ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

จาก​อดีต

เพลโต

เพลโต

เพลโต (ประมาณ​ปี 427-347 ก่อน​สากล​ศักราช) เป็น​นัก​ปรัชญา​กรีก. เขา​เกิด​ที่​กรุง​เอเธนส์​ใน​ครอบครัว​ขุนนาง​และ​ได้​รับ​การ​ศึกษา​อย่าง​ดี​เช่น​เดียว​กับ​ลูก​หลาน​ชน​ชั้น​สูง​ชาว​กรีก​ใน​สมัย​นั้น. เพลโต​ได้​รับ​อิทธิพล​อย่าง​มาก​จาก​แนว​คิด​ของ​โสกราตีส นัก​ปรัชญา​ผู้​มี​ชื่อเสียง​และ​เหล่า​ศิษย์​ของ​พีทากอรัส​ผู้​เป็น​นัก​คณิตศาสตร์​และ​นัก​ปรัชญา​กรีก.

หลัง​จาก​เดิน​ทาง​ไป​ทั่ว​ดินแดน​ต่าง ๆ ใน​แถบ​เมดิเตอร์เรเนียน​และ​เข้า​ไป​เกี่ยว​ข้อง​กับ​การ​เมือง​ใน​นคร​ซีราคิวส์​ของ​กรีก​บน​เกาะ​ซิซิลี เพลโต​ได้​กลับ​ไป​ยัง​เอเธนส์​และ​ตั้ง​สำนัก​ศึกษา​ชื่อ​อะคาเดมี. สำนัก​ศึกษา​แห่ง​นี้​มัก​ได้​รับ​การ​ยกย่อง​ว่า​เป็น​มหาวิทยาลัย​แห่ง​แรก​ของ​ยุโรป​และ​เป็น​ศูนย์กลาง​การ​ศึกษา​ค้นคว้า​ด้าน​คณิตศาสตร์​และ​ปรัชญา.

ทำไม​คุณ​ควร​สนใจ​เรื่อง​นี้?

คำ​สอน​ของ​เพลโต​มี​อิทธิพล​อย่าง​มาก​ต่อ​ความ​เชื่อ​ทาง​ศาสนา​ของ​ผู้​คน​นับ​ล้าน รวม​ทั้ง​คริสต์​ศาสนิกชน​จำนวน​ไม่​น้อย​ที่​หลง​คิด​ว่า​ความ​เชื่อ​ของ​ตน​สอดคล้อง​กับ​คัมภีร์​ไบเบิล. คำ​สอน​สำคัญ​ของ​เพลโต​คือ​มนุษย์​มี​วิญญาณ​อมตะ​ซึ่ง​คง​อยู่​ต่อ​ไป​หลัง​จาก​ร่าง​กาย​ตาย​แล้ว.

“แนว​คิด​เรื่อง​วิญญาณ​อมตะ​เป็น​เรื่อง​หนึ่ง​ที่​เพลโต​กล่าว​ถึง​บ่อย​มาก.”​—Body and Soul in Ancient Philosophy

เพลโต​มี​ความ​สนใจ​อย่าง​ลึกซึ้ง​ใน​เรื่อง​ชีวิต​หลัง​ความ​ตาย. หนังสือ​เล่ม​หนึ่ง (Body and Soul in Ancient Philosophy ) กล่าว​ว่า “แนว​คิด​เรื่อง​วิญญาณ​อมตะ​เป็น​เรื่อง​หนึ่ง​ที่​เพลโต​กล่าว​ถึง​บ่อย​มาก.” เขา​เชื่อ​มั่น​ว่า “วิญญาณ​ยัง​คง​อยู่​ต่อ​ไป​แม้​ว่า​ชีวิต​ใน​ชาติ​ภพ​นี้​จะ​สิ้น​สุด​ลง​แล้ว เพื่อ​รอ​รับ​รางวัล​หรือ​การ​ลง​โทษ​ตาม​ที่​สม​ควร​ได้​รับ” ใน​ชีวิต​หลัง​ความ​ตาย ซึ่ง​ก็​ขึ้น​อยู่​กับ​ว่า​บุคคล​นั้น​ใช้​ชีวิต​อย่าง​ไร​ตอน​ที่​อยู่​บน​แผ่นดิน​โลก. *

คำ​สอน​ของ​เพลโต​แพร่​ไป​ได้​อย่าง​ไร?

ตลอด​เวลา​กว่า​เก้า​ร้อย​ปี​ที่​สำนัก​อะคาเดมี​ของ​เพลโต​ตั้ง​ขึ้น​คือ​ตั้ง​แต่​ปี 387 ก่อน ส.ศ. ถึง ส.ศ. 529 สำนัก​ศึกษา​แห่ง​นี้​มี​อิทธิพล​อย่าง​มาก​ต่อ​ความ​คิด​ของ​ผู้​คน. แนว​คิด​ของ​เพลโต​จึง​แพร่​หลาย​ไป​ทั่ว​ดินแดน​ต่าง ๆ ที่​อยู่​ภาย​ใต้​การ​ปกครอง​ของ​กรีซ​และ​โรม. ฟิโล​แห่ง​อะเล็กซานเดรีย นัก​ปรัชญา​ชาว​ยิว​ก็​ศรัทธา​แนว​คิด​ของ​เพลโต​เช่น​เดียว​กับ​ผู้​นำ​ศาสนา​หลาย​คน​ใน​คริสต์​ศาสนจักร. ผล​คือ​แนว​คิด​ทาง​ปรัชญา​ของ​ชน​นอก​รีต รวม​ทั้ง​เรื่อง​วิญญาณ​อมตะ​ได้​กลาย​มา​เป็น​ส่วน​หนึ่ง​ของ​คำ​สอน​ใน​ศาสนา​ยิว​และ​ศาสนา​คริสต์.

