Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Diablotaca mishai ushanchimi

Diablotaca mishai ushanchimi

‘Aligutapacha crishpami Diablotaca mishana canguichi.’ (1 PED. 5:9, Mushuj Testamento Quichua Imbabura)

1. a) ¿Imamandata Diabloca Jehovata sirvijcunata tucuchingapaj munan? b) ¿Imashinata yachanchi Diablotaca mishai ushanalla cashcata?

DIABLOCA ungidocunatapash ‘shuj llamagucuna’ nishcacunatapash mishangapami munan (Juan 10:16). Paipa punllacuna ña tucurijujta yachashpami Diabloca Jehovata sirvijcunata tucuchingapaj munan (Apocalipsis 12:9, 12, liingui). Chaimandami Diablo mishachunga na saquishpa ñucanchira Diablotaca mishana canchi. Shinapash ¿ciertopachachu Diablotaca mishai ushanchi? Ari, Bibliapica ninmi: ‘Diablohuanga shinllita macanajuichi. Chashna causajpimi Diabloca cangunamanda anchuringa’ nishpa (Sant. 4:7).

2, 3. a) ¿Imamandata Diabloca gentecuna pai na tiashcata crichun munan? b) ¿Imashinata yachanchi Diablo ciertopacha tiajta?

2 Ashtaca gentecunaca Diablopash paipa ayacunapash ciertopacha tiajtaca na crinllu. Chai gentecunaca yanmi novelacunapilla, peliculacunapilla, videojuegocunapillami Diablomandaca parlan. Muspa gentecunallami Diablo tiajtaca crin nishpa. Diabloca gentecunata umachingapami chashna pensachun munan. Chaimandami Diabloca shuj gentecunapash pai na tiashcata crichun munan (2 Cor. 4:4).

3 Shinapash ñucanchita umachitaca Diabloca na ushanllu. Diablo ciertopacha tiajtaca alimi yachanchi. Ciertopacha tiashpami Diabloca shuj culebrata parlachij tucushpa Evahuanga parlarca. Jobpa punllacunapipash, Jobca na tucui shunguhuan sirvijunllu nishpami Diabloca Jehová Dioshuan parlarca. Jesuspa punllacunapipash, Jesusta tentangapaj munashpami Diabloca quimsa viajecaman Jesushuan parlarca. Diospa Reino 1914 huatapi mandai callarijpipash callarimandapachami Diabloca cai Alpapi ungidocunata tucuchingapaj munashca (Gén. 3:1-5; Job 1:9-12; Mat. 4:1-10; Apoc. 12:17). Cunangamanmi Diabloca 144 mil ungidocunatapash shuj llamagucuna nishcacunatapash mishashpa tucuchingapaj munajun. Chaimandami paita mishangapaca shinlli tucushpa ñucanchi feta ashtahuan shinlliyachina canchi. Ñucanchi feta ashtahuan shinlliyachingapami cai temapica quimsa yuyaicunata ricupashun.

NA CRIDOYASHPA JATUN TUCUNACHU CANCHI

4. ¿Imamandata ninchi, Diabloca jariyashca, jatun tucushcami can nishpa?

4 Callaripi ali ángel cashpapash Diabloca jariyashca, jatun tucushca caimandami Jehovata na cazushpa paipa contra tucurca. Chaimandami Diablota mishangapaj munashpaca na jariyashpa jatun tucuna canchi (1 Pedro 5:5, liingui). Shinapash shujcunamanda o ñucanchipa ali rurashcacunamanda jariyashpa cushijunaca ¿siemprechu nali can?

5, 6. a) Shujcunamanda o ñucanchi rurashcacunamanda jariyajunaca ¿siemprechu nali can? b) Cridoyashca, jatun tucushcacuna cashpaca ¿imata na rurai ushanchiman? c) Bibliapi nishca shinaca ¿picunata jatun tucushca carca?

