Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Sõsd-y ne y kambã pag ne rao lagengã wɛɛngẽ

Sõsd-y ne y kambã pag ne rao lagengã wɛɛngẽ

Saglse, zak rãmb sũ-noog yĩnga

Sõsd-y ne y kambã pag ne rao lagengã wɛɛngẽ

Bi-pugl a ye yʋʋr sẽn boond t’a Alicia * yeela woto: “Naoor wʋsgo, mam mi n dat n bãnga yɛl kẽer pag ne rao lagengã wɛɛngẽ, la m tagsdame tɩ m sã n sok m roagdbã, b na n tagsame tɩ m soosd n maanda yel-yoodo.”

A Inez sẽn yaa a Alicia ma wã yeela woto: “Mam mi n dat n zĩnd n sõsa ne m bi-puglã pag ne rao lagengã zugu, la yaa toogo, bala a pa zĩ ye. A zɩ n tall sẽk ye.”

RŨNDÃ-RŨNDÃ, b wilgda pag ne rao lagengã yɛl zĩig zãnga. Wala makre, televiziõ wã la filim dãmbã pʋsẽ, la fot rãmb nins piblisite wã rãmb sẽn tabend soayã zut la zĩis a taabã. Wõnda yaa roagdbã ne b kambã bal n zoet a yell goam ne taaba. Bi-bɩɩg sẽn yit Kanada t’a yʋʋr boondẽ t’a Michael yeela woto: “Mam sẽn dat yaa roagdbã bãng tɩ yaa toog ne tõnd b kambã tɩ d gom pag ne rao lagengã yell ne-ba. Sã n yaa ne f zoa, yaa nana.”

Naoor wʋsgo, roagdbã me zoeta yãnd wa kambã n pa rat n gom a yell ye. A Debra Haffner sẽn yaa pag sẽn kõt neb sagls b laafɩ wã yell gesg wɛɛngẽ wã yeela a sebr (Beyond the Big Talk) pʋgẽ woto: “Roagdb wʋsg yeela maam tɩ b raa sebr sẽn gomd raoolmã la poglmã yelle, wall sẽn wilgd biig sẽn toeemd to-to a bɩʋʋngã wakatã n wa rɩgl b biigã ro-gãagẽ, la b pa gom ne-a rẽ yell ye.” A paasame tɩ roagdbã sẽn maan woto n dat tɩ b biigã bãng bũmb ningã yaa vẽenega. A yeelame tɩ yaa wa b sẽn da na n yeelẽ biigã woto: “Tond ratame tɩ f bãng yɛl kẽer f yĩngã wɛɛngẽ, la raoolmã la poglmã wɛɛngẽ, la d pa rat n gom ne-f rẽ yell ye.”

Y sã n yaa roagda, y pa segd n maan woto ye. Sɩd me, tara yõod wʋsg tɩ yãmb y toor sõsd ne y kambã rẽ zugu. D ges bʋʋm a tãabo:

1. Nebã tagsg pag ne rao lagengã wɛɛngẽ wã toeemame. Bi-bɩɩg sẽn tar yʋʋm 20 t’a yʋʋr boondẽ t’a James yeela woto: “Rũndã-rũndã, nebã sã n gomd pag ne rao lageng yelle, pa tek ned ne a pag sẽn kẽed ne taab to-to wã ye. Masã, kẽer mogsda b to wã taoor wall b gãand a se-nifã. Kẽer tũnugda ne ẽntɛrnetã la telefõn dãmbã n gomd ne taab goam sẽn nekd pag ne rao lagengã tʋlsem, la b toond taab imaaz rãmb sẽn wilgd yoob yɛla.”

2. Tõe tɩ y kambã na n wʋma kibay sẽn pa sɩd pag ne rao lagengã wɛɛngẽ b yãadmẽ. Pag yʋʋr sẽn boond t’a Sheila yeela woto: “Yaa b sẽn wat n sɩng lekollã bal la b na n wʋm kiba-kãensã, la na n yɩɩ toor ne y sẽn dat tɩ b bãng rẽ zugã.”

