Skip to content

Skip to table of contents

SENA CAKALENGWA BUYA?

Makani Ngoikonzya Kuyobola DNA

Makani Ngoikonzya Kuyobola DNA

AABO babelesya makkompyuta balalemba makani manji alo aayelede kuyobolwa kutegwa bakaabelesye kumbele. Basayaansi balangila kuti bayoosumpula nzila zyakuyobola makani kwiinda mukwiiya nzila iisumpukide kapati yakuyobola makani iijanika muzilenge, ya DNA.

Amubone kaambo aaka: DNA iijanika mumaseelo ilayobola makani manji aajatikizya zyintu mbozyakalengwa. Ba Nick Goldman ibaku European Bioinformatics Institute, bakaamba kuti: “Yakali kujanika nomuba mumafwuwa aabanyama bapati ibaboya bunji ibakali kupona kaindi . . . alimwi akucikonzya kuzyiba makani aajatikizya banyama aaba. Eeyi DNA ninsyoonto kapati, pele ilijisi makani manji alimwi tiiyandiki malaiti kutegwa iyobole makani, alimwi tiikatazyi kwiinyamuna akwiibamba.” Sena DNA ilakonzya kuyobola makani aakalembwa abantu? Basikuvwuntauzya baamba kuti inzya.

Basayaansi balapanga DNA iikonzya kutondezya mabala, zifwanikiso alimwi amajwi mbubwenya makani mbwaayobolwa mulisikapepele. Mukuya kwaciindi basikuvwuntauzya bakacikonzya kuyobola makani mbubwenya mbwaakabede kuzwa kumatalikilo. Basayaansi basyoma kuti mukuya kwaciindi, kwiinda mukubelesya nzila eeyi, DNA yakupanga iilema gilamu yomwe, inga kuyobola makani aakonzya kukkwana muma CD aali 3,000,000 alimwi makani aayo alakonzya kuyobolwa myaka minji. Inzila eeyi ambweni inga yacikonzya kuyobola makani aamunyika yoonse. Aboobo, DNA yaambwa kuti “nciyobwedo camakani cipati.”

Ino muyeeya buti? Sena nguzu zya DNA zyakuyobola makani manji boobu zyakaba akaambo kakusanduka kwazyintu naa zyakalengwa buya?