KADAHASAN SA PAMILYA ASIN SEKSUWAL NA PANG-AABUSO: “Saro sa kada tulong babayi an nagin biktima na nin pisikal o seksuwal na kadahasan kan saindang partner minsan sa buhay ninda,” an irineport kan United Nations. Makamumundo, “kinakarkulo na saro sa limang babayi, sa bilog na kinaban, an magigin biktima nin rape o attempted rape.”

KRIMEN SA MGA PAMPUBLIKONG LUGAR: Sigun sa report, labing 30,000 na bayolenteng mga gang an aktibong naggigibo nin krimen sa Estados Unidos. Sa Latin America, haros 1 sa kada 3 tawo an naireport na nabiktima nin madahas na krimen.

PAGGADAN: Kinakarkulo na kan 2012 haros kabangang milyon katawo an ginadan, mas dakul pa kisa sa mga nagadan sa giyera. An timog na parte nin Aprika asin Sentral Amerika an may pinakahalangkaw na average nin paggadan, apat na beses na mas halangkaw kisa sa average sa bilog na kinaban. Sa laog nin saro sanang taon, labing 100,000 katawo an ginadan sa Latin America, asin sa Brazil sana mga 50,000 katawo. May permanenteng solusyon daw sa kadahasan?

Taano ta lakop na marhay an kadahasan? Dakul an nahihiling na dahilan, kaiba na an minasunod: tensiyon huli sa pagkabakong pantay-pantay sa estado nin buhay asin ekonomiya, grabeng pagkauyam sa ibang tawo, pag-abuso sa arak asin droga, madahas na gibo kan mga adulto na nahihiling kan mga aki, asin an bagay na garo dai man napapadusahan an mga kriminal.

Totoo, nakokontrol man sa ibang parte kan kinaban an paggrabe kan kadahasan. Uyon sa report, nabawasan nin mga 80 porsiyento an bilang nin paggadan sa nakaaging dekada sa matawong siyudad kan Sao Paulo, Brazil. Pero, dakul pa man giraray nin iba-ibang madadahas na krimen na nangyayari sa siyudad na iyan, asin an bilang nin paggadan nasa mga 10 sa kada 100,000 na residente pa man giraray. Kun siring, ano talaga an solusyon sa kadahasan?

An permanenteng solusyon sa kadahasan nakadependeng marhay sa mga tawo mismo—sa saindang ugali asin paggawi. Tanganing magbago an bayolenteng mga tawo, an saindang mga ugali arog kan kapalangkawan, kahanaban, asin pagkamakasadiri dapat na masalidahan nin pagkamuot, paggalang, asin pagmakulog sa iba.

Ano an puwedeng makapahiro sa sarong tawo na gumibo nin arog kaiyan kadakulang pagbabago? Pag-isipan an sinasabi kan Bibliya:

• ‘Ini iyo an pagkamuot [sa] Diyos, na kita mag-utob kan saiyang mga tugon.’—1 Juan 5:3.

• ‘An pagkatakot ki Jehova iyo an pagkaanggot sa karatan.’ *—Talinhaga 8:13.

An pagkamuot sa Diyos asin an pagkatakot na mapaanggot siya sarong mapuwersang pantabang. Kayang  baguhon kaiyan dawa an sarong bayolenteng tawo—bako sanang an pangluwas na pagkatawo, kundi pati an bilog niyang personalidad. Totoo daw talaga ini?

Pag-isipan si Alex * na napreso nin 19 taon sa Brazil huli sa nagkapirang reklamo nin pangungulog. Nagin Saksi ni Jehova siya kan taon 2000 pakatapos na makipag-adal nin Bibliya sa mga Saksi. Nabago daw talaga niya an bayolenteng paggawi? Iyo, asin pinagbabasulan na marhay ni Alex an gabos na maraot na bagay na ginibo niya. Sinabi niya: “Namutan ko an Diyos huling ipinamati niya sako na lubos na akong napatawad. An pagtanaw nin utang na buot asin pagkamuot ki Jehova nakatabang sako na baguhon an sakong pamumuhay.”

Si Cesar, na nakaistar man sa Brazil, nasangkot sa pananalakat asin armadong paghabon. Iyan an nagin buhay niya sa laog nin mga 15 taon. Ano an nakapabago saiya? Kan nasa presuhan siya, nakaulay siya kan mga Saksi ni Jehova, asin nag-adal man siya nin Bibliya. Nagpaliwanag si Cesar: “Nagkaigwa na nin direksiyon an buhay ko. Nanudan kong mamutan an Diyos. Nanudan ko man na matakot saiya—pagkatakot na bumalik sa paggibo nin maraot saka mapamundo si Jehova. Habo kong magin daing utang na buot sa kabuutan niya. An pagkamuot asin an pagkatakot na iyan an nagpahiro sa sako na magbago.”

Ano an ipinapahiling kan mga eksperyensiyang iyan? Na may kapangyarihan an Bibliya na biyong baguhon an buhay kan mga tawo—paagi sa pagbago kan saindang paagi nin pag-iisip. (Efeso 4:23) Sinabi pa ni Alex, na sinambit kasubago: “An mga nanudan ko sa Bibliya garo malinig na tubig na nagbubulos sa sako, na luway-luway akong linilinigan paagi sa paghugas kan maraot kong mga kaisipan—mga bagay na dai ko hunaon na mahahali ko.” Iyo, pag pinano ta an satong isip nin malinig na mensahe kan Bibliya, puwede kaiyan linigon o halion an karatan. An Tataramon nin Diyos may kapangyarihan na maglinig. (Efeso 5:26) Kaya, an tawong maringis asin makasadiri puwedeng magbago asin magin mabuot saka mapagpatuninong. (Roma 12:18) Paagi sa pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Bibliya, nagigin matuninong an buhay ninda.—Isaias 48:18.

Nadiskubre kan labing walong milyon na Saksi ni Jehova sa 240 kadagaan an sekreto para mahali an kadahasan. Nanudan kan mga tawo na iba-iba an lahi, estado sa buhay, asin pinaghalian na mamutan asin matakot sa Diyos asin mamutan man an lambang saro saka mamuhay na matuninong na garo magkakapamilya sa bilog na kinaban. (1 Pedro 4:8) Sinda an buhay na patotoo na posible an sarong kinaban na mayo nin kadahasan.

Nanunuga an Bibliya na sa dai na mahahaloy, hahalion nin Diyos an kadahasan digdi sa kinaban. An madahas na kinaban ngunyan madali nang halion sa ‘aldaw nin paghukom [nin Diyos] asin nin paglaglag sa mga tawong maraot.’ (2 Pedro 3:5-7) Mawawara na an bayolenteng mga tawo na nagigin dahilan kan pagsakit nin iba. Paano kita makakasigurado na talagang gusto nin Diyos na halion an kadahasan?

An Diyos ‘nauungis sa mga namumuot sa kadahasan,’ an sabi kan Bibliya. (Salmo 11:5, An Banal na Biblia) An Kaglalang namumuot sa katanusan asin hustisya. (Salmo 33:5; 37:28) Kaya dai niya tutugutan na magdanay sagkod lamang an bayolenteng mga tawo.

Iyo, madali nang mag-abot an sarong matuninong na kinaban. (Salmo 37:11; 72:14) Taano ta dai purbaran na aramon pa nin urog kun paano ka magigin kuwalipikado na mabuhay sa kinaban na iyan na mayo nin kadahasan?