PARA munthu wakuchekura, nkhongono zikumara, wakuluwaluwa, kweniso wakulwara pafupipafupi. Lekani ŵanthu ŵakukhumba yayi kuchekura.

Ŵanthu ŵanyake para ŵakuchekura ŵakuŵako na nkhongono ndipo ŵakulwaralwara yayi. Kweniso mazuŵa ghano kuli munkhwala wakovwira ŵachekuru kuti ŵaleke kulwara pafupipafupi. Lekani mu vyaru vinyake ŵanthu ŵakukhala nyengo yitali.

Ŵachekuru ŵakukhumba kuti ŵakondwenge nangauli ŵakukumana na masuzgo. Kasi ni vinthu wuli ivyo vingaŵawovwira? Ŵakwenera kuwona vinthu mwakwenelera na kuzomerezga kuti vinyake ŵangakwaniska yayi. Tiyeni tiwone fundo za mu Baibolo izo zingawovwira pa nkhani iyi.

KUJICHICHIZGA YAYI: ‘Vinjeru vili na awo ŵakujiyuyura.’ (Zintharika 11:2) Mu lemba ili, ‘awo ŵakujiyuyura’ ni awo ŵakumanya kuti ŵangakwaniska yayi kuchita ivyo ŵakachitanga kale. Ŵanyake ŵakukana kuti mbachekuru. Charles, wa ku Brazil, wa vyaka 93 wakati: “Waliyose wazamuchekura, ndipo wangaweleraso ku unyamata yayi.”

Ŵachekuru ŵanyake ŵakutemwa kuyowoya kuti: “Lero tamara, tikaŵa ŵanthu kale ise.” Para munthu wakujiwona nthena wakugongowa pakuchita vinthu. Lemba la Zintharika 24:10 likuti: ‘Usange ukulopwa mu zuŵa la soka nkhongono zako ni zichoko.’ Muchitenge ivyo mungakwaniska. Para mwachita nthena ndikuti muli ŵakujiyuyura.

Corrado, wa ku Italy, wa vyaka 77 wakati: “Kuti galimoto yikwere makora chikwezga, dilayivala wakusintha magiya.” Ntheura para munthu wakuchekura wakwenera kusintha vinyake ivyo wakatemwanga kuchita. Ndivyo Corrado na muwoli wake ŵakuchita. Pakugwira ntchito zapanyumba ŵakujiphyora yayi. Marian, wa ku Brazil, wa vyaka 81 wakati: “Pakugwira ntchito nkhupumulira, nkhuŵazgapo dankha mabuku panji kupulikizga sumu.  Nkhujichichizga yayi. Nkhumanya kuti vinyake ningakwaniska yayi.”

MUWONEKENGE MAKORA: “Ŵanakazi ŵajitozgenge na kavwaliro kakwenelera, mwasoni ndiposo mwamahara.” (1 Timote 2:9) Mazgu ghakuti “kavwaliro kakwenelera” ghakulongora kuti munthu wakwera kuwoneka makora. Barbara, wa ku Canada, wa vyaka 74 wakati: “Nkhuwoneseska kuti nyengo zose niwonekenge makora. Nkhukhumba yayi kuvwara malaya ghabwekabweka.” Fern, wa ku Brazil, wa vyaka 91 wakati: “Nyengo zinyake nkhugura malaya ghanyuwani kuti niwonekenge makora.” Antônio, wa ku Brazil, wa vyaka 73 wakati: “Nkhukhumba kuti niwonekenge makora nyengo zose. Nkhuvwara malaya ghakuchapa kweniso ghakusita makora. Nkhumeta mwembe na kugeza zuŵa lililose.”

Usange tikufipa mtima chomene na umo tikuwonekera, vingatisuzga kuti tichite vinthu “mwamahara.” Bok-im wa ku South Korea, wa vyaka 69, wakuvwara mwantchindi. Iyo wakati: “Nkhuvwara nga nili msungwana yayi.”

KUKHALIRA KUDANDAWURA YAYI: ‘Mazuŵa ghose gha munthu wakusuzgika ngaheni, kweni mtima wakusangwa uli na chiphikiro nyengo zose.’ (Zintharika 15:15) Para munthu wachekura wakutemwa kudandawura, chifukwa wakutondeka kuchita vinthu vinyake. Kweni ntchiwemi yayi kukhalira waka kudandawura. Joseph, wa ku Canada, wa vyaka 79 wakati: “Nkhujichichizga yayi pakugwira ntchito, lekani nkhudandawura yayi.”