5 Huaquinbica shujcunapa ali rurashcacunamanda jariyajuna o cushijunaca alimi can. Apóstol Pablopash Tesalónica llacta huauquipanicunamanda cushijushpami nirca: ‘Cangunaca catiriashpa llaquichijpipash, na ñapash fiñarishpa, alipacha crishpa, ali shunguhuanmi jatun llaquicunata apanajunguichi. Chaita [shujcunaman] villashpami cangunamandaca cushijunchi’ nishpa (2 Tes. 1:4). Shinallata imatapash ali rurai ushaimanda o imatapash charimanda cushijunaca alimi can. Shuj ejemplota ricupashun, ñucanchi familiamanda, ñucanchi llacta ropamanda, micunamandaca na pinganayachinachu canchi, jariyashcami cana canchi (Hech. 21:39).

6 Cutin, nali munaihuan cridoyashca, jatun tucushca cashpaca shujcunahuan ali llevarita, Jehovapa ñaupajpi ali ricuritaca na ushashunllu. Alipa consejajpipash na uyangapaj munashunllu (Sal. 141:5). Cridoyashcacunaca paicunalla ashtahuan importante cashcata yashpami shujcunataca na valichishpa ricun. Shinapash Jehová Diosca chashna gentecunataca na ricunayachinllu (Ezeq. 33:28; Amós 6:8). Cutin Diabloca, paishnalla cridoyashca jatun tucushcacunataca alicachishpami ricun. Pensaripai, ñaupa punllacunapi Nemrodpash, Egipto llactata mandaj faraonbash, Absalonbash cridoyashpa jatun tucujujpica ¿nacha Diabloca cushijushca carca? (Gén. 10:8, 9; Éx. 5:1, 2; 2 Sam. 15:4-6.) Cainbash jatun tucushca caimandami Jehová Dios consejajpica nimamanda na uyangapaj munashpa jatun llaquipi urmarca (Gén. 4:6-8).

7, 8. a) Cridoyashca jatun tucushca gentecunaca ¿imashinata can? b) ¿Imamandata ashtaca gentecunaca shujcunata millanayachishpa ricun? c) ¿Imamandata cridoyashca, jatun tucushcacunaca congregacionbi tucuillacuna tranquilo, tandanajushca cachun na saquin?

7 Cridoyashca, jatun tucushca caimandami ashtaca gentecunaca shuj llactamanda gentecunataca millanayachishpa nali tratan. Chai gentecunaca pensanmi, paicunapa llacta gentecunalla ashtahuan ali cashcata. Chashna pensaimandami gentecunaca fiñanajushca, guerracunapi yaicushca o ashtaca gentecunata huañuchishca.

8 Congregacionbi randimanda na huañuchirinajushpapash huaquinbica cridoyashca jatun tucushca caimandami jatun llaquicuna tian. Apostolcunapa punllacunapi huauquicunapash chashna llaquicunata charijpimi discípulo Santiagoca cashna nishpa tapurca: ‘Cangunapurallata ninanda fiñanajushpa causanaca ¿maimandata shamun?’ nishpa (Sant. 4:1). Shuj huauquipanicunata millanayachijushpa o paicunamanda ashtahuan alimi cani yajushpaca, imatapash nishpa o imatapash rurashpami paicunataca llaquichinchiman (Prov. 12:18). Shinaca, cridoyashca jatun tucushcacuna cashpaca congregacionbi tucuillacuna tranquilo, tandanajushca cachunga na saquinajunchimanllu.

9. ¿Imashinata Bibliaca ama cridoyashca ama jatun tucushca cachun ayudan? (Callari dibujota ricupangui.)