พจนานุกรม ดิ แองเคอร์ ไบเบิล กล่าว​ว่า “หลัก​คำ​สอน​ของ​คริสต์​ศาสนา​ล้วน​ได้​รับ​อิทธิพล​จาก​ปรัชญา​กรีก​ใน​สมัย​นั้น​โดย​เฉพาะ​จาก​แนว​คิด​ของ​เพลโต​ไม่​มาก​ก็​น้อย . . . คริสเตียน​ที่​เป็น​นัก​คิด​บาง​คน . . . สม​ควร​ถูก​เรียก​ว่า​คริสเตียน​นิกาย​เพลโต.” ลอง​เปรียบ​เทียบ​คำ​กล่าว​จาก​แหล่ง​อ้างอิง​ต่อ​ไป​นี้:

สิ่ง​ที่​เพลโต​สอน: “[หลัง​จาก​ตาย] สิ่ง​ที่​เป็น​ตัว​ตน​จริง ๆ ของ​เรา​แต่​ละ​คน ซึ่ง​เรียก​กัน​ว่า​วิญญาณ​อมตะ​จะ​ออก​จาก​ร่าง​ไป​อยู่​ต่อ​หน้า​เทพเจ้า​องค์​อื่น ๆ . . . เพื่อ​ให้​การ​ตาม​การ​กระทำ​ของ​ตน. หาก​ทำ​ดี​ก็​จะ​เผชิญ​หน้า​ได้​อย่าง​กล้า​หาญ แต่​หาก​ทำ​ชั่ว​ก็​ต้อง​หวาด​กลัว​อย่าง​สุด​แสน.”—หนังสือ Plato—Laws เล่ม 12

สิ่ง​ที่​คัมภีร์​ไบเบิล​สอน: มนุษย์​ไม่​รับ​รู้​สิ่ง​ใด​หลัง​จาก​ตาย. คัมภีร์​ไบเบิล​สอน​ว่า​การ​ตาย​เป็น​เหมือน​การ​นอน​หลับ​และ​คน​ตาย​จะ​รอ​การ​ปลุก​ให้​เป็น​ขึ้น​จาก​ตาย. ขอ​พิจารณา​ข้อ​คัมภีร์​ต่อ​ไป​นี้:

  • “คน​เป็น​ย่อม​รู้​ว่า​เขา​เอง​คง​จะ​ตาย, แต่​คน​ตาย​แล้ว​ก็​ไม่​รู้​อะไร​เลย.”—ท่าน​ผู้​ประกาศ 9:5

  • “อย่า​ประหลาด​ใจ​ใน​เรื่อง​นี้ เพราะ​จะ​มี​เวลา​ที่​ทุก​คน​ซึ่ง​อยู่​ใน​อุโมงค์​ฝัง​ศพ​จะ​ได้​ยิน​เสียง​ท่าน และ​ออก​มา คน​ที่​ประพฤติ​ดี​จะ​เป็น​ขึ้น​มา​สู่​ชีวิต ส่วน​คน​ที่​ประพฤติ​ชั่ว​จะ​เป็น​ขึ้น​มา​สู่​การ​พิพากษา.”—โยฮัน 5:28, 29

  • “เมื่อ​ลม​หายใจ​เขา​ขาด, เขา​ก็​กลับ​คืน​เป็น​ดิน​อีก; และ​ใน​วัน​นั้น​ที​เดียว​ความ​คิด​ของ​เขา​ก็​ศูนย์​หาย​ไป.”—บทเพลง​สรรเสริญ 146:4

เห็น​ได้​ชัด​ว่า​คัมภีร์​ไบเบิล​ไม่​ได้​สอน​ว่า​มนุษย์​มี​วิญญาณ​ที่​คง​อยู่​ต่อ​ไป​หลัง​จาก​ร่าง​กาย​ตาย​แล้ว. ดัง​นั้น ขอ​คุณ​ถาม​ตัว​เอง​ว่า ‘ฉัน​เชื่อ​ตาม​คัมภีร์​ไบเบิล​หรือ​ตาม​คำ​สอน​ของ​เพลโต?’

^ วรรค 7 แม้​เพลโต​จะ​เป็น​ผู้​ทำ​ให้​แนว​คิด​เรื่อง​วิญญาณ​อมตะ​กลาย​เป็น​ที่​นิยม แต่​เขา​ไม่​ใช่​คน​แรก​ที่​เชื่อ​เรื่อง​นี้. แนว​คิด​ทำนอง​นี้​มี​มา​นาน​แล้ว​ใน​คำ​สอน​ของ​ศาสนา​นอก​รีต​ซึ่ง​รวม​ถึง​ศาสนา​ของ​ชาว​อียิปต์​และ​บาบิโลน.