3. Y kambã tara sogsg rẽ wɛɛngẽ, la tõe tɩ b pa rat n sɩng sõsg ne-y ye. Yʋʋm 15 bi-pugl sẽn yit Berzill t’a yʋʋr boondẽ t’a Ana yeela woto: “Sɩd-sɩda, mam pa mi m sẽn tõe n sɩng sõsg to-to pag ne rao lagengã wɛɛngẽ ne m roagdbã ye.”

Vẽenega, gom ne kambã poglmã wall raoolmã yellã naaga bũmb nins Wẽnnaam sẽn dat tɩ roagdbã wilg b kambã sʋka. (Efɛɛz rãmba 6:4) Yaa sɩd tɩ yãn-zoeer tõe n kɩtame tɩ yãmb ne y kambã fãa pa rat n gom rẽ yell ye. La kom-bɩɩs wʋsg sak n deegame tɩ yʋʋm 14 bi-pugl a Danielle gomdã yaa sɩda. A yeela woto: “Tõnd ratame tɩ d roagdbã gom ne-d pag ne rao lagengã yelle. D pa rat tɩ d karen-saam dãmbã bɩ tele wã wilg-d rẽ ye.” La wãn to la y tõe n sõs yel-kãngã sẽn tar yõod tɩ wʋsg yaool n get-a wa yãnd bũmbã zug ne y kambã? *

Wilgd-y-b yɛlã tɩ zemsd ne b yʋʋmã

Sã n pa y vɩya ne y kambã zĩig neb sẽn pa be, b na n wʋma b sẽn gomd pag ne rao lagengã yell tɩ b ket n paoodẽ. Sẽn yaa wẽngã yaa tɩ “yaoolem wakat” kãensã pʋsẽ, nin-wẽnsã wẽnem tara paasgo. (2 Tɩmote 3:1, 13) Sɩd me, kom-kãsems n modgd kamb wʋsg n maand yel-yood ne-ba.

Woto yĩnga, tara yõod tɩ y sɩng y kambã yel-kãensã wilgr tɩ b ket n paoodẽ. Pag sẽn yit Alemayn t’a yʋʋr boondẽ t’a Renate yeela woto: “Y sã n pa gom rẽ yell ne y kambã n bas tɩ b wa rat n kolg yʋʋm piig la a tãabo, b sẽn mi yãnd wakat kãngã yĩnga, b tõeeme n wa pa rat n pelg b pʋs n sõs ne-y ye.” A tɩɩmã yaa y sẽn na n wilgd-b yɛlã tɩ zemsd ne b yʋʋmã.

Sẽn nan pa ta-b lekoll kõomã: Modg-y n wilg-y b poglmã wall b raoolmã zĩis toɛy-toɛyã yʋya, la y wilg-b vẽeneg tɩ b pa segd n sak tɩ ned sɩɩs zĩ-kãens ye. Pag sẽn yit Megsik t’a yʋʋr boondẽ t’a Julia yeela woto: “Mam sɩnga m bi-riblã yel-kãensã wilgr a yʋʋm a tãab tɛka. Mam sẽn da mi tɩ m sẽn gũnugd m biigã neb ninsã, a karen-saamb dãmb la a kom-taas nins sẽn yɩɩd-a wã tõe n wa maan-a-la wẽngã n da pak-m n yɩɩda. Segdame t’a bãng a sẽn tõe n kogl a meng to-to.”

MAK-Y WOTO: Sõng-y y biigã t’a bãng a sẽn tõe n tõdg tɩ ned ra sɩɩs a poglmã bɩ a raoolmã zĩig baa a ye to-to. Wala makre, y tõe n wilg-a lame tɩ ned sã n dat n sɩɩs zĩ-kãens bɩ a yeel woto: “M pa sak ye! F sã n maane, m na n togsame!” Wilg-y-yã-a tɩ ned sã n maan woto, a segd n wa togsame, baa a soab sã n yeel-a t’a ra togs t’a na n kõ-a-la bũmb wall a na n pãb-a lame.

