MUŴENGE MASO!
Suzgo la Kusuzgika Maghanoghano kwa Ŵachinyamata Lafika Paheni Chomene—Kasi Baibolo Likuti Wuli?
Pa Monday, February 13, 2023, bungwe la Centers for Disease Control and Prevention (CDC) ku United States, likafumiska lipoti lakukhwaskana na ŵachinyamata pa nkhani yakusuzgika maghanoghano ku U.S. Lipoti ili likalongora kuti pafupifupi hafu ya ŵana ŵasukulu ku sekondare mbakukondwa yayi ndipo ŵalije chigomezgo chilichose.
Dr. Kathleen Ethier, uyo ni mulara wa CDC’s Division of Adolescent and School Health (DASH), wakayowoya kuti: “Nangauli tikamba kuwona kusazgikira kwa suzgo lakusuzgika maghanoghano pakati pa ŵachinyamata vyaka 10 ivyo vyajumpha, kweni sono ndipo lafika paheni chomene chifukwa ŵachinyamata ŵanandi ŵachisungwana ndiwo ŵakusuzgika chomene maghanoghano kuluska kale, nakuti ŵanandi ŵa iwo ŵakughanaghana vya kujikoma.”
Lipoti ili likuyowoyaso kuti:
Mwana yumoza pa ŵana 10 ŵasungwana ŵa vyaka vya m’ma 13 m’paka 19 ŵakuchichizgika kugonana na munthu apo iwo ŵandakhumbe. Dr. Ethier wakuti “Ichi ntchakuchitiska chitima chomene. Pa ŵana 10 ŵasungwana awo mukuŵamanya ŵa vyaka vya m’ma 13 m’paka 19, yumoza panji kujumphirapo ŵali kumukolelerapo.”
Pafupifupi mwana yumoza pa ŵana ŵatatu ŵasungwana ŵa vyaka vya m’ma 13 m’paka 19, ŵali kughanaghanapo vyakukhumba kujikoma.
Ŵana ŵatatu pa ŵana 5 ŵasungwana ŵa vyaka vya m’ma 13 m’paka 19, mbachitima chomene ndipo ŵalije chigomezgo chilichose.
Mwakuyana na ivyo lipoti ili likuyowoya, vinthu ivi ni vyachitima chomene. Pa nyengo iyo munthu ŵakuŵa kuti ngwachinyamata wakwenera kukondwa na umoyo. Kweni kasi ntchivichi chingawovwira ŵachinyamata kuti ŵamarane na masuzgo agho ŵakukumana nagho? Kasi Baibolo likuti wuli?
Baibolo likupeleka ulongozgi uwemi ku ŵachinyamata
Baibolo likulongosora makora nyengo zakusuzga izo tilimo. Likuzichema kuti “nyengo zinonono na zakusuzga.” (2 Timote 3:1-5) Ndipouli Baibolo likupeleka ulongozgi wa panyengo yake uwo ukovwira ŵachinyamata mamiliyoni ghanandi pa charu chose kuti ŵamarane na masuzgo agho ŵakusangana nagho. Wonani nkhani zakulondezgapo izi, izo zili na fundo zakufuma mu Baibolo.
Ivyo vingawovwira ŵachinyamata para ŵakughanaghana vya kujikoma
Ivyo vingawovwira ŵachinyamata para ŵakusuzgika maghanoghano, para ŵali na chitima, kweniso maghanoghano ghaheni
Kasi Ningachita Wuli Kuti Nileke Kughanaghana Waka Vinthu Viheni?
Kasi Ningachita Wuli Kuti Nileke Kusuzgika na Maghanoghano Ghaheni?
Ivyo Mungachita Kuti Muchepeskeko Chitima (mavidiyo gha makatuni)
Ivyo vingawovwira ŵachinyamata para ŵanyawo ŵakuŵasuzga
Kasi Ungachita Wuli na Munthu Uyo Wakukusuzga Kwambura Kutimbana Nayo? (mavidiyo gha makatuni)
Ivyo vingawovwira ŵachinyamata para ŵanji ŵakuŵachitira nkhaza pa nkhani za kugonana
Baibolo likupeleka ulongozgi uwemi ku ŵapapi
Baibolo likupeleka ulongozgi uwemi ku ŵapapi umo ŵangawovwilira ŵana ŵawo kuti ŵamarane na masuzgo agho ŵakukumana nagho. Wonani nkhani zakulondezgapo izi, izo zili na fundo za mu Baibolo.