Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHINENE | MUVUA BIBLE MUPANDUKE

Bible wakapanduka ku dibola

Bible wakapanduka ku dibola

LUTATU: Papirise ne biseba ke bintu bia kumpala bivua bafundi ba Bible benze nabi mudimu bua kufundilapu ne kutentuilapu. * (2 Timote 4:13) Mmushindu kayi uvua bintu ebi biambuluishe bua Bible kanyanguki?

Papirise ivua ipandika, mekala anyanguka, ne iteketa lukasa. Richard Parkinson ne Stephen Quirke bamanyi ba malu a mu Ejipitu badi bamba ne: “Dibeji didi pamuapa mua kusunsuka ne kushala lupuishi. Pavuabu balama mivungu anyi bayijika, ivua mua kunyanguka peshi kubola ne tshitalela ne bavua mua kuyidia kudi mpuku anyi bishi, nangananga kudi musuasua.” Pavuabu bapeta imue papirise, bavua bayanyika pa munya mukole anyi bayiteka pa tshitalela tshikole, kuenza nunku kuvua kuyinyanga ne lukasa.

Biseba bivua bikole kupita papirise, kadi bivua pabi binyanguka bobu benza nabi mudimu bibi anyi babiteka ku munya mukole anyi pa mashika makole. * Biseba ebi bavua babidia pabi kudi tuishi. Mukanda kampanda wa kale udi wamba ne: “Bivua bikole bua mifundu ya kale kubenga kunyangukayi.” (Everyday Writing in the Graeco-Roman East) Bu Bible yeye munyanguke, mukenji wende uvua pawu ujimina.

MUA KAPANDUKA BIBLE: Mikenji ya bena Yuda ivua ilomba mfumu yonso bua ‘adifundile mukanda wa mikenji,’ mikanda ya ntuadijilu itanu ya mu Bible. (Dutelonome 17:18) Bualu bukuabu, batentudi bapiluke bakenza maniskri a bungi, kuenzabi bua ne: mu bidimu 100 bia kumpala, Mifundu Minsantu ikale mu nsunagoga, mu Isalele mujima nansha too ne kule ku Makedoniya! (Luka 4:16, 17; Bienzedi 17:11) Mmushindu kayi uvua maniskri a kale mafike ku dipanduka too ne lelu?

Maniskri adibu babikila ne: Mivungu ya ku Mbuu Mufue akapanduka munkatshi mua bidimu ne bidimu avua mateka mu milondo ivua mu mbuebue mu miaba miume

Philip Comfort mumanyi wa Dipungila Dipiadipia udi wamba ne: “Bena Yuda bavua bamanyike muvuabu bela mivungu ya Mifundu Minsantu mu milondo bua kuyilama.” Bidi bimueneka ne: bena Kristo bakatungunuka pabu ne tshilele atshi. Ke bua tshinyi, bakapeta amue maniskri a Bible a kale mu milondo ya dîma, mikuabu mijika too ne mu mbuebue ne muinshi mua buloba too ne mu miaba miume.

TSHIPETA: Kukadi bidimu bipite pa 2 000, maniskri binunu ne binunu a bitupa bia Bible adiku too ne lelu. Kakuena mukanda mukuabu wa kale udi ne maniskri a bungi a kale bu Bible to.

^ tshik. 3 Papirise mbintu bivuabu bafundila bivua bienza ne bisonsa bia mu mâyi bidibu babikila ne: Papirise. Biseba bivua bia nyama.

^ tshik. 5 Tshilejilu, mikenji ya budikadidi ya ditunga dia États-Unis ivua mifundila pa biseba. Lelu panyima pa bidimu bitue ku 250, yakanyanguka ne kujimina.