LE KA anchaj Jesús way Luʼumeʼ tu yeʼesaj bix u modos u Taata. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Maʼ tin beetik mix baʼal chéen tu juunal in wóol, baʼaxeʼ le baʼaloʼobaʼ kin waʼalik jeʼex u kaʼansmilten le Taataoʼ». Tu yaʼalaj xan: «Mantatsʼ kin beetik baʼax uts tu tʼaan» (Juan 8:28, 29; Colosenses 1:15). Le oʼolaleʼ wa k-kʼáat k-ojéelt bix u kʼáat Dios ka tratartaʼak le koʼoleloʼoboʼ maʼalob ka k-il bix úuchik u tratartaʼaloʼob tumen Jesús.

Le máaxoʼob xakʼalxoktik le Evangelioʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ le bix tu tratartil Jesús le koʼoleloʼoboʼ maʼ bey jeʼex u tratartaʼaloʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ. Le baʼax tu kaʼansaj Jesúsoʼ, ¿jeʼel wa u yáantaj utiaʼal ka respetartaʼak le koʼoleloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ?

Jesúseʼ mix juntéen tu chaʼantaj le koʼoleloʼob utiaʼal ka máanak baʼaloʼob kʼaastak tu tuukuloʼ. Úuchjeakileʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ le koʼoleloʼoboʼ junpʼéel nojoch tentación tumen séeb jeʼel u beetkoʼob u kʼebantal máakeʼ. Le oʼolal tu yaʼaloʼobeʼ le koʼoleloʼoboʼ maʼ unaj u waʼataloʼob tsikbal yéetel le xiiboʼob calleoʼ, tsʼoʼoleʼ tu yaʼaloʼobeʼ kéen jóokʼkoʼobeʼ kʼaʼabéet u pixik u pooloʼob. Chéen baʼaleʼ Jesúseʼ mix juntéen tu yaʼalaj leloʼ, letiʼeʼ tu yaʼaleʼ le xiiboʼoboʼ kʼaʼabéet u kanik u controlart u tsʼíibolaloʼob yéetel u respetarkoʼob le koʼoleloʼoboʼ (Mateo 5:28).

Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Wa juntúul máak ku divorciarkuba tiʼ u yatan yéetel ku tsʼoʼokol u beel yéetel uláakʼ koʼoleleʼ le máakoʼ ku kʼebantal yéetel ku traicionartik u yatan» (Marcos 10:11, 12). Jesúseʼ maʼ de acuerdo kaʼach yéetel le judíoʼob le kéen u yaʼaloʼob jeʼel u páajtal u divorciarkuba le xiib tiʼ «u yatan tu yoʼolal jeʼel baʼalakeʼ» (Mateo 19:3, 9). U maas yaʼabil le judíoʼob kaʼachoʼ maʼ kʼaas u yilkoʼob u múul chital juntúul xiib yéetel juntúul koʼolel kex maʼ u yataniʼ. Ku yaʼalikoʼobeʼ chéen xiib jeʼel u páajtal u beetik beyoʼ tumen wa ka u beet juntúul koʼoleleʼ táan u kʼebantal. Junpʼéel libro ku xakʼaltik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Jesúseʼ tu yaʼaleʼ jeʼex u kʼebantal le atantsil le kéen u divorciartubaoʼ bey xan u kʼebantal le íichamtsil le kéen u divorciarkubaoʼ. Úuchik u yaʼalik leloʼ Jesúseʼ tu yeʼeseʼ maʼatech u taasik menosil le koʼoleloʼoboʼ».

Utsiloʼob ku yantal tiʼ le koʼoleloʼoboʼ: Teʼ tuʼux ku muchʼkuba u testigoʼob Jéeobaoʼ le koʼoleloʼoboʼ ku tsikbaloʼob yéetel tuláakal, tak yéetel le xiiboʼoboʼ tumen u yojloʼob maʼ tun sen chaʼantbiloʼob yéetel yaan u respetartaʼaloʼob. Le xiiboʼob meyajtik Jéeobaoʼ ku yilik u tratarkoʼob ‹le koʼoleloʼob maas yaan u jaʼabiloʼoboʼ bey jeʼex u maamaʼobeʼ yéetel le x-lóoʼbayanoʼoboʼ bey jeʼex u kiikoʼobeʼ› letiʼobeʼ ku beetkoʼob yéetel «utsul puksiʼikʼal» (1 Timoteo 5:2).

Jesúseʼ tu jóoʼsaj tiempo utiaʼal u kaʼansik le koʼoleloʼoboʼ. U nuuktakil le judíoʼob kaʼachoʼ ku yaʼalikoʼobeʼ maʼ unaj u kaʼansaʼal mix baʼal tiʼ le koʼoleloʼoboʼ. Pero Jesúseʼ tu yaʼaleʼ maʼalob ka kaʼansaʼak le koʼoleloʼoboʼ yéetel ka u yaʼaloʼob baʼax ku tuklikoʼob. Jesúseʼ mix juntéen tu yaʼalaj wa le koʼoleloʼoboʼ chéen utiaʼal u meeyjil u yotoch u biilaloʼob. Leloʼ k-ojel tumen letiʼeʼ tu jóoʼsaj tiempo utiaʼal u kaʼansik María (Lucas 10:38-42). Tsʼoʼoleʼ Marta, u kiik Maríaeʼ kaʼansaʼab xan tumen Jesús, lelaʼ ku páajtal k-ojéeltik yoʼolal le baʼax tu núukaj Marta le ka tsʼoʼok u kíimil Lázarooʼ (Juan 11:21-27).