9 Shujcunamanda ashtahuan alimi cani nishpa pensanata yachashpaca yarinami canchi, Jehová Diosca ‘jariyashca shunguta charijcunataca tucuicunatami millanayachin’ (Prov. 16:5). Hechos 17:26pipash ninmi, tucuicunami Adanba huahuacuna can nishpa. Shinaca ñucami ashtahuan ali cani nishpaca na pensajunachu canchi. Chaimandami huaquinbica tapurina canchi: “¿Ñucaca shuj llacta gentecunamanda ashtahuan alimi cani nishpachu paicunataca millanayachishpa ricuni” nishpa. Ñuca llactamanda gentecunami ashtahuan ali can nishpa pensanajushpaca, Diablo munashcashna pensashpami congregacionbi tucuilla huauquipanicuna juyarichunga na saquinajunchiman (Juan 13:35). Shinapash Diablota mishangapaj munashpaca ama cridoyashca jatun tucushca cangapami esforzarina canchi (Prov. 16:18).

ASHTAHUAN CHARINATAPASH, CAI MUNDOPA COSASCUNATAPASH NA MUNANACHU CANCHI

10, 11. a) ¿Imamandata cai mundopi ruraicunamandaca cuidarina capanchi? b) ¿Imamandashi Demasca Jehovata sirvinata saquishcanga?

10 Diablomi cai mundopi gentecunataca paipa munaita ‘rurachishpa mandajun’ (Juan 12:31; 1 Juan 5:19). Chaimandami cai mundopica ashtaca nali ruraicuna tian. Shinapash tucuilla ruraicunami nali can nishpaca na manllarijunachu canchi. Diabloca ñucanchi imata munajujta aprovechashpami ñucanchitaca juchapi urmachingapaj munan. Paica, Jehovata sirvijcuna cai mundopi cosascunata ashtahuan ashtahuan alicachishpa, Jehovata ñana cazuchunmi imatapash rurajun (1 Juan 2:15, 16, liingui).

11 Apostolcunapa punllacunapipash huaquin huauquicunaca cai mundopi cosascunatami ashtahuan alicachirca. Chaimandami apóstol Pabloca Demas shuti runamanda parlashpa nirca: ‘Demasca ñucata saquishpami cai pachapi tiajtalla munarca’ nishpa (2 Tim. 4:10). Bibliapica imamandapacha Jehová Diosta Demas saquishcataca na ninllu. Shinapash paica, tal vez ashtaca culquita charingapaj munaimandami Jehovata pundapi churanataca huashaman saquishcanga. Demasca cai mundopa yanga cosascunapi preocuparimandami apóstol Pablohuan igual sirvina oportunidadtapash shuj jatun bendiciongunatapash chingachirca (Prov. 10:22).

12. ¿Imashinata Diabloca ñucanchi ali munaicunata huaglichingapaj munan?

12 Cunan punllacunapi Jesusta catijcunapash ñucanchi familiata ali cuidangapami culquita minishtinchi (1 Tim. 5:8). Jehová Diospash ñucanchicuna shuj juyailla pushtugupi causachun munashpami Adandaca shuj juyailla paraíso Alpagupi churarca (Gén. 2:9). Shinapash Diabloca, ñucanchi ali munaicunata huaglichingapaj munashpami ñucanchitaca ‘cai pachapi ninanda charina munaihuan’ pandachingapaj munan (Mat. 13:22). Gentecunataca umachishpami crichin, culquita charishpalla, ashtaca cosascunata randishpallami cushilla, ali causasha nishpa. Shinapash chaica na ciertochu can. Jehová Diospa ñaupajpi ali ricurishpallami cushilla causaita usharin. Diablopa yuyaicuna ama pandachichunmi Jesusca cashna nishpa advirtirca: ‘Pipash ishcai amota sirvitaca na ushanllu. Ishcai amota sirvijushpaca, shujtaca na ricunayachishpa, shujtallami juyanga. Na cashpaca shuj amotalla cazushpami, shujtaca yangapi churashpa puringa. Shinallata cangunaca Taita Diostapash, imata charishcacunatapash ishcandita sirvitaca na ushanguichichu’ nishpa (Mat. 6:24). Jesús nishca shinaca, ashtahuan charingapaj munashpaca Diablo munashcashnami Jehovata sirvinataca huashaman saquinchiman. Diablota mishangapaj munajushpaca na pensanachu canchi, Jehovata sirvinapa randica ashtaca culquita charina o shuj cosascunata randinami ashtahuan importante can nishpa (1 Timoteo 6:6-10, liingui).

