Lifu la Jesu Mo Li Kona ku Mi Piliseza

LILIMO ze bat’o eza 2,000 kwamulaho, ka nako ya Paseka ya Majuda ya silimo sa 33 C.E., munna yo muñwi ya n’a si na mulatu na fanile bupilo bwa hae ilikuli a pilise batu ba bañwi. Ne li mañi munna yo? Ne li Jesu wa Nazareta. Mi ki bomañi ba ba kona ku tusiwa ki sitabelo sa na file? Ki batu kamukana. Timana ya mwa Bibele ye zibwa hahulu ki batu ba bañata i talusa hande cwana sitabelo seo kuli: “Mulimu u latile lifasi hahulu, mane u li file Mwan’a hae wa libanda, kuli mutu ufi kamba ufi ya lumela ku yena a si ke a shwa, kono a be ni bupilo bo bu sa feli.”—Joani 3:16.

Nihaike kuli ki ba bañata batu ba ba ziba liñolo leo, ki ba sikai fela ba ba li utwisisa hande. Ba kana ba ipuza kuli: ‘Ki kabakalañi ha lu tokwa sitabelo sa Kreste? Sitabelo sa mutu a li muñwi si kona ku pilisa cwañi batu kaufela?’ Lipuzo zeo li alabiwa hande mwa Bibele.

Mo Ne ku Tezi Kuli Batu Ba Shwange

Ba bañwi ba lumela kuli batu ne ba bupilwe kuli ba pile fela fa lifasi nako ye kuswani, kuli ba be ni matata, ba ikole tabo ka nakonyana, ba shwe ni kuli hasamulaho ba ye kwa sibaka se sinde hahulu. Ba ba lumela cwalo ba nahana kuli Mulimu na lelile kuli batu ba shwange. Kono Bibele yona i fa libaka li sili batu ha ba shwanga. I li: “Sibi sina ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi, mi ka sibi ku keni lifu, kamukwaocwalo lifu li tile kwa batu kaufela kakuli ba ezize sibi kaufela.” (Maroma 5:12) Timana ye i bonisa kuli batu ba shwa kabakala sibi. Kono ki mañi yena “mutu a li muñwi” yo ya tisize kuli batu ba shwange kabakala sibi?

Hatiso ye ñwi (The World Book Encyclopedia) i talusa kuli basayansi ba bañata ba lumela kuli batu kaufela ba simuluha kwa simbule se si swana, mi Bibele i talusa hande simbule seo, kuli lu simuluha ku “mutu a li muñwi.” Kwa Genese 1:27, lu bala kuli: “Mulimu a eza mutu ka siswaniso sa hae; a mu eza ka siswaniso sa Mulimu. A ba eza ili munna ni musali.” Kacwalo Bibele i bonisa kuli batu ba babeli ba pili ne ba bupilwe ki Mulimu ya M’ata Ote.

Buka ya Genese i lu taluseza litaba ze ñwi za bupilo bwa batu hamulaho wa nako yeo Jehova Mulimu na bupile mutu wa pili. Mwa taba yeo kaufela, Mulimu na si ka bulela za ku shwa konji hamulaho batu ha se ba mu kwenuhezi. (Genese 2:16, 17) Mulimu na bata kuli batu ba pile ku ya ku ile mwa lifasi le linde le li li paradaisi, ba nze ba tabile, ba si na matata. Na sa bati kuli ba supalange ni ku shwa hasamulaho. Kono cwale ne ku tile cwañi kuli batu kaufela ba shwange?

Genese kauhanyo 3 i talusa mo ne ku tezi kuli batu ba babeli ba pili ba foseze Jehova Mulimu ka bomu, yena ya na ba bupile. Bakeñisa kuli ne ba si ka utwa Mulimu, a ba atula sina mwa na bulelezi pili. A ba bulelela kuli: “U liluli, mi u ka kutela mwa liluli.” (Genese 3:19) Hamulaho wa nako, batu ba babeli ba baipanguli bao ne ba shwile luli sina fela mwa na bulelezi Mulimu.

Kono nesi fela batu ba babeli ba pili ba ne ba ka shwa. Buipanguli bwa bona bwa tahisa kuli ni baikulu ba bona ba si ke ba petahala. Jehova na kopanyelelize ni batu ba ne ba si ka pepiwa kale ha na taluselize bo Adama ni Eva kuli: “Mu tahise lusika, mu ate, mu tale mwa lifasi,  mu buse fahalimw’a lona, mi mu buse litapi za mwa liwate, ni ze fufa mwa mbyumbyulu kaufela, ni ze pila kaufela, ni ze zamaya ka mba fafasi.” (Genese 1:28) Kwa nalulelule, batu ne ba ka tala lifasi ni ku pila bupilo bo bunde hahulu ba sa shwi. Kono mushemi wa bona wa pili Adama, yena “mutu a li muñwi,” a ba lekisa ku ba batanga ba sibi, ni kuli kwa mafelelezo ba shwange. Muapositola Paulusi ya na simuluhile ku mutu wa pili na ñozi kuli: “Na, ni wa nama, ni lekiselizwe ku ba mutanga wa sibi.”—Maroma 7:14.