Karen-bi-bõonegã: Y biigã sã n wa ta lekoll kõom, bɩ y sõng-a t’a bãng yɛl a taab n paase. Roagd yʋʋr sẽn boond t’a Peter yeela woto: “Nand tɩ y sõs ne y kambã, bɩ y bao n bãng b sẽn zoe n mi bũmb ninsã, la b sã n dat n bãnga yɛl a taab n paase. Ra modg-y-b ye. Y sã n nong n be ne-ba, b na n wa sakd n togsd-y-la yɛl kẽere.”

MAK-Y WOTO: Sõsd-y ne-b koɛɛg-koɛɛg wakat fãa, la y ra bao n na n wilg-b bũmba fãa sõs-yɛng pʋgẽ ye. (Tõodo 6:6-9) Woto, bũmb ning y sẽn dat n wilg-bã wʋmb pa na n yɩ toog ne-b ye. Sẽn paase, b sã n wa bɩtẽ, b na n bãnga yɛl nins sẽn yaa tɩlae tɩ b bãngã, tɩ sõng-b b bɩʋʋngã sasa.

Kom-bɩɩsã: B bi-bɩɩlmã wakate, y segd n sõng-b lame tɩ b bãng yɛl a taab b sẽn tog n bãng raoolmã la poglmã wɛɛngẽ tɩ zems ne b yɛlã. Yʋʋm 15 bi-pugl ning yʋʋr sẽn boond t’a Ana wã yeela woto: “Tõnd lekollẽ wã, karen-biisã zoe n yooda ne taaba. Mam sẽn yaa kiris-nedã, m tagsdame tɩ m segd n bãnga yɛl wʋsg lagengã wɛɛngẽ. Baa sẽn wõnd rẽ yell goam yaa yãndã, yaa yell m sẽn segd n bãnge.” *

Bãng-y woto: Kom-bɩɩsã tõeeme n wa pa rat n sok bũmbu, b sẽn zoet b roagdbã na n wa tẽ tɩ b solgd n maanda yel-yood yĩnga. Roagd yʋʋr sẽn boond t’a Steven wilgame tɩ yaa sɩda. A yeela woto: “Tõnd bi-riblã wa n pa le rat n sõs pag ne rao lagengã zug ne-d ye. La d mikame t’a tagsdame tɩ d tẽedame t’a maanda bũmb n solgdẽ. D wilg-a-la vẽeneg tɩ d sẽn gomd rẽ yell ne-a wã pa d sẽn sãmbd t’a maanda bũmb n solgdẽ yĩnga, la tɩ d ratame bal n bãng a sã n tara minim sẽn sek a na tõog n gil manesem wẽns nins nebã sẽn tarã.”

MAK-Y WOTO: Wall tɩ y sok y bi-bɩɩgã a tagsg pag ne rao lagengã nens takɩ zugã, sok-y-yã-a a karen-bi-taasã tagsg rẽ zugu. Wala makre, y tõe n yeela woto: “Neb wʋsg tagsdame tɩ f sã n mogs f to taoore, y pa yo ye. Fo karen-bi-taasã me tagsda woto bɩ?” Sogs-kãensã buudã sẽn pa baood t’a togs a meng tagsgã tõe n kɩtame t’a pelg a pʋg n sõs ne-y tɩ y bãng a tagsgo.

Y sẽn tõe n tõog yãndã to-to

Yaa vẽeneg tɩ sõs ne kambã raoolmã wall poglmã zugã naaga yɛl nins sẽn wõnd yaa yãnd bũmb tɩ y segd n wilg-bã. La tara yõod tɩ y modg n maan rẽ. Pag yʋʋr sẽn boond t’a Diane yeela woto: “Kaoosg zugẽ, y na n wa tõe n sõsa ne y biigã nana-nana. Y sã n sõsd ne-a poglmã wall raoolmã zugu, tõe n yɩɩ sabab tɩ y zems-n-taarã pãng paase.” A Steven, rao ning yell d sẽn gomã sak n deega rẽ. Ad a sẽn yeele: “Y sã n minim n sõsd yɛl toor-toor zug ne y zakã rãmba, wat n lebga nana tɩ y sõs ne-b yɛl nins sẽn wõnd b goam pa nana wã zugu, wala pag ne rao lagengã yellã.” A paasa woto: “Yaa sɩd tɩ yãn-zoeerã yẽ pa tõe n sa zãng fasɩ ye. La zak neb sẽn yaa kiris-neb sã n minim n sõsd ne taab sõma-sõma, nafd-b lame.”