Jesúseʼ tu yilaj u kaʼansik le koʼoleloʼoboʼ. Le judíaʼob kaʼachoʼ jach kʼaʼanaʼan u yilik u yantal u paalaloʼob yéetel kéen nojochchajkoʼobeʼ ka u beet u profetailoʼob. Juntéenjeakeʼ aʼalaʼab tiʼ Jesús: «¡Kiʼimak u yóol le koʼolel tu bisech tu jobneloʼ!», chéen baʼaleʼ letiʼeʼ tu núukaj: «Maʼ beyiʼ; baʼaxeʼ ¡kiʼimak u yóol le máaxoʼob ku chʼenxikintikoʼob yéetel ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Diosoʼ!» (Lucas 11:27, 28). Bey úuchik u yeʼesik Jesús yaan baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantak jeʼel u beetik le koʼoleloʼoboʼ (Juan 8:32).

Utsiloʼob ku yantal tiʼ le koʼoleloʼoboʼ: U testigoʼob Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóoloʼob le kéen u yuʼuboʼob u comentar le koʼoleloʼob teʼ reuniónoʼoboʼ. Le máaxoʼob ku kaʼansajoʼob teʼ reuniónoʼoboʼ jach ku respetarkoʼob le koʼoleloʼob ku «kaʼanskoʼob baʼax maʼaloboʼ» yéetel le ejemplo ku tsʼáaikoʼoboʼ (Tito 2:3). Le koʼoleloʼoboʼ jach u tsʼaamaj u yóol u kaʼansoʼob le baʼax ken u beet u Reino Diosoʼ (Salmo 68:11; ilawil le cuadro « ¿Tu prohibirtaj wa le apóstol Pablo u tʼaan le koʼoleloʼoboʼ?»).

Jesúseʼ maʼ tu mixbaʼalkúuntaj le koʼoleloʼoboʼ. Úuchjeakileʼ jach ku kiʼimaktal u yóol máak wa le kéen yanak u mejen paalaleʼ mejen xiiboʼob. Le Talmud kaʼachoʼ ku yaʼalik: «Kiʼimak u yóol le máax ku yantal u mejen paalal xiiboʼoboʼ, chéen baʼaleʼ óotsil wa ku yantal mejen x-chʼúupalaloʼob tiʼ». Yaan taatatsiloʼobeʼ ku tuklikoʼob kaʼacheʼ jach yaʼab u gastoil juntúul hijatsil. Yáaxeʼ yaan u kaxtikoʼob máax yéetel kun tsʼoʼokol u beel u hija, yaan u boʼotkoʼob u tsʼoʼokol u beel, tsʼoʼoleʼ maʼ u yojloʼob wa yaan u kanáantaʼaloʼob le kéen chʼíijkoʼobiʼ.

Jesúseʼ igual u yilik u kuxtal juntúul chan x-chʼúupal yéetel u kuxtal juntúul chan xiʼipal. Lelaʼ bey tu yeʼesil le ka tu kaʼa kuxkíintaj u hijo juntúul viuda tu kaajil Naín, bey xan le ka tu kaʼa kuxkíintaj u hija Jairo (Marcos 5:35, 41, 42; Lucas 7:11-15). Uláakʼ juntéeneʼ tu tsʼakaj «juntúul koʼolel tsʼoʼok 18 años beetaʼak u kʼojaʼantal tumen juntúul demonio». Hasta tu yaʼaleʼ le koʼoleloʼ «u hija Abrahán», le tʼaan jeʼelaʼ óoliʼ maʼ tu chíikpajal tiʼ le tsʼíiboʼob yaan kaʼach tiʼ le judíoʼoboʼ (Lucas 13:10-16). Úuchik u tʼanik yéetel yaabilajeʼ Jesúseʼ tu yeʼeseʼ jach ku respetartik le koʼoleloʼoboʼ (Lucas 19:9; Gálatas 3:7).

Utsiloʼob ku yantal tiʼ le koʼoleloʼoboʼ: Le máaxoʼob kajaʼanoʼob Asiaoʼ suuk u yaʼalikoʼobeʼ u líiʼsik u hija maakeʼ bey jeʼex ka u jóoyabt u paakʼal u vecinoeʼ. Pero le taatatsil meyajtik Jéeobaoʼ maʼ bey u tuukuliʼ. Letiʼeʼ igual u kanáantik u paalaloʼob kex wa chan xiʼipal bey xan wa chan x-chʼúupal.

