar, nuna mayiquicunapaq wasan rimayëtsu lluta shimiquicunawan”. Hina kënö ninqantapis wiyakunantsikmi: “Jucniqui jucniquipis ancupänacur yanapanacuyänequi. Tsemi umildi qollmi shonquyoqna car, imachopis pasensiacoq cayänequi”, y “jucniqui jucniquipis juc shonqullam cawacuyanqui” (Col. 3: 8, 12-14). Teytawan mama shumaq parlapänakuyanqanta wambrakuna rikarqa, pëkunanö këtam tïrayanqa.

14. ¿Imanötaq teytakuna parlakïninwan familianta yanapanman?

¹⁴ Salmos librota qellqaqmi Jehoväta kënö mañakurqan: “Alläpa kuyakïnikiwan shoqëkalläme” (Sal. 119:76). Diosqa serviqninkunata yanapamantsik yachatsimarnintsik y shumaq parlapämarnintsikmi (Sal. 119:105). Casado ollqukuna Jehovänö rurayaptinqa, allipaqmi kanqa. ¿Imanötaq parlakïninkunawan familiankunata yanapayanman? Allita rurayänampaq yachatsirnin y shumaq  parlaparninmi. Tsëpaqmi Familiachö Diosta Adorana Hora yanapanqa, hina Diospita más yachakuyänampaqpis yanapanqam (Pro. 24:4).

Cristiano mayintsikta imëpis kuyanqantsik

15. ¿Imanötaq anciänokuna y poqu kaq cristiänokuna yanapayanman congregacionchö kaqkunata?

¹⁵ “Alläpa kuyakïniki y rasumpa kaqta kuyanqëki imëpis tsapëkamätsun” nishpam rey David mañakurqan (Sal. 40:11). ¿Imanötaq congregacionta dirigeqkuna y wakin cristiänokuna Jehovänö këta tïrayanman? Cristiano mayinkunata Biblia ninqanta yarpätsirmi. Tsëqa kuyakïwanmi parlëkäyanqa (Pro. 17:17).

16, 17. ¿Imanötaq parlakïnintsikchö alläpa kuyakunqantsikta rikätsikushwan?

¹⁶ ¿Imataraq rurashwan huk cristiano mayintsik mana allita rurar qallëkuptin? Alläpa kuyakoq karqa, ¿manatsuraq mana alli ruranqampita parlapashwan? (Sal. 141:5.) Huk cristiano hutsata rurëkuptinqa, congregacionchö “mandacoqcunata qaya[nampaqmi]” nirishwan. Tsënöpa, anciänokuna “qeshyaq nunata Teyta Jesuspa jutincho aseitiwan llushirnin, Dios Yayaman mañacuy[änampaq]” (Sant. 5:14). Anciänokunata mana willaptinqa, rasumpa kuyakïnintsikmi yanapamäshun mana wiyaräkunapaq. Y wakinkunam hapallanlla kayanqanta llakikuyan, imapaqpis paqwë servïtsu nishpa pensayan, o munayanqannö imapis mana yarquptin llakikushqalla kawakuyan. Hina alli parlakoq kanqantsiktaqa rikätsikuntsik “creyiquinincunapita desanimecaqcunata, y qepaman cuticaqcunata callpata qor[mi]” (1 Tes. 5: 14).

¹⁷ ¿Imataraq rurashwan cristiano mayintsikkunata chikikoqkuna tumpayaptin? Wiyaräkunantsikpa rantinmi witikurishwan, o shumaq parlëta munaptinqa, imanir tsënö parlayanqanta tapurishwan. Y Diospa markanta chikeqkuna huk cristiano mayintsik mëchö täranqantapis willanata munayaptinqa, manam willakunantsiktsu (Pro. 18:24).

Alläpa kuyakoqkunaqa imëpis kawayanqam

18, 19. ¿Imanirtaq cristiano mayintsikwan parlarnin alläpa kuyakoq kanqantsikta rikätsikushwan?

¹⁸ Llapan cristiano mayintsiktam rikätsinantsik alläpa kuyanqantsikta. Hina mana allikunapa pasëkarpis kuyakïwanmi parlanantsik. Yarpäshun, Jehoväqa alläpam llakikurqan israelïtakunapa kuyakïninkuna “patsa waraq shullya ushakäreqnö” ushakäriptin  (Ose. 6:4, 6). Pero sirveqninkuna alläpa kuyakoq kayaptinqa kushikunmi, awmi, y tsënö kayanqampitaqa bendecinmi. ¿Imanötaq bendecin?

¹⁹ Proverbios 21:21 textochömi kënö awnikun: “Yamë këta asheq y alläpa kuyakoqqa, kawëta, alli këta y alabashqa këtam tarinqa”. Rikanqantsiknöpis, alläpa kuyakoqkunaqa manam wallka tiempollatsu kawayanqa, sinöqa mana wanushpam kawakuyanqa. Awmi, Jehovämi yanapanqa ‘wiñe caweta tariyänampaq’ (1 Tim. 6:12, 19). Tsëmi alläpa preciso llapantsik “alläpa kuyakoq y ankupäkoq [llakipäkoq]” kanantsik (Zac. 7:9).

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

¿Imanötaq yachatsikunkiman?

• ¿Imataq alläpa kuyakï?

• ¿Imataraq rurashwan alläpa kuyakïwan parlanapaq?

• Casädokuna, ¿imanötaq parlakïninkunawan alläpa kuyakoq kayanqanta rikätsikuyanman?

• Cristiano mayintsikwan parlarnin, ¿imanötaq rikätsikushun alläpa kuyakoq kanqantsikta?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[23 kaq päginachö dibüju]

Jehová alläpa kuyakoq kanqantam Davidqa alabarqan

[24 kaq päginachö dibüju]

¿Llapan semänakunaku yachakuntsik Familiachö Diosta Adorana Hora?