Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Ancha importanten ñaupaqmanta sut’ita rimay

Familianchis wañuyman apaq onqoywan kashaqtin

Familianchis wañuyman apaq onqoywan kashaqtin

DOREENQA afectasqan sientekuran qosan Wesleypa cerebronpi peligroso tumorta tariqtinku, qosanqa 54 watallanpiraqsi kashasqa. * Doctorkunan niranku pisi killakunallataña kausananpaq. Doreen yuyarin: “Manapunin creeyta atiranichu, askha semanakunan sinchi llakisqa kasharani, chayqa jujkunata pasashananpaqmi piensarani. Manan preparasqachu kasharani”, nispa.

Llakikunapaqmi, askha runan Doreen jina tarikunku. Pipas tarikullasunmanmi wañuyman apaq onqoywan. Askha runakunan sumaqta cuidanku chhayna onqoyniyoq familiankuta, ruwasqankuqa may allinpunin. Ichaqa onqosqata cuidayqa sasapunin. ¿Imatan onqosqa runaq familiankuna ruwankuman consolanankupaq cuidanankupaq ima? ¿Imatan cuidaqkuna ruwankuman llakikuyninkuta atipanankupaq? Wañupunanpaq p’unchaykuna cercapiña kashaqtin, ¿imakunan pasanman? Ñaupaqta qhawarisun imaraykun sinchi sasa wañuyman apaq onqoyniyoqkuna cuidaymanta.

KAY TIEMPONCHISPI PROBLEMA

Pachaj wata antestaqa, qhapaq nacionkunapipas runakunaqa ratollan wañuqku contagioso onqoykunawan otaq accidentekunapi. Wakillanmi hospitalman riyta atiqku, askha runan familiankuq cuidasqan kaqku, jinaspa wasinkupi wañupuqku.

Kay tiempopiqa cienciaq ñauparisqanwanmi doctorkunaqa fuerte tratamientokunata utilizanku astawan kausachinankupaq. Ñaupaqpiqa ratollan runakunaqa juj onqoywan wañuqku, kunanmi ichaqa askha watakuna kausayta atinku. Chaywanpas manan onqoyninkuqa chinkapunchu. Grave onqoyniyoqmi kanku, manañataq kikinku cuidakuyta atinkuchu. Chaymi paykunata atiendeyqa nishu sasa.

Chayraykun aswan askha runakuna hospitalkunapi wañunku wasinkupi wañuqkunamantaqa. Yaqa llapa runan kay tiempopiqa mana yachankuchu wañuy patapi tarikuqkunata imakuna sucedesqanta, wakillantaqmi pitapas wañuqta rikuranku. Chaymi sasa kanman onqosqa familiankuta cuiday. ¿Iman paykunata yanapanman?

ÑAUPAQMANTA PLANEAY

Doreenta sucedesqan jina, askha runakunan llakiq ñit’isqan tarikunku familiankumanta jujnin wañuyman apaq onqoywan tarikuqtin. ¿Iman yanapasunkiman chhayna llakisqa otaq manchasqa tarikuqtiyki? Diosta junt’aq sonqowan serviq runan mañakuran: “Kausasqayku p’unchaykuna allin yupayta yachachiwayku, sonqoykupi yachayniyoq kanaykupaq”, nispa (Salmos 90:12). Diosta rogakuy familiaykiq ‘kausasqan p’unchaykuna allin yupayta’ yachachinasuykipaq, chhaynapi pisi tiempollaña kausasqan tiempota allinta aprovechanaykipaq.

Chaypaqqa allintan planeanayki. Sichus onqosqa familiayki atishanraq rimayta chayqa, tapuwaqmi manaña rimapuqtin pichus rantinpi imatapas decidinqa chayta. Paypa munasqanmanta rimayqa yanapasunkichismi qhepaman sasa entiendenakuy kaqtin pisiyachinaykichispaq, jinallataq ama juchachakunaykichispaq. Ejemplopaq, rimawaqchismi sichus munanman kausarichinapaq tratamiento ruwanankuta, hospitalpi saqemunankuta otaq juj tratamientokuna ruwanankutapas. Sut’inta chay asuntokunamanta rimayqa yanapasunkichismi necesitakusqanman jina cuidanaykichispaq, onqoynin avanzasqanman jina. Biblian nin: “Yuyaychaq mana kaqtinqa, imachus yuyaykusqakunan qollupun”, nispa (Proverbios 15:22).

¿IMAYNATAN YANAPAWAQ?

