Ũtugi Ngumo ya Bata Maitho-inĩ ma Ngai

MŨNDŨ ũmwe mwĩthĩ bũrũri-inĩ wa Japan nĩ aagucĩrĩirio mũno nĩ ũrĩa onirio ũtugi nĩ mũthuri ũmwe mũkũrũ. Mũthuri ũcio, ũrĩa warĩ mishonarĩ, ndaaikarĩte bũrũri-inĩ ũcio kwa ihinda iraya na ndaamenyete kwaria rũthiomi rwa Kĩĩnjapani wega. No o na kũrĩ ũguo, o kiumia nĩ aaceeragĩra mwanake ũcio gwake mũciĩ nĩguo maarĩrĩrie maũndũ ma Bibilia. Arĩ mũcanjamũku na arĩ na ũtugi, aacokagia na ũkirĩrĩria ciũria nyingĩ iria mwanake ũcio oragia.

Ũtugi wa mũthuri ũcio mũkũrũ, nĩ ũndũ mwanake ũcio egũtũũra aririkanaga. Oigire ũũ: ‘Angĩkorũo Bibilia no ĩtũme mũndũ akorũo arĩ mũtugi na arĩ na wendo mũingĩ ũguo-rĩ, ngĩagĩrĩirũo nĩ kwĩruta ũhoro wayo.’ Ũndũ ũcio nĩ wamũheire hinya ũrĩa aabataraga nĩguo erute kĩndũ kĩarĩ kĩgeni mũno nake. Nĩ ma, ũtugi nĩ ũhutagia ngoro na kaingĩ wĩkaga ũguo na njĩra nene kũrĩ ũrĩa ciugo ingĩka.

Ngumo Ĩkoragwo na Arĩa Mombĩtwo na Mũhianĩre wa Ngai

Nĩ ũndũ wa ndũire harĩ ithuĩ gũkorũo tũrĩ atugi kũrĩ andũ arĩa twendete. O na kũrĩ ũguo, ũtugi nĩ ngumo yumanaga na Ngai. Jesu oigire atĩ Ithe wa igũrũ nĩ mũtugi, to kũrĩ andũ arĩa mamwendete tu no ningĩ “nĩatugaga arĩa matacokagia ngatho.” Jesu eekĩrire arũmĩrĩri ake ngoro megerekanie na Ngai ũndũ-inĩ ũcio: “Mwagĩrĩre kũna ta ũrĩa Ithe wanyu wĩ Igũrũ aagĩrĩire kũna.”—Luka 6:35; Mathayo 5:48; Thama 34:6.

Tondũ andũ mombĩtwo na mũhianĩre wa Ngai, no mahote kuonania kana gũkorũo na ngumo ya ũtugi. (Kĩambĩrĩria 1:27) Nĩ ma, no twĩgerekanie na Ngai na twaramie mĩhaka ya ũtugi witũ handũ ha kuonia tu arĩa twendete. Bibilia ĩtaaragĩria ũtugi ũrĩ rĩmwe rĩa maciaro ma kwĩrirĩrio ma roho mũtheru wa Ngai, kana hinya wake. (Agalatia 5:22) Kwoguo, mũndũ no agĩe na ũtugi na aũkũrie o ũrĩa areruta makĩria ũhoro wa Ngai, ũrĩa Mũũmbi, na akamũkuhĩrĩria.

Tondũ ũtugi nĩ ngumo andũ mombĩtwo nayo na Ngai nĩ amĩonaga ĩrĩ ya bata mũno-rĩ, nĩkĩo Ngai atwĩraga ‘tũtuganage o mũndũ na ũrĩa ũngĩ.’ (Aefeso 4:32) Ningĩ nĩ tũririkanagio ũũ: “Mũtikanariganĩrũo nĩ gũtuga ageni,” kana gũtuga andũ tũtoĩ.—Ahibirania 13:2.

Thĩinĩ wa thĩ ĩno ĩtarĩ ũtugi na ngatho-rĩ, hihi nĩ ũndũ ũngĩhoteka harĩ ithuĩ kuonia andũ arĩa angĩ ũtugi, nginya arĩa tũtoĩ? Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia twĩke ũguo? Ningĩ-rĩ, tũrabatara kũrũmbũiya ũndũ ũcio nĩkĩ?

Ngumo ya Bata Mbere ya Ngai

Thutha wa mũtũmwo Paulo kwaria ũhoro wa kuonia andũ tũtoĩ ũtugi, aathire na mbere kuuga ũũ: “Tondũ wa gwĩka ũguo-rĩ, andũ amwe managwata araika ũgeni matekũmenya.” Ta wĩcirie ũrĩa ũngĩigua ũngĩheo mweke wa kũnyita araika ũgeni? No Paulo oigire atĩ meekire ũguo “matekũmenya.” Ũguo nĩ kuuga atĩ, tũngĩkorũo na mũtugo wa kuonagia andũ arĩa angĩ ũtugi nginya andũ tũtoĩ wega, no tũrathimwo na njĩra tũterĩgĩrĩire.