Jesúseʼ ku confiar kaʼach tiʼ le koʼoleloʼoboʼ. Teʼ tribunaloʼob judíoʼob kaʼachoʼ maʼ tu chʼaʼabal en cuentail baʼax ku yaʼalik le koʼoleloʼoboʼ tumen ku yilaʼaloʼob bey jeʼex le esclavoʼoboʼ. Teʼ yáax siglooʼ le historiador Josefooʼ tu yaʼalaj: «Mix baʼal u biilal le baʼax ku yaʼalik le koʼoleloʼoboʼ tumen maʼ tu páajtal k-confiar tiʼ letiʼob».

¡Jesúseʼ junpuliʼ maʼ bey u tuukul kaʼachoʼ! Letiʼeʼ tu yéeyaj koʼoleloʼob utiaʼal u yaʼalikoʼob tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal (Mateo 28:1, 8-10). Le koʼoleloʼoboʼ tu yiloʼob u kíimsaʼal yéetel u muʼukul Jesús, kex beyoʼ le apóstoloʼoboʼ istikyaj úuchik u creerkoʼob le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ (Mateo 27:55, 56, 61; Lucas 24:10, 11). Jeʼex k-ilkoʼ le máaxoʼob yáax ojéelt tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal Jesúsoʼ, koʼoleloʼob. Leloʼ ku yeʼesikeʼ Jesúseʼ igual u yilkoʼob jeʼex u maasil discípuloʼoboʼ (Hechos 1:8, 14).

Utsiloʼob ku yantal tiʼ le koʼoleloʼoboʼ: Le xiiboʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼ jach ku chʼaʼikoʼob en cuenta baʼax ku yaʼalik le koʼoleloʼoboʼ. Le íichamtsiloʼob xanoʼ ku yeʼesik ku respetartik u yatanoʼob le kéen u chʼenxikintoʼob baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ (1 Pedro 3:7; Génesis 21:12).

Le máax u kʼáat u beet baʼax ku yaʼalik Cristoeʼ kʼaʼabéet u respetartik yéetel unaj u tratartik maʼalob le koʼoleloʼob jeʼex u yaʼalmil Dios desde tu káajbaloʼ (Génesis 1:27, 28). Le íichamtsil ku beetik baʼax u kʼáat Diosoʼ maʼatech u maltrartartik u yatan. Baʼaxeʼ ku beetik baʼax ku yaʼalik le Biblia utiaʼal u kiʼimakkúuntik u yóol u yatanoʼ (Efesios 5:28, 29).

Le ka káaj u xokik le Bibliaoʼ Yelenaeʼ jach ku maltratartaʼal tumen u yíicham. Le tuʼux líikʼ u yíichamoʼ le máakoʼoboʼ jach kʼasaʼanoʼob, suuk u maltratarkoʼob le koʼoleloʼoboʼ yéetel wa yaan juntúul x-chʼúupal uts tu yichoʼobeʼ ku yoklikoʼob. Yelenaeʼ ku yaʼalik: «Le Bibliaoʼ jach tu yáanten. Tin kaneʼ Dioseʼ jach u yaabiltmen, ku kanáantken yéetel u kʼáat ka xiʼikten maʼalobil. Tin tsʼáaj cuentaeʼ wa ka u xok in wíicham le Bibliaoʼ jeʼel u kʼexpajal u modoseʼ». Le ka máan kʼiineʼ béeychaj le baʼax ku tsʼíiboltik Yelenaoʼ, tumen u yíichameʼ okjaʼanaji yéetel kʼuch u beetuba u testigo Jéeoba. Yelenaeʼ ku yaʼalik: «In wíichameʼ tu kanaj u controlartuba yéetel tu kaʼatúulaloʼon t-kanaj k-perdonartba». Tu yaʼalaj xan: «Le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ tsʼoʼok u yáantken utiaʼal in wuʼuyik yaabiltaʼanen yéetel kanáantaʼanen tumen in wíicham» (Colosenses 3:13, 18, 19).

Maʼ chéen Yelena tsʼoʼok u yáantaʼal tumen le Bibliaoʼ. Yaan u millonesil koʼoleloʼob ku múul meyajtikoʼob Dios yéetel u yíichamoʼob. Letiʼobeʼ kiʼimak u yóoloʼob tumen ku tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Le koʼoleloʼob ku adorarkoʼob Jéeobaoʼ ku yuʼubikoʼob respetartaʼanoʼob tumen le u maasil máakoʼob adorartik Diosoʼ (Juan 13:34, 35).

Tuláakal le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ u yojloʼobeʼ ‹esclavizartaʼanoʼob tumen le kʼeban yéetel le kíimiloʼ›. Pero u yojloʼob xaneʼ wa ku seguer u meyajtikoʼob Jéeobaeʼ yaan u xuʼulul u esclavizartaʼaloʼob, yéetel «yaan u yantaltiʼob u kiʼichkelem jáalkʼabtajil u paalal Dios». ¡Jach túun jatsʼuts baʼax ken u disfrutart le koʼoleloʼob yéetel le xiiboʼob meyajtik Diosoʼ! (Romanos 8:20, 21).