Skip to content

ʻE Lava Fēfē Ke U ʻIlo ʻa e Lotu Moʻoní?

ʻE Lava Fēfē Ke U ʻIlo ʻa e Lotu Moʻoní?

Tali ʻa e Tohi Tapú

 ʻI hono fakatātaaʻi ʻa e founga ke tala ai ʻa e faikehekehe ʻi he vahaʻa ʻo e faʻahinga ʻoku nau lotu moʻoní mo e faʻahinga ʻoku ʻikaí, ʻoku pehē ʻe he Tohi Tapú: “ʻI honau ngaahi fuá te mou ʻiloʻi ai kinautolu. He ʻoku toli kālepi koā ʻa e kakaí mei he ʻakau talatalá pe toli fiki mei he talatalaʻāmoá?” (Mātiu 7:16) Hangē ko e lava ke ke fakafaikehekeheʻi ha kālepi mei ha ʻakau talatala ʻi hona fuá, ʻe lava ke ke fakafaikehekeheʻi ʻa e lotu moʻoní mei he loí ʻi hona ngaahi fuá, pe ʻi he ngaahi fakaʻilonga ko ení.

  1.   Ko e lotu moʻoní ʻokú ne akoʻi ʻa e moʻoni makatuʻunga ʻi he Tohi Tapú, ʻo ʻikai ʻi he ngaahi filōsofia fakaetangatá. (Sione 4:24; 17:17) ʻOku kau heni ʻa e ngaahi moʻoni fakalotu fekauʻaki mo e laumālié mo e ʻamanaki ki he moʻui taʻengata ʻi ha māmani palataisí. (Saame 37:29; ʻAisea 35:5, 6; ʻIsikeli 18:4) ʻOku ʻikai foki ke ne taʻofi ʻa hono fakahaaʻi ʻa e loi fakalotú.—Mātiu 15:9; 23:27, 28.

  2.   Ko e lotu moʻoní ʻokú ne tokoniʻi ʻa e kakaí ke nau ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá, ʻo kau ai hono akoʻi kiate kinautolu ʻa hono huafá, ʻa e Sihová. (Saame 83:18; ʻAisea 42:8; Sione 17:3, 6) ʻOku ʻikai te ne akoʻi ʻoku faingataʻa ke ʻiloʻi Ia pe ʻokú ne mamaʻo; ka, ʻokú ne akoʻi mai ʻokú Ne loto ke tau maʻu ha vahaʻangatae mo ia.—Sēmisi 4:8.

  3.   Ko e moʻoní ʻokú ne fakamamafaʻi ko Sīsū Kalaisi ʻa e tokotaha ʻoku fakafou mai ʻiate ia hono ʻomai ʻe he ʻOtuá ʻa e fakamoʻuí. (Ngāue 4:10, 12) Ko hono kau muimuí ʻoku nau talangofua ki he ngaahi fekau ʻa Sīsuú pea feinga mālohi ke muimui ʻi heʻene faʻifaʻitakiʻangá.—Sione 13:15; 15:14.

  4.   Ko e lotu moʻoní ʻokú ne fakahanga tefito ʻa e tokangá ki he Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ko e ʻamanakiʻanga pē ia ʻe taha ki he faʻahinga ʻo e tangatá. Ko hono kau muimuí ʻoku nau talanoa longomoʻui ki he niʻihi kehé ʻo fekauʻaki mo e Puleʻanga ko iá.—Mātiu 10:7; 24:14.

  5.   Ko e lotu moʻoní ʻokú ne pouaki ʻa e ʻofa taʻesiokita. (Sione 13:35) ʻOkú ne akoʻi ke fakaʻapaʻapa ki he kulupu fakamatakali kotoa pē pea talitali lelei ʻa e kakai mei he matakali, anga fakafonua, lea, mo e puipuituʻa kotoa pē. (Ngāue 10:34, 35) ʻI hono ueʻi ʻe he ʻofá, ko hono kau muimuí ʻoku ʻikai te nau kau ʻi he taú.—Maika 4:3; 1 Sione 3:11, 12.

  6.   Ko e lotu moʻoní ʻoku ʻikai ke totongi ʻenau kau faifekaú, pea ʻoku ʻikai te ne ʻoange ha ngaahi hingoa fakalakanga fakalotu māʻolunga ki heʻene kau faifekaú.—Mātiu 23:8-12; 1 Pita 5:2, 3.

  7.   Ko e lotu moʻoní ʻoku tuʻu-ʻatā fakaʻaufuli mei he ngaahi meʻa fakapolitikalé. (Sione 17:16; 18:36) Kae kehe, ko hono kau muimuí ʻoku nau fakaʻapaʻapa mo talangofua ki he puleʻanga ʻoku nau nofo aí, ʻo fehoanakimālie mo e fekau ʻa e Tohi Tapú: “ʻOange kia Sisa ʻa e ngaahi meʻa ʻa Sisá [ʻokú ne fakafofongaʻi ʻa e mafai fakaetangatá], ka ki he ʻOtuá ʻa e ngaahi meʻa ʻa e ʻOtuá.”—Maʻake 12:17; Loma 13:1, 2.

  8.   Ko e lotu moʻoní ko ha founga moʻui ia, ʻo ʻikai ko ha tōʻonga fakaeouau pē pe ko ha founga anga-maheni. Ko hono kau muimuí ʻoku nau muimui ki he ngaahi tuʻunga fakaeʻulungaanga māʻolunga ʻa e Tohi Tapú ʻi he tafaʻaki kotoa pē ʻo e moʻuí. (ʻEfesō 5:3-5; 1 Sione 3:18) Kae kehe, ʻi he ʻikai ke nau fai fakaeouau tōtuʻa ʻa e ngaahi meʻá, ʻoku nau maʻu ʻa e fiefia ʻi he lotu ki he “ʻOtua fiefiá.”—1 Tīmote 1:11.

  9.   Ko e faʻahinga ʻoku nau lotu moʻoní te nau tokosiʻi. (Mātiu 7:13, 14) Ko e faʻahinga ko ia ʻoku muimui ki he lotu moʻoní ʻoku faʻa siolalo kiate kinautolu, manukiʻi, pea fakatangaʻi ʻi heʻenau fai ʻa e finangalo ʻo e ʻOtuá.—Mātiu 5:10-12.

Ko e Lotu moʻoní ʻoku ʻikai ke pehē ‘ko e lotu pē ia ʻoku tonu kiate au ʻi heʻeku ongoʻí’

 ʻOku ʻi ai ha fakatuʻutāmaki ʻi hono fili ha lotu ʻo fakatefito pē ʻi he anga ʻo ʻetau ongoʻí. Naʻe tomuʻa tala ʻe he Tohi Tapú ha taimi ʻa ia ko e kakaí te nau “kumi ha kau faiako [fakalotu] ke nau fanongo ai ki he meʻa ʻoku ongo lelei ki honau telingá.” (2 Tīmote 4:3) ʻI hono kehé, ʻoku fakaʻaiʻai kitautolu ʻe he Tohi Tapú ke tau muimui ʻi he “lotu ʻoku maʻa mo taʻeʻuliʻi ʻi he anga ʻo e vakai ʻa hotau ʻOtuá mo e Tamaí,” ʻo tatau ai pē pe ʻoku taʻemanakoa ʻa e lotu ko iá.—Sēmisi 1:27; Sione 15:18, 19.