Bibilia nyingĩ iria ikoragwo na maandĩko ma kũringithania iringithanagia ciugo cia Paulo na ũhoro wĩgiĩ Iburahimu na Loti thĩinĩ wa Kĩambĩrĩria 18 na 19. Ũhoro ũkoniĩ andũ acio erĩ, tũthomaga atĩ mooimĩrĩirũo nĩ araika marĩ na ndũmĩrĩri cia bata, no o matiamenyaga atĩ nĩ araika. Harĩ ũhoro ũkoniĩ Iburahimu, ndũmĩrĩri yegiĩ kũhingio gwa kĩĩranĩro kĩa Ngai atĩ nĩ angĩkaagĩa mwana,  na ũhoro ũkoniĩ Loti, yegiĩ kũhonokio harĩ mwanangĩko ũrĩa warĩ ũrehwo harĩ matũũra ma Sodomu na Gomora.—Kĩambĩrĩria 18:1-10; 19:1-3, 15-17.

Ũngĩthoma maandĩko macio monanĩtio hau igũrũ, nĩ ũkuona atĩ Iburahimu na Loti moonanirie ũtugi harĩ ehĩtũkĩri matooĩ. Hatarĩ nganja, mahinda-inĩ ma Bibilia, gũtuga andũ marĩ rũgendo-inĩ kana ehĩtũkĩri—arata, andũ a famĩlĩ, kana andũ mũndũ atoĩ—warĩ ũndũ wamenyeretwo na woonekaga wagĩrĩire gwĩkwo. Watho wa Musa woigĩte atĩ Aisiraeli nĩ maagĩrĩirũo kũrũmbũiya mabataro ma andũ mataarĩ Aisiraeli arĩa maaikaraga bũrũri-inĩ wao. (Gũcokerithia Maathani 10:17-19) O na kũrĩ ũguo, Iburahimu na Loti meekire makĩria ma ũrĩa watho wacokire kuuga. Meekĩrire kĩyo kĩa mwanya kuonania ũtugi kũrĩ andũ matooĩ, na nĩ maarathimirũo nĩ ũndũ wa gwĩka ũguo.

Ũtugi wa Iburahimu warehire irathimo to harĩ we mwene tu atĩ tondũ nĩ aagĩire mwana no nĩ nginya harĩ ithuĩ. Na njĩra ĩrĩkũ? Iburahimu na mwana wake Isaka maarĩ na itemi rĩa bata harĩ kũhingio kwa muoroto wa Ngai. Nĩ maatuĩkire a bata rũciaro-inĩ rũrĩa rwarutire Mesia, Jesu. Na wĩhokeku wao nĩ woonanirie ũrĩa ũkũũri ũngĩkaaheanwo kũgerera wendo na ũtugi mũnene wa Ngai.—Kĩambĩrĩria 22:1-18; Mathayo 1:1, 2; Johana 3:16.

Maũndũ macio nĩ monanagia wega ũrĩa Ngai erĩgagĩrĩra andũ arĩa endete makorũo mahaana na ũrĩa onaga ngumo ya ũtugi ĩrĩ ya bata. No mũhaka tũkorũo na ngumo ĩyo tondũ nĩ ya bata maitho-inĩ ma Ngai.

Kuonania Ũtugi nĩ Gũtũteithagia Kũmenya Ngai Wega

Bibilia yugaga atĩ matukũ maya maitũ, andũ aingĩ mangĩgaakorũo “matarĩ ngatho, na matarĩ atheru; ningĩ makorũo maagĩte wendani ũrĩa wa ndũire.” (2 Timotheo 3:1-3) Hatarĩ nganja nĩ ũcemanagia na andũ ta acio o mũthenya. O na kũrĩ ũguo, gũtirĩ gĩtũmi gĩa kwaga kuonia andũ arĩa angĩ ũtugi. Akristiano maririkanagio ũũ: “Menyai gũgathukĩra mũndũ o na ũrĩkũ ũũru nĩ ũndũ wa ũũru ũrĩa amwĩkĩte; wĩciragiei gwĩka maũndũ o marĩa mangĩonwo maagĩrĩire nĩ andũ othe.”—Aroma 12:17.

No twĩrutanĩrie na tũkorũo tũrĩ atana harĩ kuonania ũtugi. Bibilia yugaga ũũ: “Mũndũ o wothe wendanaga . . . nĩoĩ Ngai,” na njĩra ĩmwe ĩrĩa tuonanagia wendo witũ nayo nĩ gũkorũo tũrĩ atugi harĩ andũ arĩa angĩ. (1 Johana 4:7; 1 Akorintho 13:4) Na njĩra ya gũkorũo tũrĩ atugi harĩ andũ arĩa angĩ, nĩ tũmenyaga Ngai wega, na ũndũ ũcio ũgatũma tũkene makĩria. Jesu oigire ũũ Mahunjio-inĩ make ma Kĩrĩma-inĩ: “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa maiguagĩra andũ tha [arĩa matuganaga], nĩ gũkorũo nĩmakaiguĩrũo tha [nĩ magaatugwo]. Gũkena-rĩ, nĩ arĩa mateciragia ũũru ngoro, nĩ gũkorũo nĩmakona Ngai.”—Mathayo 5:7, 8.