Cuidaqpa ruwananqa onqosqata consolaymi. Onqosqa runaqa necesitanmi munasqa sientekuyta, mana sapallanchu kashasqantapas. ¿Imaynatan yanapawaq? Qelqakunatan leepuwaq, gustasqan takikunata ima takipuwaq, chaykunan animanqa. Wakinqa familianku makinmanta jap’iykuspa sumaqta rimapayaqtinmi allin sientekunku.

Visitaqkunapas willanankun pi kasqankuta. Juj informen willan: “Llapan sentidonchismantapas ninrinchismi ultimotaqa manaña uyaripunchu. Puñusqa jinaña kashanman chaypas, ninrinqa uyarishanraqmi. Chayrayku ama imatapas niychu, sichus rijch’asqa kashaqtin mana niwaqchu chayqa”, nispa.

Atikuqtinqa kuska mañakuychis. Biblian willan juj kutinpi apóstol Pablo compañeronkunapiwan sinchi llakipi tarikusqankumanta, wañupunankupaqraqmi piensaranku, ¿imatan ruwaranku? Pablon amigonkunata rogakuran paykunarayku mañakunankupaq (2 Corintios 1:8-11). Llakikuykunawan umaykiraq nanaqtin otaq grave onqoywan kaspaqa Diosmanta mañakuymi yanapasunki.

CHHAYNA KANANTA ACEPTAY

Familianchis wañupunanta yachayllaraqmi sinchita llakichiwanchis. ¿Imarayku? Wañuyqa manan normalchu vidanchispi. Arí, manan wañunanchispaqchu kamasqa karanchis (Romanos 5:12). Diospa palabranmi nin wañuyqa “enemigonchis” kasqanta (1 Corintios 15:26). Chaymi familianchispa wañupunantaqa manapuni munanchischu.

Ichaqa, qhepaman pasananta ñaupaqmantaña yachaymi onqosqaq familiantaqa yanapanman tranquilizakuspa sumaqllata atiendenankupaq. Onqosqa familianchis imaynapi tarikunanmantan willashan “ Última semanakuna kausashaqtin” nisqa recuadro. Manan llapan onqosqakunatachu chaykuna suceden otaq kaq ordenpi. Ichaqa yaqa llapankun chhaynapi tarikunku.

Familianchis wañupuqtinqa allinmi kanman munasqa amigonchiswan rimay. Cuidaqkunapas familiankunapas necesitanqakuchá tranquilizanata, chaymi yuyarichisunman: “Jatun llakiqa pasarunñan, onqosqa kaq familiaykiqa manañan sufrishanchu”, nispa. Chay jinatan kamaqninchis Jehová Diospas sut’ita willawanchis: “Wañukapuqkunan ichaqa mana imatapas yachankuchu”, nispa (Eclesiastés 9:5).

ASWAN ALLIN CUIDAQNINCHIS

Jujkunaq yanapaynintaqa ama rechazasunchu

Jehová Diosninchispi confiayqa ancha importanten familianchis wañuyman apaq onqoywan kashaqtin, jinallataq wañukapuqtin llakipi tarikushaspapas. Diosqa consolasunkimanmi kallpachaq simikunawan, jujkunaq allinkuna ruwasqanwanpas. Doreen nin: “Yacharanin jujkunaq yanapayninta ama rechazayta. Imaymanapin yanapayninkutaqa chaskirayku. Jehová Diospas: ‘Noqaqa qankunawanmi kashani kay llakikuyniykichispi yanapanaypaq’, nispa niwashankuman karan jinatan qosaywan qhawarirayku. Chaytaqa manan jayk’aqpas qonqasaqchu”, nispa.

Arí, Jehová Diosmi aswan allin cuidaqninchisqa. Kamaqninchis kasqanraykun entiendewanchis llakikuyninchista. Payqa atinmi munantaqmi yanapayta kallpachaytapas, chhaynapi ñaupaqllaman purinanchispaq. Astawanqa, prometewaranchismi wañuyta wiñaypaq chinkachipunanpaq, yuyayninpi kaq millonninpi runakunata kausarichinpunanpaqpas (Juan 5:28, 29; Apocalipsis 21:3, 4). Chay sucedeqtinqa apóstol Pablo jinachá nisun: “Wañuy, ¿maytaq atipasqayki? Wañuy, ¿maytaq wañuchiq picanayki?”, nispa (1 Corintios 15:55).

^ párr. 2 Sutinkuqa cambiasqan kashan.