Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O Se Tagata e Finagalo Malie I ai Ieova

O Se Tagata e Finagalo Malie I ai Ieova

O Se Tagata e Finagalo Malie i ai Ieova

O LE Ā e oso aʻe i lou mafaufau pe a talanoa e uiga iā Tavita lea e taʻua i le Tusi Paia? O lona manumalo iā Koliata le Filisitia tinoese? O lana solaaga i le toafa ona o le faasagatau ane o le tupu o Saulo? O lana agasala ma Patesepa ma iʻuga leaga na oo iai? Pe atonu foʻi, o ana solo faagaeeina lea e tusia i le tusi o Salamo i le Tusi Paia?

Na tumu le olaga o Tavita i faaeaga, o manumalo, ma mala. Peitaʻi, e ui i na mea uma, ae e tatou te fia iloa atili e uiga iā Tavita ona o upu a le perofeta o Samuelu e faapea, o le a avea o ia o “se tagata e malie i ai lona [Ieova] finagalo.”—1 Samuelu 13:14.

Na faataunuuina lenei valoaga a Samuelu a o talavou Tavita. Pe e te manaʻo e avea oe ma se tasi e finagalo malie i ai Ieova? O lea, o le ā se mea i le olaga o Tavita, aemaise lava a o talavou, e mafai ona fesoasoani iā te oe ina ia avea ma se tasi e faapena? Seʻi o tatou vāai.

Aiga ma le Galuega

O le tamā o Tavita o Iese, o le atalii o le tama a Ruta ma Poasa, ma atonu o ia o se auauna faamaoni a Ieova. A o lāiti Tavita ma ona uso e toʻafitu ma ona tuafāfine e toʻalua, sa aʻoaʻoina i latou e Iese i le Tulafono a Mose. I se tasi o salamo a Tavita, na ia taʻua ai o ia lava o le tama a le “teine pologa” a Ieova. (Salamo 86:16) O le māfuaaga lea ua manatu ai isi na iai ni aafiaga lelei i le itu faaleagaga o Tavita ona o lona tinā, lea e lē o taʻua lona igoa i le Tusi Paia. Na taʻua e se faitofā e faapea, “e lē taumatea na muamua lava aʻoaʻoina e Tavita mai i lona tinā, ia tala matagofie e faatatau i auala na feagai ai le Atua ma ona tagata,” ma e aofia ai ma le talaaga o Ruta ma Poasa.

Ina ua faatoʻā tatou faitau e uiga iā Tavita, o le taimi lenā o loo talavou o ia ma o lona tiute o le vaavaaia o le lafu mamoe a lona tamā. O lana galuega na aofia ai le iai na o ia i le fanua i le tele o ao ma po. Seʻi faaata lenei vaaiga.

Na nonofo le aiga o Tavita i Peteleema, o se aai itiiti i le tumutumu malifa o le tuasivi o atumauga o Iuta. Na fua lelei mai togāsaito i fanua maamaʻā o loo siʻomia ai Peteleema. Na ufitia i togālaau ʻaina, o togāolive ma togāvine ia fanua e lē malifa tele faapea ma vanu. I aso o Tavita, na avea fanua lafulafuā o ni fanua lauusiusi. I tua atu, sa iai le toafa o Iuta.

Na iai lamatiaga o le galuega a Tavita. O le va o nei atumauga na feagai ai Tavita ma le leona ma le pea lea na taumafai e osofaʻia ana mamoe. * O le lototele o lenei talavou, na ia fasimateina ai nei manu ma faasaoina mai lana mamoe mai i o la gutu. (1 Samuelu 17:34-36) Atonu o le taimi lea o le olaga o Tavita na amata ai ona ia iloa faaaogā le maatā. E lē mamao ese le mea e nofo ai o ia mai i laufanua o Peniamina. O i latou nei na matuā tomai i le “sasauina o le maatā ae e lē misi,” ma na faapena foʻi le saʻo aʻiaʻi o le auala na sasau ai le maatā e Tavita.—Faamasino 20:14-16, 1 Samuelu 17:49.

