STRESLE başa çıkmak ağır bir konteyneri çekmeye benzer. Büyük bir kamyon bu yükü kolaylıkla çekebilirken bir arabanın gücü buna yetmez. Araba böyle ağır bir yükü kısa bir süre çekse bile sonunda motoru bozulacaktır. Eğer aşırı stresle mücadele ediyorsan aynı şey senin de başına gelebilir.

Peki durum ümitsiz mi? Kesinlikle değil! Hiçbir şey yapamayacak hale gelmemek için ya yükünü hafifletmen ya da taşıyabilmek üzere gücünü artırman gerekir. Aslında her ikisini de yapabilirsin. Şimdi bunu nasıl başarabileceğini görelim.

ZORLUK: Programının aşırı dolu olması.

“Bazen birileri gelip bir konuda yardım istiyor ya da beni bir yere davet ediyor, oysa o sırada yapmam gereken işlerim oluyor. Kimseyi geri çevirmek istemiyorum” (Meltem). *

ÇÖZÜM: “Hayır” demeyi öğren.

Tanrı’nın Sözü ‘Hikmet haddini bilenlerdedir’ der (Özdeyişler 11:2). Haddini bilmek, yani sınırlarının farkında olmak taşıyamayacağın kadar ağır bir yükle karşılaştığında “hayır” diyebilmeni sağlar.

Tabii her durumda “hayır” diyemezsin. Örneğin, anne baban evde yapman gereken işleri sana hatırlattıklarında bunu dikkate almalısın. Ancak çevrendeki herkesin, yükünü daha da ağırlaştırmasına izin verirsen eninde sonunda tükeneceksin. Şunu unutma: En büyük kamyonların bile taşıyabileceği yük sınırlıdır.

Öneri: İnsanları hemen geri çeviremiyorsan, “Bu konuda daha sonra cevap vereceğim” demeye çalış. Ardından, kesin bir cevap vermeden önce şunu düşün: “Bu iş için zamanım ve enerjim gerçekten var mı?”

 ZORLUK: Ertelemek.

“Eğer bir iş bana zor geliyorsa erteliyorum. Sonra da, hâlâ yapmadım diye kaygı çekiyorum. Sonunda işi yapmaya başlıyorum, fakat bu sefer de acele etmem gerekiyor ve strese giriyorum” (Selen).

ÇÖZÜM: O anda bitiremeyeceksen bile işe başla.

Kutsal Kitap, “İşinizde gevşek davranmayın” der (Romalılar 12:11). Zor bir işin seni beklediğini bilmek zaten yeteri kadar stresli bir durumdur. O halde neden bu işi erteleyerek yükünü daha da artırasın? Ertelemek, yapacağın işin seni daha uzun süre strese sokmasından başka hiçbir işe yaramaz.

Kendini motive edebilmek için “yapılacaklar listesi” hazırla. Büyük işleri, daha rahat bitirebileceğin küçük kısımlara böl. Ceren adlı bir genç şöyle diyor: “Liste yapmak çok hoşuma gidiyor. Genelde en sevmediğim işleri listenin başına koyuyorum; böylece bitirdiğim işleri  listeden sildikçe geriye daha rahat yapabileceklerim kalıyor. Sonra bir de bakmışsın ki sıra çok daha eğlenceli şeylere gelmiş.”

Öneri: Eğer bir işe başlamak sana zor geliyorsa saatinin alarmını 10 ya da 15 dakika sonrasına ayarla ve işe hemen başla. Alarm çaldığında işin 10-15 dakikalık bir kısmını bitirmiş olacaksın. İşe zaten başlamış olduğun için gerisini çok daha kolay yapabileceğini görünce şaşıracaksın.

Sağlığına dikkat et.

Uzmanlara göre sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve iyi bir uyku kişinin daha çok iş yapmasına yardım ediyor. * Aslında sağlığına dikkat etmen o kadar da zor değil. Birkaç basit adımla buna başlayabilirsin. Örneğin uykuyla ilgili aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsin.

1. Yeterince uyu. En azından okula ya da işe gittiğin günlerde aynı saatte yatmaya ve kalkmaya çalış.

2. Yatağa girmeden önce biraz gevşemek için yeterince vakit ayır. Örneğin yatmadan önceki üç saat içinde egzersiz yapma. Ayrıca uyku saatin yaklaştıkça ağır gıdalardan ve kafeinden uzak dur.

3. Uyuduğun oda rahat, karanlık ve sessiz olsun.

Başkalarıyla iletişim kur.

Anne babandan ya da arkadaşlarından yardım istemekten çekinme. Peki böyle bir yardım gerçekten işe yarar mı? Stresin arttıkça kalbin, damarların ve bağışıklık sistemin zarar görüyor. Araştırmalara göre alacağın duygusal destek bu zararı azaltır.

Bu araştırmalar Kutsal Kitaptaki şu sözlerle uyum içindedir: “İçindeki kaygı insanın yüreğini karartır; iyi söz ise yüreği sevindirir” (Özdeyişler 12:25). ‘Kaygılar’ altında ezildiğinde, etrafındaki gerçek dostların teşvik edici ‘iyi sözleri’ sıkıntını atlatmak için tam da ihtiyaç duyduğun şey olabilir.

Stresle başa çıkabilmek için hâlâ yardıma ihtiyacın var mı? Öyleyse Yehova’nın Şahitleri tarafından yayımlanan Gençler Soruyor: Sorular ve Pratik Cevaplar, 1 ve 2. Kitapların aşağıda belirtilen bölümlerine bakabilirsin.

1. KİTAP

• 18. Bölüm: Okuldaki Stresle Nasıl Başa Çıkabilirim?

• 21. Bölüm: Zamanımı Nasıl Akıllıca Kullanabilirim?

2. KİTAP

• 26. Bölüm: Duygularımı Nasıl Kontrol Altında Tutabilirim?

• 27. Bölüm: Neden Mükemmel Olmam Gerektiğini Düşünüyorum?