Sina batu ba lisinyi ha ba sinyanga lika ze nde ze ezizwe ka bukwala, Adama ha na ezize sibi na sinyize batu ba bande ba na bupile Mulimu. Bana ba Adama ne ba bile ni bana ba bona, mane ni baikulu, mi batu ba zwelapili ku ata cwalo. Lusika ni lusika ne lu pepilwe, lwa hula, lwa ba ni bana, mi lwa shwa. Ki kabakalañi batu kaufela mwa masika ao ha ne ba shwile? Libaka kikuli kaufela bona ba simuluhile ku Adama. Bibele i li: ‘Ba bañata ba shwile kabakala foso ya mutu a li muñwi.’ (Maroma 5:15) Makulano, busupali, takazo ya ku eza bumaswe, ni lona lifu ka sibili ki lika ze maswe ze tiswa ki bumaswe bwa na tahisize Adama kwa lubasi lwa hae. Lubasi lwa hae lo, lu kopanyeleza ni luna kaufela.

Muapositola Paulusi ha na ñolezi Bakreste ba kwa Roma, na bulezi za bumai bo ba ipumana ku bona batu ba ba si ka petahala, hamoho cwalo ni yena, mi hape na bulezi za mwa na lwanisezanga litakazo za sibi. Na ize: “Ni mutu ya maibile cwañi! Ki mañi ya ka ni liulula kwa mubili wo wa lifu?” Yeo ne li puzo ye swanela luli. Ki mañi ya na ka lukulula Paulusi, mane ni luna kaufela, kwa butanga bwa sibi ni lifu? Paulusi na ikalabile isali yena ka ku bulela kuli: “N’itumezi ku Mulimu, ka Jesu Kreste Mulen’a luna.” (Maroma 7:14-25) Mubupi wa luna u lukisize kuli a lu pilise ka ku itusisa Mwan’a hae, Jesu Kreste.

Musebezi wa Jesu mwa Tukiso ya Mulimu ya ku Pilisa Batu

Jesu na talusize mwa na ka piliseza batu kwa butanga bwa sibi bo bu libisa kwa lifu. Na ize: ‘Mwan’a mutu u tile kuli a fe bupilo bwa hae, kuli a liulule ba bañata.’ (Mateu 20:28) Bupilo bwa Jesu bu kona ku fiwa cwañi sina tiululo? Lifu la hae li kona ku lu tusa cwañi?

 Bibele i bonisa kuli Jesu na si na “sibi” ni kuli na “kauhani ni baezalibi.” Jesu na bulukile mulao wa Mulimu mwa bupilo bwa hae kaufela. (Maheberu 4:15; 7:26) Kacwalo Jesu na si ka shwa kabakala sibi kamba ku sa utwa sina mo ne ku bezi ku Adama. (Ezekiele 18:4) Jesu yena mane na itatezi ku shwa ilikuli a pete tato ya Ndat’ahe ya ku yangwela batu kwa sibi ni lifu. Sina mo ku taluselizwe pili, Jesu na itatezi kuli “a fe bupilo bwa hae, kuli a liulule” batu. Ka lilato le lituna le li sa koni ku bapanywa, Jesu a itatela kuli a ‘utwe lifu kabakala batu kamukana.’—Maheberu 2:9.

Bupilo bwa na fanile Jesu sina sitabelo ne bu swana ni bupilo bwa na yawile Adama ha na ezize sibi. Ki lifi lituso ze zwile mwa lifu la Jesu? Jehova na amuhezi sitabelo sa hae sina “tifo ye liulula batu kamukana.” (1 Timotea 2:6) Mulimu na itusisize teko ya bupilo bwa Jesu ilikuli a liulule batu kwa butanga bwa sibi ni lifu.

Lilato le lituna le, la na bonisize Mubupi li kuta-kutelwanga ku bulelwa mwa Bibele. Paulusi n’a hupulisize Bakreste kuli ne ba “lekilwe ka teko ye tuna.” (1 Makorinte 6:20; 7:23) Pitrosi na taluselize Bakreste kuli Mulimu na si ka leka batu ka gauda kamba silivera, kono na ba lekile ka mali a Mwan’a hae ilikuli a ba lukulule kwa likezo ze libisa kwa lifu. (1 Pitrosi 1:18, 19) Ka ku itusisa sitabelo sa Kreste sa tiululo, Jehova na lukisize kuli a pilise batu ilikuli ba si ke ba liba kwa sinyeho.

