Skip to content

Skip to table of contents

Zicitika Munyika

Zicitika Munyika

Ecuador

Mu 2007, cisi ca Ecuador cakaambilizya bubambe bwakukwabilila cibeela cacisaka ca Amazon cijisi busena butandila ku 10,000 sq km kukomena, muciindi cakusya migoti yamafwuta mulincico. Bubambe oobo bwakukwabilila busena bakabuleka akaambo kakubula lugwasyo lwamali kuzwa kuzisi zimbi. Cibeela eeci cacisaka ca Amazon, cili akati kazibeela mujanika banyama bamisyobo-misyobo munyika yoonse.

Japan

Muteende uutegwa The Japan News wakaamba kuti cilakatazya kuzyiba kuti bulowa tabujisi tuzunda nokuba kuti bwapimwa. Lipooti yakaamba kuti mu 2013, mwaalumi uujisi myaka iili kuma 60 yakuzyalwa wakaba a HIV akaambo kakubikkwa bulowa. Ikuti bulowa ibwakasangwa kabujisi HIV, tacikonzyeki kuzyiba kuti bulowa oobo bulijisi kazunda ccita kuti kwainda myezi misyoonto.

Zimbabwe

Nokuba kuti nkondo njobakali kulwana bana Zimbabwe kumunyinza wacisi ca Mozambique yakamana myaka iinda ku 30 yainda, tudandamiti twazumanana kujaya bantu alimwi akubalemanika. Ibakabunga ka International Committee of the Red Cross baamba kuti: “Kuzwa mu 1980, tudandamiti kulubazu lwa Zimbabwe twajaya bantu bainda ku 1,500, banyama bavwubwa bali 120,000 alimwi ibantu bali 2,000 balemana.”

Australia

Mubuvwuntauzi ibwakacitwa, kwakajanika kuti bunji bwabanabukwetene ibalekana balalwana kujatikizya banyama baaŋanda. Banyama baaŋanda bali akati kazintu nzyobalwanina banabukwetene ibalekana ciindi nobaabana zintu, mbuli nyika amaanda, mali azintu zimwi buyo.