¿Imatam Dios niwanchik yuyaqña tayta-mamanchik cuidaymanta?
¿Imatam bibliaqa yachachin?
Allin yuyayniyuq churi-wawakunaqa yuyaq tayta-mamankutam allinta cuidananku. Bibliam nin: ‘Diosta serviq wawa-churiqa wasinpi kaqkunatayá uywachunku, tayta-mamankuwan hinaspa abuelonkuwan manupi kachkanmankupas hinayá paykunataqa uywachunku. Chayna ruwayqa Diospa munasqanman hinam’, nispa (1 Timoteo 5:4). Tayta-mamankuta allinta uywaspankuqa kasukuchkankum “tayta-mamaykitayá kuyay hinaspa kasukuy” nispa bibliapi Diospa kamachiwasqanchikta (Efesios 6:2, 3).
Bibliapiqa manamá niwanchikchu imaynatapuni yuyaqña tayta-mamanchikta uywanamantaqa, ichaqa willawanchikmi ñawpaq tiempopi Diosta serviqkuna yuyaqña tayta-mamankuta imaynata cuidasqankumanta. Bibliapiqa tarinchiktaqmi yuyaq tayta-mamanku cuidaqkunapaq sumaq yachachikuykunatapas.
¿Imaynatam ñawpaq tiempopi Diosta serviqkunaqa yuyaq tayta-mamankuta cuidarqaku?
Manamá chaynallatachu cuidarqaku.
Josey, payqa karu llaqtapim yacharqa taytan Jacob yuyaq kachkaptinqa. Ichaqa tukuytam ruwarqa hichpallanpi yachananpaq, hinaspam qurqa imapas pisipuqninta (Genesis 45:9-11; 47:11, 12).
Rut, payqa suedranwan kuskam suedranpa llaqtanman ripukurqa, hinaspam anchata llamkarqa suedranta yanapananpaq (Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23).
Jesus, paypas manaraq wañukuchkaspanmi maman Mariata pi cuidananpaq ña nirqaña, mamanqa yaqachusmi chay tiempopaqqa viudaña karqa (Juan 19:26, 27). a
¿Ima consejokunataq bibliapiqa kan yuyaqña tayta-mamanku cuidaqkunapaq?
Yuyaq tayta-mamata cuidayqa sasam. Ichaqa bibliam yanapawanchikman imayna cuidanapaq.
Tayta-mamaykita kuyakuywan hinaspa allinta cuiday.
Bibliam nin: “Tayta-mamaykitayá kuyay hinaspa kasukuy”, nispa (Exodo 20:12).
Kaytam ruwawaq: Atisqaykiman hinaqa yuyaqña tayta-mamayki kikin imatapas ruwananpaqmi saqiwaq. Saqiwaqtaqmi imayna cuidanapaq tantiakunankupaqpas. Atisqaykiman hinayá yanapaykuy, chaytaqa ruwawaq ancha kuyakuywan hinaspa respetowanmi.
Allinta entiendespayá imapipas pampachaykuy.
Bibliam nin: “Allin sunquyuq runaqa manam chayllaqa piñakunchu. ¡Mayna sumaqmi runamasinpa pantasqanta mana kaqpaqpas hapiq runaqa”, nispa (Proverbios 19:11).
Kaytam ruwawaq: Ichapas tayta-mamaykiqa nanay siminwan imatapas nisunkiman utaq imapas ruwaykapusqaykimanta mana agradecekusunkimanchu, chayna kaptinqa tapukuwaqmi: “¿Imaynataq ñuqa tarikuyman chayna sasachakuypi kaspay? ¿Hukmanyasqachu kayman?”, nispa. Paykunata entiendespaykiqa hinaspa pampachaykuspaykiqa hawkam kawsakunkichik.
Allintaraq yachaykuy.
Bibliam nin: “Imatapas sumaqta mana parlariykuspa ruwayqa mana allinpim tukun, sumaqta tapurikuspa imatapas ruwaymi ichaqa allinpi tukun”, nispa (Proverbios 15:22).
Kaytam ruwawaq: Puntatam yachaykuwaq yuyaq tayta-mamayki unquptin imayna cuidanaykipaq. Tapukuwaqtaqmi ima yanapakuykuna yachasqayki lawpi kasqanmantapas. Rimawaqtaqmi qam hina yuyaq tayta-mamankuta cuidaq runakunawanpas. Wawqi-paniyuq utaq turi-ñañayuq kaspaqa paykunawanmi rimawaq yuyaq tayta-mamaykichikta imayna cuidanaykichikpaq.
Ama sapallaykiqa imatapas ruwaychu.
Bibliam nin: ‘Mana hatuntukuq runaqa yachayniyuqmi kanqa’, nispa (Proverbios 11:2).
Kaytam ruwawaq: Atisqaykiman hinayá imatapas ruway. Llapallanchikmi imatapas ruwaspaqa pisipanchik, chaymi yuyaq tayta-mamanchikpaq imapas ruway munasqanchiktaqa mana atinchikchu. Yuyaq tayta-mamaykita cuidanaykipaq sasachakuspaykiqa niwaqmi wakin aylluykita utaq doctorkunata yanapasunaykipaq.
Qampas cuidakuy.
Bibliam nin: “Manam pipas kikinpa cuerpontaqa chiqninchu, aswanqa mikuchinmi hinaspapas kuyanmi”, nispa (Efesios 5:29).
Kaytam ruwawaq: Yuyaq tayta-mamaykita cuidaspaykiqa kikikipas cuidakunaykim, casado kaspaykiqa aylluykitapas cuidanaykim. Allintam mikunayki, samarinayki hinaspa puñunayki (Eclesiastes 4:6). Wakinpiqa ancha allinmi kanman pipas cuidananpaq saqiynikiqa. Chaynapim kusisqa hinaspa tukuy sunquykiwan yuyaq tayta-mamaykita cuidanki.
¿Yaqachu bibliaqa nin yuyaq tayta-mamankuta wasinpi churi-wawanku cuidanankupaq?
Bibliaqa manam chaymantaqa imatapas ninchu. Wakin churi-wawakunaqa yuyaq tayta-mamanku wasinkupi qipakunankupaqmi tantianku. Wakinpiñataqmi tantianmanku machu-payachakunata cuidananku wasiman apanankupaq. Chaypaqqa allinmi kanman allinta tantianankupaq llapallanku rimariyninku (Galatas 6:4, 5).
a Kaymantam bibliata estudiaq Matthew Henry nin: ‘Yaqachusmi Mariapa qusan Joseyqa unayña wañukurqa, chaymi Jesusqa mamanta cuidarqa. Hinaspapas wañuypa patanpiña tarikuspanmi churi-wawakunata yachachirqa yuyaq tayta-mamankuta cuidanankupaq. Kaywanmi yachanchik maypiña utaq imaynaña kaspapas yuyaq tayta-mamanchikta cuidanapaq’, nispa.