Lutani apo pali nkhani

Kasi Dango Lakuti “Jiso pa Jiso” Likung’anamurachi?

Kasi Dango Lakuti “Jiso pa Jiso” Likung’anamurachi?

Ivyo Baibolo likuyowoya

 Dango la “jiso pa jiso” ndimoza mwa malango agho Chiuta wakapeleka kwa Mozesi kuti waphalire Ŵaisrayeli, ndipo Yesu nayo wakalizunuraso pa Upharazgi wake wa pa Phiri. (Mateyu 5:38; Ekisodo 21:24, 25; Dotoronome 19:21) Dango ili likawovwiranga kuti munthu wapike chilango kuyana na mulandu uwo wachita. a

 Dango ili likagwiranga ntchito kwa munthu uyo wapwetekera dala munyake. Para munthu wapweteka munyake mwadala, Dango la Mozesi likatenge: “Kuphyora pa kuphyora, jiso pa jiso, jino pa jino. Umo wapwetekera munyake ndimo nayo wapwetekekere.”—Levitiko 24:20.

 Chifukwa wuli Chiuta wakapeleka dango la “jiso pa jiso”?

 Dango la “jiso pa jiso” likazomerezganga yayi kuti munthu wawezgerenge yekha usange ŵamupweteka. Kweni likawovwiranga ŵeruzgi kuti ŵapeleke chilango chakwenelera, kuti ŵaleke kuŵa ŵankhaza panji kulekelera mulandu.

 Dango ili likawovwirangaso ŵanthu kuti ŵaleke kupweteka ŵanyawo mwadala panji kuŵachitira chiŵembu. Dango ili likatenge: “Awo ŵakhalapo [awo ŵakawonanga kuti urunji wa Chiuta ukuchitika] ŵamupulika na kuchita wofi, ndipo ŵamuchitaso yayi chinthu chiheni chanthena ichi pakati pinu.”—Dotoronome 19:20.

 Kasi Ŵakhristu ŵakwenera kulondezga dango la “jiso pa jiso”?

 Yayi, Ŵakhristu ŵakwenera yayi kulondezga dango ili. Dango ili likapelekeka ku Ŵaisrayeli ndipo likaleka kugwira ntchito apo Yesu wakapeleka umoyo wake kuŵa sembe yakuwombora.—Ŵaroma 10:4.

 Kweni dango ili likutovwira kumanya umo Chiuta wakuwonera vinthu. Mwachiyelezgero, likulongora kuti Chiuta wakukhumba kuti vinthu vichitikenge mwaurunji. (Salimo 89:14) Iyo wakukhumba kuti awo ŵabudiska ŵalangike “mwakwenelera.”—Yeremiya 30:11.

 Mautesi ghakukhwaskana na dango la “jiso pa jiso”

 Utesi: Dango la “jiso pa jiso” ndankhaza chomene.

 Unenesko: Dango ili likazomerezganga yayi kuti ŵanthu ŵeruzgenge mwankhaza. Likawovwiranga ŵeruzgi kuti ŵamanye dankha nkhani yose na kuwona usange munthu wachitira dala, ndipo paumaliro ŵakapelekanga chilango chakwenelera. (Ekisodo 21:28-30; Maŵazgo 35:22-25) Ntheura dango la “jiso pa jiso” likawovwiranga ŵeruzgi kuti ŵaleke kupeleka chilango chinonono panji chankhaza.

 Utesi: Dango la “jiso pa jiso” likazomerezganga kuti ŵanthu ŵawezgeranenge.

 Unenesko: Dango la Mozesi likatenge: “Ungawezgeranga nduzga chara panji kuŵa na chimbimbiza pa ŵanthu ŵakwako.” (Levitiko 19:18) M’malo mwa kuzomerezga ŵanthu kuti ŵawezgeranenge, Dango ili likawovwiranga ŵanthu kugomezga Chiuta kweniso kulondezga dango kuti ŵaleke kuchita vinthu viheni.—Dotoronome 32:35.

a Dango ili, ilo mu Chilatini likuzunulika kuti lex talionis, likasangikangaso mu malango gha vyaru vinyake mu nyengo yakale.