Para munthu wakuŵerenga mabuku wakumanya vinandi, ndipo wakuŵa wakukondwa. Kuti namwe mukondwenge, muŵerengengeko mabuku. Ernesto, wa ku Philippines, wa vyaka 74 wakubwereka mabuku ku layibulare. Iyo wakati: “Ningakwaniska yayi kwenda, kweni nkhumanya ivyo vikuchitika mu charu pakuti nkhuŵerenga mabuku.” Lennart, wa ku Sweden, wa vyaka 75 wakamba kusambira chiyowoyero chinyake nangauli chikaŵa chipusu yayi. Ivi vikamovwira kuti wakondwenge.

CHIGOLO YAYI: “Mupenge, ndipo ŵanthu ŵamupaninge.” (Luka 6:38) Mutemwenge kuchezga na ŵanyinu na kuŵapako vinthu. Para ndivyo mukuchita muŵenge ŵakukondwa nyengo zose. Hosa, wa ku Brazil, wa vyaka 85 wakutemwa kovwira ŵanyake. Iyo wakati: “Para ŵanyane ŵalwara, nkhuŵayimbira foni panji kuŵalembera makalata. Nyengo zinyake nkhuŵatumira vyawanangwa panji kuŵaphikira chakurya.”

 Para ŵanyithu tikuŵapako vinthu, namachero nawo ŵazamutipako. Jan, wa ku Sweden, wa vyaka 66 wakati: “Para ukutemwa ŵanyako, nawo ŵakukutemwa.” Munthu wambura chigolo, ŵanthu ŵakumutemwa ndipo ŵakufwatuka nayo.

KUJIPATURA YAYI: “Uyo wakujipatura wakupenja khumbo layekha, ndipo wakugalukira vinjeru vyose.” (Zintharika 18:1) Nyengo zinyake munthu wangakhumba kukhala payekha, kweni kujipatura nkhuwemi yayi. Innocent, wa ku Nigeria, wa vyaka 72 wakutemwa kuchezga na ŵabwezi ŵake. Iyo wakati: “Nkhuchezga na waliyose, ŵana, ŵalara na ŵachekuru wuwo.” Börje, wa ku Sweden, wa vyaka 85 wakati: “Nkhutemwa kuchezga na ŵanyamata. Para nkhuchezga nawo, nkhuŵa nga nane nili munyamata.” Muŵachemenge ŵanyinu kuti muchezgenge nawo. Han-sik, wa ku South Korea, wa vyaka 72 wakati: “Ine na muwoli wane tikutemwa kuchema ŵana, ŵalara na ŵachekuru kuti tizachezgere lumoza kunyumba kwithu.”

Ŵanthu awo ŵali paubwezi ŵakuyowoyeskana. Para munyithu wakuyowoya titegherezgenge, kughanaghana vinyake yayi. Helena, wa ku Mozambique, wa vyaka 71 wakati: “Pakuchezga na ŵanyane nkhuŵaghanaghanira. Nkhutegherezga chomene kuti nimanye ivyo ŵakughanaghana kweniso ivyo ŵakutemwa.” José, wa ku Brazil, wa vyaka 73 wakati: “Para munthu wakutegherezga, kuwonga, kughanaghanira ŵanyake, kweniso ngwalusungu, wakuŵa na ŵabwezi ŵanandi.”

Mazgu ghithu ghakwenera ‘kulungika na mchere’ nyengo zose. (Ŵakolose 4:6) Pambere tindayowoye, tighanaghanirengepo dankha.

MUWONGENGE: “Longorani kuti muli ŵakuwonga.” (Ŵakolose 3:15) Mukwenera kuwonga para ŵanyinu ŵamovwirani. Para mukuwonga, ubwezi na ŵanyinu ukukonda. Marie-Paule, wa ku Canada, wa vyaka 74 wakati: “Apo tikasamanga, pakiza ŵabwezi ŵithu ŵanandi kuzakatovwira kunyamura katundu. Ŵanyake tikaŵawonga zuŵa leneliro, ŵanyake tikaŵatumira makadi, ŵanyake tikaŵaphikira chakurya.” Jae-won, wa ku South Korea, wa vyaka 76 ŵakumutoranga pa galimoto pakukasopa ku Nyumba ya Ufumu. Iyo wakati: “Nkhuwonga chomene kuti ŵakunovwira. Ine nkhupelekako ndalama ya mafuta. Nyengo zinyake nkhupeleka chawanangwa panji kuŵalembera kalata.”

Tikwenera kuwonga chomene kuti tili ŵamoyo. Themba Solomoni likati: ‘Ntcheŵe yamoyo njiwemi kuluska nkhalamu yakufwa.’ (Mupharazgi 9:4) Para tikuwona vinthu mwakwenelera kweniso para tikuzomerezga kuti vinyake tingakwaniska yayi, tiŵenge ŵakukondwa nyengo zose nangauli tili ŵachekuru.