[Footnotes]

^ sull 3 B toeema yʋyã.

^ sull 11 Sõs-kãngã na n wilga bʋʋm nins sẽn kɩt tɩ y segd n gom ne y kambã raoolmã wall poglmã yellã. A to n na n wa wilg y sẽn tõe n sõng-b to-to tɩ b bãng sẽn segde, y sã n wa sõsd ne-b rẽ zugu.

^ sull 19 Ges-y Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques, volume 2 wã a Zeova Kaset rãmbã sẽn yiisã, a sak a 1-5, 28, 29, la 33 wã pʋgẽ, n bãng n sõs ne y kom-bɩɩsã raoolmã wall poglmã zugu.

[Zĩ-gũbri/Foto, seb-​neng 14]

SOK-Y Y MENGA . . .

Goam nins sẽn pʋgdã yaa kom-bɩɩs sẽn be tẽns toor-toor pʋsẽ goama. Y sã n karem b ned kam fãa goam poor bɩ y sok y meng sokr ning sẽn pʋglã.

• A Ana sẽn yit Berzillã yeela woto: “Mam roagdbã yeela maam tɩ m karem sɛb sẽn gomd raoolmã la poglmã yelle, la tɩ rẽ poor tɩ m sã n tar sokr bɩ m wa sok-ba. La mam nongẽ-la bãmb mengã sẽn na n sõs ne-m rẽ zugu.”

Yãmb tagsdame tɩ y sã n kõ y biigã sɛb sẽn gomd raoolmã la poglmã yell t’a karem bala, sekame bɩ?

• A Ken sẽn yaa bi-bɩɩg n yit Kanada wã yeela woto: “Mam wʋma b sẽn gomd yɛl toor-toor neb sẽn maand pag ne rao lagengã wɛɛngẽ yell tɩ pa tol n yaa sõma baa bilf ye. M tagsdame tɩ m ba wã meng pa mi yell-kãensã, la tɩ m sã n sok-a rẽ zugu, a na n yɛɛsame.”

Yãmb tagsdame tɩ bõe n tõe n kɩt tɩ y biigã wa yɛɛsd n pa rat n togs-y yell sẽn pak-a?

• A Masami sẽn yaa bi-pʋgl n yit Zapõ wã yeela woto: “Mam sẽn wa n tõog n sok m roagdbã sokr pag ne rao lagengã wɛɛngẽ wã, b leokame tɩ yaa wa b ningd-m-la taale. B soka woto: ‘Bõe yĩng tɩ f sokd woto? Yaa bõe n maane?’ ”

Y biigã sã n wa sok-y sokr pag ne rao lagengã wɛɛngẽ, y sẽn leokd to-to wã kengda a raood t’a tõe n le wa sok-y bũmb nindaare bɩ?

• A Lisette sẽn yaa bi-pʋgl sẽn yit Fãrensã yeela woto: “Mam sã n paam tɩ m doagdbã wilg-m tɩ bãmb me sẽn da wa n yaa wa maama, b ra tara sogs-kãensa buudu, la tɩ m sẽn sok woto wã zemsame, sõngd-m lame.”

Wãn to la y tõe n kɩt tɩ y biigã tõogd n gomd ne-y pag ne rao lagengã wɛɛngẽ n pa yɛɛsdẽ?

• A Gerald sẽn yaa bi-bɩɩg n yit Fãrensã yeela woto: “Mam ma wã ra mi n sokda maam sogsg pag ne rao lagengã wɛɛngẽ, la a ra bʋkda a koɛɛgã. Woto tara yõodo, bala kɩtdame tɩ biig ra tags tɩ b ningd-a-la taal ye.”

Y sã n wa sõsd ne y biigã pag ne rao lagengã wɛɛngẽ wã yelle, y bʋkda y koɛɛgã tɩ zemsdẽ bɩ?