KAILANGAN ka ng iyong mga anak. Kailangan ka rin ng employer mo. May ipinagagawa sa iyo ang asawa mo. Kasabay nito, nag-aalaga ka rin ng magulang na may sakit. Hindi ito ang buhay na gusto mo, pero sinasaid nito ang lakas mo araw-araw. “Ano’ng gagawin ko?” ang tanong mo. “Kailangan nila ako!” Pero hindi makabubuti sa iyo—kahit sa kanila—kung pagbibigyan mo ang bawat kahilingan nila. Paano mo muling makokontrol ang buhay mo?

Si Moises ang nag-iisang hukom ng Israel noong panahon ng Bibliya, at maaaring nadama niya na ginagawa lang niya ang dapat niyang gawin. Pero sinabi ng biyenan niya: “Hindi mabuti ang paraang ginagawa mo. Ikaw ay tiyak na hahapuin.” Iminungkahi niya na ipaubaya ni Moises sa mga lalaking may kakayahan ang paghatol, at ang mahihirap na kaso lang ang dadalhin nila kay Moises. Sinabi ng biyenan ni Moises: “Tiyak na mababata mo iyon at, bukod dito, ang bayang ito ay uuwing lahat sa kanilang sariling dako nang payapa.”—Exodo 18:17-23.

Gaya ng nabanggit sa unang artikulo, si Delina ay may dystonia, isang neuromuscular disorder. Nag-aalaga rin siya ng tatlong kapatid niya na may kapansanan. “Nakita kong nakakabawas ng stress kung gagawin ko lang ang kaya ko sa maghapon at iiwasan ang pagpapaliban-liban,” ang sabi niya. “Dahil sinasabi ko sa iba ang sitwasyon ko, nakakatanggap ako ng tulong, pati na sa asawa ko. Naglalaan din ako ng kaunting panahon tuwing umaga para sa paghahalaman—na talagang nakakapagpasaya sa akin.”

Kung kinokontrol ng napakaraming gawain ang buhay mo, subukan ito:

• Maghanap ng mga puwedeng tumulong sa iyo. Halimbawa, may mga anak ka pa bang kasama sa bahay? May mga kapamilya ka ba o kaibigan na nakatira malapit sa inyo?

• Sabihin sa iba ang kalagayan mo. Halimbawa, kausapin ang employer mo kung masyadong marami ang ipinagagawa niya sa iyo. Hindi ibig sabihin nito na pinagbabantaan mo siyang magbibitiw ka na. Pero sabihin sa kaniya ang mga hamong kinakaharap mo. Baka bawasan niya ang dami ng trabaho mo.

• Isulat kung gaano karami ang gawain mo sa isang linggo. Sa mga ito, mayroon ka bang puwedeng ipaubaya sa iba?

• Maging palaisip kapag may nag-iimbita sa iyo. Kung hindi mo kayang pumunta dahil wala ka nang lakas o panahon, matutong tumanggi sa mabait na paraan.

Tandaan: Kung pipilitin mong gawin ang lahat ng bagay, wala ka nang magagawang anuman.