Mu Swanela ku Ezañi Kuli Mu Tusiwe ki Tiululo ya Kreste?

Muapositola Joani ha na bulela za mo lu tusezwa hahulu ki tiululo ya Kreste, na ñozi kuli: “[Jesu Kreste] ki sitabelo se si lifa libi za luna; mi isi za luna fela, kono ni za lifasi kamukana.” (1 Joani 2:2) Kaniti luli tiululo ya Kreste i tusa batu kaufela. Kana fo ku talusa kuli mutu kaufela ni kwa sa ezi se siñwi wa kona ku tusiwa ki tiululo ya Jesu? Batili. Mu hupule mo ne ba piliselizwe batu ba ba talusizwe mwa taba ye felile. Batu ba ne ba lika ku pilisa babeleki ba mwa mukoti ne ba shetumukeliselize fela kandu ka mawaya kwa sibaka ko ne ba li babeleki bao ba ne ba swasehile, kono yo muñwi ni yo muñwi wa bona batu bao n’a na ni ku kena mwa kandu kao. Ka ku swana, batu ba ba bata ku tusiwa ki sitabelo sa tiululo sa Kreste ha ba swaneli ku iputa fela makata, ku libelela kuli Mulimu u ka ba fa limbuyoti. Ba swanela ku nga muhato.

Kono ki muhato mañi ona wo wa bata Mulimu kuli batu ba nge? Liñolo la Joani 3:36 li li: “Ya lumela ku Mwana u na ni bupilo bo bu sa feli; mi ya sa lumeli ku Mwana h’a na ku bona bupilo, kono buhali bwa Mulimu bu inzi fahalimw’a hae.” Mulimu u bata kuli lu be ni tumelo mwa sitabelo sa Kreste. Kono ku na ni lika ze ñwi hape ze lu swanela ku eza. “Fo lu lemuhela kuli lu ziba Mulimu, kiha lu mamela litaelo za hae.” (1 Joani 2:3) Kacwalo kuli lu lukululwe  kwa sibi ni lifu, lu tokwa ku ba ni tumelo mwa sitabelo sa Kreste ni ku mamela litaelo za hae.

Nzila ya butokwa ye lu kona ku bonisa ka yona kuli lu na ni tumelo mwa sitabelo sa tiululo sa Jesu ki ku itebuha za ezize ka ku fumaneha kwa kupuzo ya lifu la hae sina mwa na laelezi. Pili Jesu a si ka shwa kale, na bile ni mulalelo wa swanisezo ni baapositola ba hae ba ba sepahala, mi na ba taluselize kuli: “Mu eze cwalo kuli mu ni hupule.” (Luka 22:19) Lipaki za Jehova ba kuteka hahulu silikani sa bona ni Mwan’a Mulimu, mi ba mamela taelo yeo. Silimo se, Kupuzo ya lifu la Jesu Kreste i ka ba la Mukibelo, 22 March, lizazi ha se li likezi. Lwa mi mema kuli ite mu to fumaneha kwa mukiti o ipitezi wo, ka ku mamela taelo ya Jesu. Mu buze Lipaki za Jehova ba ba pila mwa sibaka sa mina kuli ba mi taluseze za nako ni sibaka ko ku ka bela mukiti wo. Kwa mukiti wa Kupuzo mu ka ituta litaba ze ñata ze mu tokwa ku eza kuli sitabelo sa tiululo sa Kreste si mi lukulule kwa sibi sa Adama se si tahisa lifu.

Mazazi a ki batu ba sikai fela ba ba utwisisa hande ni ku itebuha sitabelo sa ezize Mubupi wa luna ni Mwan’a hae ilikuli batu ba si ke ba timezwa. Batu ba ba bonisa tumelo mwa sitabelo seo ba na ni tabo ye tuna. Muapositola Pitrosi na ñozi cwana ka za Bakreste ka yena kuli: “Mu lumela ku [Jesu]; mu nze mu tabile ka tabo ye sa konwi ku taluswa, ye tezi kanya; mi mu amuhela mupuzo wa tumelo, ili ku piliswa kwa mioya ya mina.” (1 Pitrosi 1:8, 9) Haiba mu lata Jesu Kreste ni ku itebuha sitabelo sa hae, mu ka ba ni tabo mwa bupilo cwale mi mu ka talimela kwapili kwa nako ye mu ka lukululwa kwa sibi ni lifu.

[Siswaniso se si fa likepe 6]

Jesu na fanile bupilo bwa hae kuli a hakulule ze ne zwile mwa sibi sa Adama

[Siswaniso se si fa likepe 7]

Kupuzo ya lifu la Jesu Kreste i ka ba la Mukibelo 22 March, 2008, lizazi ha se li likezi