SHUJ HUARMIHUAN SHUJ JARIHUAN JUCHAPI URMANAMANDACA CARUYANAMI CANCHI

13. Cazaranamanda, shuj jarihuan shuj huarmihuan canamanda parlashpaca ¿imatata ashtaca gentecunaca nin?

13 Shuj jarihuan shuj huarmihuan juchapi urmanapash Diablopa trampami can. Cunan punllapi gentecunaca yanmi, cazaranaca na minishtirinllu, cazarashpaca libre caitaca na usharinllu, shujhuanlla causaitaca na usharinllu nishpa. Novelacunata, peliculacunata shinashpa trabajaj shuj famosa huarmica nircami: “Jari cashpa, huarmi cashpapash shujllahuan causaitaca na usharinllu. Pipash shujlla jarihuan, shujlla huarmihuan aguantai ushashcata o shujllahuan causangapaj munashcataca na rijsinichu” nishpa. Shuj famoso jaripash nircami: “Shujllahuan tucui vida causangapaj rurashcacunaca na canchichu” nishpa. Taita Dios mandashcata na cazushpa famoso gentecuna shina pensajta ricushpaca Diabloca ninandami cushijun. Diabloca cazarashcacuna nali causachunmi munan. Chaimandami Diablota mishangapaj munashpaca cazarashca causaita respetana canchi. Shina rurashpallami Diablotaca mishai ushashun.

14, 15. Shuj huarmihuan, shuj jarihuan juchapi urmana tentacionda charishpaca ¿imatata rurana capangui?

14 Jesusta catijcunaca solterocuna cashpa, cazadocuna cashpapash shuj huarmihuan, shuj jarihuan juchata rurashpa o mapa, pinganai ruraicunahuan ñucanchi cuerpota ama mapayachingapami cuidarina canchi. Shinapash na facilchu can. Shuj ejemplota ricupashun. Escuelapi o colegiopi cumbacunaca shuj huarmihuan, shuj jarihuan ña cashcataca jariyashpami parlan. Shinallata, lluchulla fotocunata, videocunata o imapash pinganai mensajecunata celularpi escribishcatami cumbacunamanga jariyashpa parlanajun. Chai fotocunata, mensajecunata cachanaca, huaquin llactacunapica pornografía infantil nishcami can. Jesusta catij jovengunaca na munashpapash cumbacunapa chashna parlocunatami uyana tucun. Shinapash Bibliapica ninmi, shuj huarmihuan, shuj jarihuan juchapi urmajcunaca ‘paipa cuerpotallatami fiñan’ nishpa (1 Cor. 6:18). Ashtaca gentecunaca shuj huarmihuan, shuj jarihuan yangata juchapi urmaimandami imapash nali ungüicunata japishpa huañun. Ashtaca joven huambracunata, cuitsacunata tapujpica nircami, ñucaca ñami shuj huarmihuan, shuj jarihuan puñushcani, cunanbica arripintirinimi nishpa. Novelacunapi, peliculacunapica yachachinmi, shuj huarmihuan, shuj jarihuan puñunaca aligumi can, na imapash pasanllu nishpa. Shinapash chaica na ciertochu can. Na imapash pasashachu yashpaca ‘juchata rurana yuyaihuanmi pandachi’ tucushun (Heb. 3:13).

15 Shuj huarmihuan, shuj jarihuan cana tentacionda charishpaca ¿imatata rurana capangui? Pundapica chai tentacionda charishcataca na pacanachu cangui (Rom. 7:22, 23). Shinallata chai tentancionda mishangapaca ayudahuai nishpami Jehovata mañana cangui (Filip. 4:6, 7, 13). Tentacionman apana cosascunamanda, ruraicunamandaca caruyanami cangui (Prov. 22:3). Juchapi urmana tentación ricurijpica chai ratomi anchurina cangui (Gén. 39:12).

