NA NGU so, “Photo-Drame de la Création” asara ngu 100 awe ngbene ye so a sigigi na ni. A yeke mbeni film so a sigigi na ni ti mû maboko na azo ti mä na bê so Bible ayeke tënë ti Nzapa. Na ngoi so a sigigi na film so, tënë ti évolution, kasango ndo, nga na kite amû ndo na asara si azo ayeke na mabe mbeni ape. Me, “Photo-Drame” afa so Jéhovah ayeke Wasarango ye.

Charles Taze Russell, so amû li ni na popo ti aWamandango Bible, ayeke gi lani nzoni lege so alingbi ti sara si azo amä tâ tënë so ayeke na yâ ti Bible hio. Na ngoi ni so, aWamandango Bible ayeke fa lani tënë na ambeti ti e teti ngu bale-ota na ndo ni tongaso awe. Fadeso ala wara mbeni fini lege ti fango tënë so agbu bê ti ala mingi. A yeke afilm.

Na yâ ti ngu 1890 ti si na ngu 1899, a sigigi na afilm so ayeke mä go ti zo dä pëpe. Gi na tongo nda ti ngu 1903, a fa mbeni film ti nzapa na yâ ti mbeni eglize na New York City. Na ngu 1912, Russell akomanse ti leke aye ti sigigi na “Photo-Drame”. Na ngoi ni so, andokua ti afilm asigigi lani ade ti ninga ape. Lo bâ so kode ni so alingbi ti fa tâ tënë ti Bible na mbeni lege so a lingbi ti sara ni pëpe gi na ambeti.

Film ti “Photo-Drame” aninga ngbonga miombe na a fa ni na ambage osio. Na yâ ti film ni a-enregistré adiskur 96 so ayo ape na so mbeni wamungo diskur so azo mingi ahinga lo na so go ti lo atoto nzoni la afa pekoni. A zia apendere mozoko ti tene atoto na ngoi so gbâ ti ascène ti film ni ayeke hon. Ambeni ita-koli so ahinga ti sara kua nzoni na agbakuru ti film la azia go ti azo nga na amozoko so a-enregistré ni na ndo ti aphonographe. Ala leke ti tene mozoko ni nga na go ti azo ague legeoko na afoto ni. Film ni so afa peko ti ambaï ti Bible so azo mingi ahinga ni.

Mingi ti a-image ti film ni nga na mingi ti adiapo so a sara ni na ndo ti verre alondo na andokua so ayeke kä aye ti film dä. Azo so ahinga ti sara adessin nzoni na Philadelphie, New York, Paris, nga na Londres asara adessin ti yâ ti afilm ni nga na adiapo ni nde nde kue na ndo ti verre. Mbeni groupe ti aita so asara kua na Béthel na yâ ti mbeni da so ayeke sara adessin dä asara nga ambeni dessin ni mingi. Tongana mbeni diapo ni afâ ala yeke leke mbeni na place ni. Nde na afilm so a vo ni, a filmé aita ti Béthel nduru  na Yonkers na New York na ngoi so ala yeke sara scène ti Abraham, Isaac, nga na ange so ake na Abraham ti mû molenge ti lo na sacrifice.—Gen. 22:9-12.

Mbeni mba ti Ita Russell so lo na lo asara kua oko atene na azo ti sungo mbeti-sango so kode ti fango tënë na lege ti afilm na adiapo so “alingbi ti sara si azo saki na saki asara nzara ti hinga ye na ndo ti Bible. Kode ni so ayeke nzoni ahon aye kue so a sara ti tene fango tënë ague na li ni na yâ ti angoi so ahon”. Akota zo ti eglize agonda lani aita ndali ti ngangu so ala sara ti kaï nzara ti gbâ ti azo na lege ti yingo so? Ahon ti gonda aita ni ndali ti ngangu so ala sara so, azo ti vorongo nzapa ti wataka kue atene sioni tënë na ndo ti “Photo-Drame” ni, ambeni ahanda même azo ti tene ala bâ ni ape. Na mbeni ndo so a leke lani ti tene azo abâ film ni dä, mbeni groupe ti akota zo ti eglize ahunda ti tene a fa wâ.

Atâa so kue, azo asi yâ ti da so a fa “Photo-Drame” ni dä ti bâ ni senge senge. Na Amerika, a yeke fa lani “Photo-Drame” ni na yâ ti agbata 80 tongaso lango oko oko. Bê ti azo mingi adö na ngoi so ala bâ ‘mbeni film so a yeke mä go ti azo na yâ ni.’ Mbeni ye so azo ti sarango film ni asara ayeke so gi na yâ ti kete ngoi ala fa tongana nyen mbeni kete kondo so ayeke na yâ ti para ayeke dë para ni ti sigigi. Ambeni scène ti film ni so asara tënë na ndo ti senda-ye afa kota ndara ti Jéhovah. Tongana ti so e bâ na tongo nda ti article so, na ngoi so mbeni zo so abâ “Photo-Drame” ni abâ Ita Russell so asigigi na yâ ti film ni ayeke sara tënë ti tongo nda ti “Photo-Drame” ni, lo tene so “image ti Ita Russell so akpa tâ gi lo wani.”

Tim Dirks so ayeke wasungo mbeti nga wasungo mbaï ti afilm atene so “Photo-Drame” ayeke “kozo film so a yeke mä go ti azo dä (a-enregistré go ti azo ni) nga adiapo ni ayeke na couleur”. A sara kua na ambeni kode so na yâ ti afilm so a sigigi na ni kozo na “Photo-Drame”, me a sara kua na akode so kue pëpe na yâ ti mbeni film oko, mbilimbili film so asara tënë na ndo ti Bible. Nga wungo ti azo so abâ ni ayeke lani mingi. Gi na yâ ti ngu oko, wungo ti azo so abâ film ni na Amerika ti Banga, Poto, Australie nga na Nouvelle-Zélande ahon kutu gumbaya tongaso.

A fa “Photo-Drame” ni kpâ na lango 11 ti nze ti janvier, ngu 1914, na New York City. Nze mbasambala na pekoni, Kozo Bira so Amû Sese Kue ato nda ni. Me gbâ ti azo na ndo ti sese kue angbâ ti bâ “Photo-Drame” so adë bê ti ala na lege ti apendere scène so afa gbâ ti aye ti nzoni so Royaume ti Nzapa ayeke ga ande na ni. Kite ayeke pëpe so na ngu 1914, “Photo-Drame” ayeke mbeni film so agbu bê ti azo mingi ahon ye kue.