Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Le utsul máakoʼoboʼ bíin u tiaʼalintoʼob le Luʼumaʼ

Le utsul máakoʼoboʼ bíin u tiaʼalintoʼob le Luʼumaʼ

Le utsul máakoʼoboʼ bíin u tiaʼalintoʼob le Luʼumaʼ

«Kin máansik tin tuukul bix jaʼtsil kun pʼáatal le Luʼum ken utskíintaʼakaʼ. [...] Baʼaleʼ, lelaʼ maʼ utiaʼal bejlaʼeʼ mix utiaʼal sáamaliʼ, jach yaʼab u bin u kʼuchul u kʼiinil u yilaʼal, lelaʼ yaan u béeytal tak ken yanak upʼéel túumben kaʼan yéetel upʼéel túumben luʼum.» Jean-Marie Pelt, franciai, yéetel u xokmaj bix unaj u kanáantaʼal le Luʼumaʼ.

TEʼ KʼIINOʼOBAʼ, yaʼab máakoʼob ku yaatal u yóoloʼob yoʼolal le baʼaloʼob kʼaastak ku sen beetaʼal teʼ yóokʼol kaabaʼ bey xan ikil u sen kʼaskúuntaʼal le Luʼumaʼ, le oʼolaleʼ u kʼáatoʼob ka suʼutuk le Luʼum Paraísoiloʼ. Baʼaleʼ, lelaʼ maʼ upʼéel baʼal táant u káajal u tsʼíiboltaʼaleʼ. Le Bibliaoʼ úuch u yaʼal yaan u kaʼa sutaʼal Paraísoi le Luʼumaʼ. Ichil le kaʼansajoʼob maas kʼaj óolaʼanoʼob ku taasik le Bibliaoʼ tiaʼan le tʼaanoʼob tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Le máaxoʼob kabal u yóol u puksiʼikʼaloʼoboʼ [wa le utsul máakoʼoboʼ, NM], [...] bíin u tiaʼaltoʼob le luʼumaʼ», yéetel «beetaʼak baʼax [u] kʼáat [Dios] way luʼumeʼ jeʼel bix u beetaʼal teʼ j-kaʼanoʼ» (Mateo 5:5; 6:10). Baʼaleʼ, yaʼab máakoʼobeʼ maʼatech u creertikoʼob wa bíin sutaʼak le Luʼum Paraísoi utiaʼal u kajtal le utsul máakoʼoboʼ. Yaʼab tak tiʼ le máaxoʼob ku yaʼalikubaʼob cristianoʼoboʼ tsʼoʼok u xuʼulul u creerkoʼob wa yaan u yantal le Paraísooʼ.

Upʼéel revista u kʼaabaʼ La Vie, ku jóoʼsaʼal cada semana tu luʼumil Franciaeʼ, ku tsolik baʼaxten yaʼab máakoʼob, jeʼex le catolicoʼoboʼ, tsʼoʼok u pʼáatal maʼatech u creerkoʼob wa yaan u yantal upʼéel Paraíso mix way luʼumeʼ mix teʼ kaʼanoʼ, ku yaʼalik: «Kex ich óoliʼ mil novecientos jaʼaboʼob jach kaʼansaʼab tumen le religión católica yaan u yantal upʼéel Paraísoeʼ, bejlaʼeʼ tsʼoʼok u pʼáatal xan maʼatech u kaʼansaʼal teʼ retiros espiritualesoʼ, mix teʼ misaʼob ku beetaʼal cada domingooʼ, mix teʼ seminariosoʼ yéetel mix teʼ catecismooʼ». Le tʼaan paraísooʼ tsʼoʼok u pʼáatal jejeláas bix u tuklaʼal baʼax u kʼáat u yaʼale, utiaʼal yaʼab máakeʼ upʼéel baʼax maʼ tu páajtal u naʼataʼal. Yaan tiʼ u nuuktakil le religionoʼoboʼ tsʼoʼok u pʼáatal maʼatech u chʼaʼachiʼitkoʼob le tʼaan jeʼelaʼ, utiaʼal maʼ u beetkoʼob u tuukul le máakoʼob tiʼ baʼaloʼob jeʼel u taasiktiʼob «kiʼimak óolal way Luʼumeʼ».

Frédéric Lenoir, utúul máak ku yilik baʼax ku kaʼansik le religionoʼoboʼ, ku yaʼalikeʼ yaʼab máakeʼ ken u yuʼub le tʼaan paraísooʼ «maʼ yaʼab baʼax ku taal tu tuukuliʼ». Jean Delumeau, utúul máak u tsʼíibmaj yaʼab libros ku tʼaanoʼob tiʼ le paraísooʼ, ku tuklikeʼ ken tʼaanak le Biblia tiʼ upʼéel Paraísooʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa jach yaan u suʼutul Paraísoi le Luʼumaʼ. Le oʼolaleʼ, letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ ken kʼáataʼak tiʼ le máaxoʼob ku yaʼalikubaʼob cristianoʼob baʼax ku taal tu tuukuloʼob ken u yuʼuboʼob u yaʼalaʼal le tʼaan «Paraísooʼ», letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ ku taal tu tuukuloʼob le kiʼimak óolal bíin yanak yoʼolal Cristooʼ.

Yoʼolal le jejeláas tuukuloʼobaʼ, ¿láayliʼ wa maʼalob ka k-creert yaan u sutaʼal paraísoi le Luʼumaʼ? ¿Baʼax ku taal u kʼiinil u yúuchul tiʼ le Luʼumaʼ? ¿Jach wa maʼ tu páajtal u yojéeltaʼal? ¿Yaan wa baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka k-ojéelteʼ? Le uláakʼ xookoʼ yaan u núukik le kʼáatchiʼobaʼ.