16. a) Diablo tentangapaj munajujpica ¿imatata Jesusca rurarca? b) ¿Imatata Jesuspa ejemplomandaca yachajupanchi?

16 Diablo tentangapaj munajpica ¿imatata Jesusca rurarca? Jesusca Diablopa munaita rurashpa imata charinataca pensaitallapash na pensajurcachu. Ashtahuangarin, tentaciongunata uyashcandimi Diablotaca nirca: “Escribishcapica cashnami nijun” nishpa (Mateo 4:4-10, liingui). Jesusca Diospa Shimi imata nijta ali yachashpami Diablo tentangapaj munajujpica Diospa Shimipi imata nijujta yarirca. Shinaca, Diablota mishangapaj munashpaca shuj huarmihuan o shuj jarihuan juchapi urmana tentacionbica na urmanachu canchi (1 Cor. 6:9, 10).

AGUANTASHPACA DIABLOTA MISHAI USHASHUNMI

17, 18. a) Diabloca quimsa trampacunahuan pandachingapaj munashpapash ¿ima shuj trampacunahuanda pandachingapaj munan? b) ¿Imamandata llaquicuna ricurinataca na manllapanchi? c) Jipa punllacunapica ¿imata Diabloca tucunga? d) Diablo tucuchi tucunata yachanaca ¿imashinata ñucanchita ayudan?

17 Imashinami ricupashcanchi, cridoyashpa jatun tucuna, charishpata ashtahuan charina munaicuna, shuj huarmihuan, shuj jarihuan juchapi urmanaca Diablopa quimsa trampacunami can. Shinapash Diabloca shuj trampacunatapashmi churan. Huaquinbica familiacunallata, colegiopi cumbacunallatami yapata burlarin, Jehovata ama sirvichun jarcaicunatapash churan. Cutin huaquinbica gobiernocunami ama villachichun, ama tandanajuchun nishpa jarcaicunata churan. Shinapash chashna llaquicuna ricurijpica na manllarinachu canchi. Jesusca cashnami nirca. ‘Ñucata catinajushcamandami cangunataca, tucuilla gentecuna ninanda millanayachinga. Ashtahuangarin tucurimui punllacaman llaquicunata apajlla [o aguantajllami] quishpiringa’ nishpa (Mat. 10:22).

Diabloca tucuchitapachami tucuchi tucunga (Párrafo 18ta ricupangui)

18 Jesús nishca shinaca, Diablota mishangapaca ultimocaman aguantashpallami salvarita ushashun (Luc. 21:19). Gentecuna ñucanchita llaquichitaca na ushangachu. Jehovata cazushpa causajpica pipash Jehovamanda caruyachitaca na ushangachu (Rom. 8:38, 39). Jehovata cazuimanda huañujpipash Jehová Diosca causachingami. Shinaca, Diablo ñucanchita mishaitaca na ushangachu (Juan 5:28, 29). Cutin Diabloca tucuchi tucuna tiempo chayamuchunllami shuyajun. Diablopa munaita ruraj gentecunata Jehová Dios tucuchishca jipaca Jesusmi Diablotaca ama pitapash umachichun nishpa huaranga huatacaman cadenahuan huatashcatashna saquinga (Apoc. 20:1-3). Huaranga huatacunata Jesús mandashca jipaca cutinmi Diabloca cacharichi tucunga. Chaipimi Diabloca ultimota shujcunatapash umachingapaj munanga. Shinapash chai punllacunapica Jesusmi Diablotaca tucuchitapacha tucuchishpa saquinga (Apoc. 20:7-10). Shinapash quiquinga ali causaitami jipa punllacunapica charipangui. Chaimandami Diablo mishachunga na saquina capangui. Quiquinba fetapash ashtahuanmi shinlliyachishpa catina capangui. Diablotaca mishai ushapanguimi.