Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

¿Yatiyätati?

¿Yatiyätati?

Lawar chʼakkatatäpkäna ukanakarojj ¿kunatsa kayunakap pʼakirapjjerïna?

Jesusasa ukat jan walinak lurir pä jaqenakas lawar chʼakkatatäpkän ukhajja, ‘jiwat cuerpop lawat apaqañatakejj kayunakap pʼakjapjjam, sasinwa judionakajj Pilator mayipjjäna’ sasaw Juan qellqatajj qhanañchi (Juan 19:31).

Moisesan katoqat Leyinakarjamajja, jan walinak lurir mä jaqen cuerpopajj ‘janiw arum paqarajj lawan warkkatatañapäkänti’ (Deuteronomio 21:22, 23). Amuyatajja, romanonakan mä lawan jiwayata uñjasipkäna uka jaqenakarojj uka leyirjamarakiw judionakajj lurapjjäna. Jesusaru ukat jan walinak lurir pä jaqenakar kayunakap pʼakjasispäna ukhajja, jankʼakiw jiwapjjaspäna. Ukhamatwa janïr Inti jalantkipan imtʼjjapjjaspäna, kuna laykutejj ukhaw sábado urojj qalltjjäna.

Lawan chʼakkatat jiwapjjañapän ukanakarojja, clavonakampiw amparanakapat ukat kayunakapat mä lawar leqʼentapjjerïna. Ukat lawa saytʼaykasajj clavonakakiw jaqen cuerpop katjjasïna, ukhaman uñjasisajj lawan chʼakkatat jaqenakajj wal tʼaqhesipjjerïna. Niyakejjay lawajj saytʼayatäjjchïnjja, samsuñajj wali chʼamäjjänwa, mä cheqan taktʼasiñapaw wakisïna, ukatakejj kayun leqʼentat clavonakakiw utjäna. Ukhamajj kayu chʼakhanak pʼakjat uñjasisajj janiw kunar taktʼasirjamäjjapjjänti, ukatwa jan samsuñ puedisajj jankʼak jiwjjapjjäna.

¿Nayra tiemponakan kunjamsa qʼorawampejj chʼajjwäwinakan nuwasipjjerïna?

Mä qʼorawampiw Davitajj Goliat sat mä jachʼa jaqer jiwayäna. Amuyatajj uwijanak awatkäna ukhaw qʼorawa apnaqañ yateqpachäna (1 Samuel 17:40-50).

Asiria markankir soldadonakaw judionakan mä markapar katuntañatak qʼorawtʼasipki

Bibliajj qellqaskäna uka tiempotpachaw Egipto ukhamarak Asiria markanakan qʼorawajj utj-jjäna. Mä qʼorawajj mä jiskʼa wiskhar uñtatänwa, ukat qala irjjatañatakejj chika taypin mä jiskʼa lipʼichinirakïnwa. Mä moroqʼo llustʼa qalampi irjjatasaw qʼorawtʼapjjerïna, uka qalajj mä jiskʼa naranjar uñtatänwa ukat janiw sinti jathïkänti (250 gramos). Ukatjja, mä amparampi khiwtasaw qaljja wali jayar qʼorawtʼapjjerïna.

Khaysa Egipto Asiria uksanakanjja, nayra chʼajjwäwinakan qʼowartʼañatak apnaqaskän uka qalanakwa jikjjatasiwayi. Qʼorawa sum apnaqeri soldadojj wali jayarupuniw qʼorawtʼirïna (mä horanjja 160 ukat 240 kilometronaksa jalkaspa ukhamänwa). Nayra tiempon utjkän uka flechanakampejj wali jayaruw flechtʼasïna, qʼorawampejj ukhamarakit lurasispäna janicha uk janiw yatktänti, ukampis flechjamarakiw qʼorawajj jaqer jiwayaspäna (Jueces 20:16).