Ajawule pa ndandanda

YAKUSALIWUSYAGA ŴACHINYAMATA

Ana Ngambe Kujileka Sukulu?

Ana Ngambe Kujileka Sukulu?

 “Une sukulu jangasangalasya.” Ana wawojo akusayiwonagasoni myoyo? Naga yili myoyo mpaka atande kola nganisyo syakusaka kuleka sukulu. Ngani ajino jikusala yindu yine yampaka atende mmalo mwakuleka sukulu.

 Ligongo chichi ŵane akusaleka sukulu?

 Kwende tulole yaŵaŵechete ŵalijiganye ŵane pakwamba ya magongo gagakusamtendekasya mundu kuleka sukulu.

  •   Kulepela kupikanichisya yakulijiganya. ‘Mmalo mwakuti ngomboleje mkalasi ngamba kulepela.’

  •   Ungakola chidwi. ‘Ngangukuwona kusosekwa kwa yindu yangulijiganyayi.’

  •   Usawuchi. ‘Nganimba ngombwele kupata mbiya syakulipilila sukulu.’

 Aganichisyeje yakuyichisya yakwe

 Baibulo jikusasala kuti, “Mundu jwakalamuka akusalolechesya mwakwendela.” (Misyungu 14:15) Ana tukulijiganya chichi pa lilembali? Naga akuganichisya yakuleka sukulu, mpaka yiŵe chenene kuganichisyasoni yakuyichisya yakwe yampaka yipagwe.

 Yiwusyo yakusosekwa kuliwusya:

  •   ‘Naga nguleka sukulu, ana yichikomboleka kupata masengo mwangasawusya?’

     “Mundu akusasosekwa kuganisya yakupata masengo ni chakulinga chakuti chiŵakamuchisyeje ŵamwiŵasa mwakwe. Nambo ana mpaka yikumalile uli naga ŵakulemba masengo akusaka mundu jwamlijiganye?”—Julia.

  •   ‘Ana panguleka sukulu chinjikombolaga chamtuli kumalana ni yakusawusya ya paumi?’

     “Kulijiganya sukulu kukusamtendekasya mundu kuti chakole sogolo jambone. Kusogoloku ŵandu ŵachimsimaneje nawo, yakusawusya yachimsimaneje nayo soni masengo gachimkamuleje yichiŵa yakulandana ni yakusawusya yimwasimanaga nayo kusukulu.”—Daniel.

  •   ‘Ana naga nguleka sukulu chinjikola umanyilisi wakusosekwa pachinjikulapo?’

     “Pawuli jwachinandipile, mpaka yiwonecheje kuti sukulu jangali masengo, nambo pawukwete yaka 23 ni kutanda kamulichisya masengo mbiya syakwe, ukusasalaga kuti “Ngwete upile kuti nagapikanichisyaga chenene masamu.’”—Anna.

 Yampaka yakamuchisye

  •   Aŵendeje chikamuchisyo kwa ŵane. Baibulo jikusati, “Pali pana ŵandu ŵajinji ŵakukukamuchisya lunda, ŵandu akusakulupuka.” (Misyungu 11:14, NWT) Naga ngakutenda chenene mkalasi, mpaka aŵende chikamuchisyo kutyochela kwa achinangolo wawo, atichala, ŵandu ŵakusiŵakamuchisya ŵane mwampaka atendele chenene yindu soni atamose mjawo jwapamtima.

     “Naga ngawukutenda chenene mkalasi, ukusosekwa kwasalila atichala kuti akukamuchisye. Ndaŵi sine mpaka uganisyeje kuti atichala ni ŵakutendekasya kuti ngatendaga chenene mkalasi. Nambope mpaka atendeje chenene mkalasi naga akuŵenda chikamuchisyo kutyochela kwa atichala.”—Edward.

  •   Aganichisyeje umbone wa yakulijiganyayo. Baibulo jikusasala kuti, “Mbesi ja chindu jili jambone kulekangana ni ndandililo jakwe.” (Jwakulalichila 7:8) Sukulu ngaŵa kuti jikusagamba kutukamuchisya kumanyilila yindu yatukulijiganyayo, nambo jichakamuchisyasoni kola ndamo syakusosekwa soni kusagulaga yindu mwa lunda.

     “Ngaŵa kuti mpaka asosekwe kulemba mayeso gakulosya kuti ali mundu jwamkulungwa. Nambo yakutenda pakumalana ni yakusawusya kusukulu, yichakamuchisya kumalana chenene ni yakusawusya yachachisimana nayo kusogoloku.”—Vera.

    Kuleka sukulu kuli mpela kutuluka mu liboti mkaniliyiche pamalo gakutuluchila. Mundu mpaka uligambe kuti ligongo chichi ndulwiche mwachitema.

  •   Aganichisyeje chenene yakusaka kusagula. Baibulo jikusasala kuti, ‘Mundu jwakusatenda yindu yakwe mwakuwutuka mkanaganichisye chenene, mbesi jakwe jikusaŵa kulaga.’ (Misyungu 21:5) Myoyo chindu chandanda chikaŵaga kuwutuchila kola nganisyo syakusaka kuleka sukulu.

     “Sukulu jikusijakamuchisyaga kuŵa ŵakulimbichila masengo, kumalana ni yakusawusya soni kuŵa ŵakamulana ni ŵane. Yeleyi mpaka yakamuchisye kwa umi wosope. Myoyo kumalisya sukulu kuli kwakamuchisya.”—Benjamin.

 Mfundo jakusosekwa mnope: Naga akumalisya sukulu, tachilijiganya yindu yejinji yayichakamuchisya pachachikulapo.