Johane Mubbapatizi wakali musinsimi wa Leza. (Luka 1:76) Wakazyalwa myaka misyoonto buyo Jesu katanazyalwa. Mpoonya Leza wakamupa mulimo wakubamba nzila ya Mesiya, naa Kristo. Johane wakacita oobo kwiinda mukukambauka mulumbe wa Leza kuba Juda mbaakali kukkala limwi kutegwa apilusye myoyo yabo kuli Leza.—Marko 1:1-4; Luka 1:13, 16, 17.

 Mulumbe wa Johane wakali kuyoogwasya baswiilizi babombe myoyo kuzyiba kuti Jesu waku Nazareta ngonguwe Mesiya iwakasyomezyedwe. (Matayo 11:10) Wakakulwaizya baswiilizi bakwe kweempwa akuleka zibi zyabo alimwi akubbapatizyigwa kacili citondezyo cakweempwa kwabo. (Luka 3:3-6) Mbwaanga wakabbapatizya bantu banji, Johane wiitwa kuti Mubbapatizi. Lubbapatizyo luyandika kapati ndwaakacita, ndwa Jesu. a—Marko 1:9.

Mucibalo eeci tulalanga-langa makani aatobela:

•  Ino nkaambo nzi ikakapa kuti Johane Mubbapatizi abe mwaalumi uulibedelede?

•  Ino bazyali ba Johane Mubbapatizi bakali bani?

•  Ino nguni wakapa kuti Johane Mubbapatizi afwe?

•  Sena Johane Mubbapatizi a Jesu tiibakali kumvwana?

•  Ino mbaalumi bongaye baitwa kuti Johane mu Bbaibbele?

 Mulimo ngwaakali kuyoocita wakasinsimwa: Kwiinda mumulimo wakukambauka ngwaakacita, Johane wakazuzikizya businsimi ibwaamba kujatikizya mutumwa wa Jehova. (Malaki 3:1; Matayo 3:1-3) Ngonguwe ‘wakabambila Jehova bantu balibambilide’ nkokuti, kugwasyilizya ba Juda mbaakali kupona limwi kulibambila kuzumina mulumbe wa Jesu Kristo, imwiiminizi mutaanzi wa Jehova Leza.—Luka 1:17.

 Zintu nzyaakacita mubuumi bwakwe: Jesu wakaamba kuti “takunabwenwe mupati kwiinda Johane Mubbapatizi, pele muntu muniini mu Bwami bwakujulu mupati kwiinda nguwe.” (Matayo 11:11) Akaambo kakuti Johane tanaakali buyo musinsimi pele alimwi wakali “mutumwa” iwakasinsimwa, kunyina mubelesi wa Leza iwakapona katanazyalwa Johane uukonzya kwaambwa kuti wakali mupati kwiinda nguwe. Alimwi majwi aa Jesu atondezya kuti Johane takabi mu Bwami bwakujulu. b Musinsimi uusyomeka ooyu wakafwa Kristo katanajalula nzila yakuti bantu kabacikonzya kuunka kujulu. (Bahebrayo 10:19, 20) Nokuba boobo, Johane unooli mulelwa mu Bwami bwa Leza, kajisi bulangizi bwakupona kukabe kutamani mu Paradaiso anyika.—Intembauzyo 37:29; Luka 23:43.

 Johane wakali mwana wa Zekariya alimwi a Elizabeta. Zekariya wakali mupaizi mu Juda. Kuzyalwa kwa Johane akali maleele akaambo kakuti banyina tiibakali kuzyala. Kuyungizya waawo, balo abalumi babo “bakalicembeede.”—Luka 1:5-7, 13.

 Herodiya mukaintu wa Mwami Heroda Antipa wakapa mulumi wakwe kulalailila kuti Johane akosolwe mutwe. Wakalimusulide Johane akaambo kakuti wakaambila Heroda mulumi wakwe, walo iwakali kulyaamba kuti mu Juda, kuti cikwati cabo tiicakali camumulawo waba Juda.—Matayo 14:1-12; Marko 6:16-19.

 Kunyina bumboni mu Bbaibbele butondezya kuti makani aaya ngamasimpe. (Johane 3:25-30) Alimwi buya, caantangalala Johane wakazumina kuti mukuli wakwe wakali wakupanga nzila ya Mesiya, kutali kuzundana anguwe. Wakaamba kuti: “Kaambo nkindakaboolela kandibbapatizya mumaanzi nkakuti ayubununwe kuba Israyeli.” Kumane wakayungizya kuti: “Ooyu Mwana wa Leza.” (Johane 1:26-34) Aboobo Johane wakakkomana kapati kumvwa Jesu mbwaakazwidilila mumulimo wakwe.