 Ta wĩcirie ũhoro wa mũtumia ũmwe wĩtagwo Aki kuuma Japani ũrĩa ũrĩ ciana igĩrĩ. Thutha wa gĩkuũ kĩa nyina kĩa hi na hi, nĩ aagĩire na kĩeha kĩingĩ mũno. Rĩmwe na rĩmwe nĩ aaiguaga ũũru mũno nginya agathiĩ thibitarĩ. Thutha ũcio, famĩlĩ ĩngĩ ĩgĩthaamĩra hakuhĩ na kwao. Matiaikarĩte mũno kuuma mũthuri akua na agatiga mũtumia wake na twana tũtano tũnini. Aki nĩ aaiguĩrĩire famĩlĩ ĩyo tha mũno na akĩĩrutanĩria gũtuĩka mũrata wa mũtumia ũcio na twana twake. Tondũ eekaga ũrĩa wothe aahotaga gũteithĩrĩria famĩlĩ ĩyo—kũmahe irio, nguo iria mataahũthagĩra, na indo ingĩ ta icio—kĩeha gĩake gĩkĩnyiha. Nĩ onire ũũma wa ciugo ici cia Bibilia: “Kũheana nĩkuo kũrehage gĩkeno kũrĩ kũheo.” (Atũmwo 20:35) Nĩ ma, kuonia andũ arĩa angĩ ũtugi nĩguo ũndũ ũrĩa mwega ũngĩka rĩrĩa waigua ũkuĩte ngoro.

‘Kũgwatia Jehova Ngwatio’

Ndũrabatara kũhũthĩra mbeca nyingĩ nĩguo wonanie ũtugi. O na ũndũ ũcio ndũraringana na ũhoti kana hinya waku wa mwĩrĩ. Ũthiũ mũcanjamũku, ciugo cia tha, gũteithia mũndũ gwĩka ũndũ, kĩheo kĩega gĩtarĩ kĩa goro, kana o na gwĩtĩkĩria andũ mathiĩ mbere itũ rĩrĩa twetereire kaũndũ nao nĩ maũndũ mangĩkenerũo mũno. Rĩrĩa ũtaramenya biũ ũrĩa wagĩrĩire kuuga kana gwĩka ũndũ-inĩ mũna-rĩ, uga kana wĩke ũndũ ũrĩa ũronania ũtugi. Mwanake ũrĩa ũgwetetwo kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ, nĩ aahutirio mũno nĩ ũtugi wa mũthuri ũcio mũkũrũ mishonarĩ, na ũndũ ũcio ũkĩhingia maũndũ maingĩ kũrĩ ciugo ciake. Na nokĩo watho ũmwe wa Ngai harĩ athathaiya ake nĩ ‘gũtuganaga’!—Mika 6:8, The Holy Bible in Gĩkũyũ Language.

“Kiugo kĩmwe kĩronania ũtugi no gĩĩkĩre mũndũ ũrugarĩ imera ithatũ cia heho.” O ta ũguo thimo ĩyo ya kuuma Asia yugĩte, kaũndũ o kanini ka ũtugi no kahingie maũndũ maingĩ mũno mega. Hĩndĩ ĩrĩa ũndũ ũcio wekwo na muoroto ũrĩa wagĩrĩire, na makĩria wekwo nĩ ũndũ wa mũndũ gũkorũo na wendo harĩ Ngai, no ũtũme andũ arĩa othe mekũhutio macanjamũke ngoro. O na rĩrĩa ũtugi witũ waga gũkenerũo nĩ andũ, ũguo ti kuuga atĩ nĩ wa tũhũ. Nĩ wa bata maitho-inĩ ma Ngai. Bibilia ĩtwĩraga na ma atĩ ũtugi wonanĩtio kũrĩ andũ arĩa angĩ nĩ ‘kũgwatia Jehova ngwatio’ kana kũmũkombera. (Thimo 19:17) Na githĩ ti ũndũ ũkĩagĩrĩire gwethaga mĩeke ya kuonania ũtugi harĩ andũ arĩa marĩ hakuhĩ nawe?

[Mbica karatathi ka 20]

Rĩrĩa ũtaramenya wega ũrĩa wagĩrĩirũo nĩ kuuga kana gwĩka, ĩka kana uuge ũndũ ũrĩa ũronania ũtugi

[Mbica karatathi ka 19]

Ũtugi wa Iburahimu nĩ warathimirũo mũno

[Mbica karatathi ka 20]

Kuonia andũ arĩa angĩ ũtugi nĩ ta ‘kũgwatia Jehova ngwatio’