Sa Faaaogā Tatau le Taimi

O le tele o taimi, sa avea le galuega o le leoleo mamoe o se galuega e filemu ma e faifai toʻatasi. Ae e leʻi iai iā Tavita le lagona fiu. Nai lo lea, o le toʻafilemu na mafai ai ona ia maua avanoa e manatunatu loloto ai. E foliga mai, o nisi o mea na tusia e Tavita i ana salamo na aofia ai mea na manatunatu i ai a o talavou. Pe e lē o taimi toʻafilemu ea na, lea na manatunatu ai o ia i le tulaga o tagata i le faatulagaga a Ieova ma mea i le lagi e pei o le la, masina ma fetu, ʻo galuega o tamatamaʻilima o Ieova’? Pe e lē o fanua ia o Peteleema, lea na ia mātaulia ai le fua tele mai o le laueleele, tele lafu povi, o manufelelei ma “manu vaefā o le fanua”?—Salamo 8:3-9; 19:1-6.

E lē taumatea, o mea na tutupu iā Tavita a o avea ma leoleo mamoe na atili ai ona ia lagonaina le alofa faapelepele o Ieova i Ana auauna faamaoni. Na pese Tavita: “O Ieova o loʻu Leoleo Mamoe o ia. E leai se mea ou te mativa ai. E na te ave aʻu i laufanua lauolaola ou te taoto ai; e na te taʻitaʻi foʻi iā te aʻu i tafatafa o mea e mālōlō ai e iai vai. E ui lava ina ou savali i le vanu e matuā pogisa, ou te lē fefe lava i se mea leaga, auā o oe e ta te faatasi ma aʻu; o lau laau ma lou tootoo e faamāfanafanaina ai aʻu.”—Salamo 23:1, 2, 4.

Atonu e te ono manatu po o le ā le aogā o nei mea uma iā te oe. O le tali, ona o se tasi o māfuaaga na māfana atu ai Tavita iā Ieova ma taʻua ʻo se tagata e malie i ai le finagalo o Ieova,’ ona sa manatunatu loloto o ia i mea na foafoaina e Ieova faatasi ai ma lana faiā ma le Atua. Pe e mafai ona avea oe ma se tasi e faapena?

Pe na iai se taimi na uunaʻia ai oe e vivii atu ma faamamaluina Lē na faia mea uma lava ina ua e mātauina mea na ia foafoaina? Pe na e lagona ua faatumulia lou loto i le alofa mo Ieova, ona o lou mātaulia o ona uiga lea e atagia mai i auala o loo ia feutagaʻi ai ma tagata? O le tulaga masani, ina ia mafai ona iai le lagona lotofaafetai mo Ieova, e manaʻomia ona faaavanoa se taimi toʻafilemu e tatalo ai, ma manatunatu loloto i le Afioga a le Atua ma ana foafoaga. O le manatunatu loloto o le a fesoasoani iā te oe ina ia mafuta atu ai iā Ieova, ma iʻu ai ina alofa iā te ia. Ua maua lenei faaeaga e ē matutua ma ē iti. O le mea moni, na mafuta vavalalata atu Tavita iā Ieova mai lava i lona talavou. E faapefea ona tatou iloa?

Ua Faauuina Tavita

Ina ua lē toe agavaa le tupu o Saulo e taʻitaʻia tagata o le Atua, na fetalai atu loa Ieova i le perofeta o Samuelu e faapea: “O le ā le umi e te faanoanoa ai ona o Saulo, auā ua ou teena o ia ina ia lē avea ma tupu iā Isaraelu? Inā faatumu ia o lau fagu nifo i le suāuu ma e alu. Ou te auina atu oe iā Iese le Peteleema, auā ua ou filifilia mai i ona atalii se tupu mo aʻu.”—1 Samuelu 16:1.

Ina ua taunuu le perofeta a le Atua i Peteleema, ona ia fai atu lea iā Iese ina ia faapotopoto mai ona atalii. O lē fea o i latou o le a faauuina e Samuelu e avea ma tupu? Ina ua vaai atu i le aulelei o le ulumatua o Eliapo, ona manatu loa lea o Samuelu e faapea: ʻO ia lenei.’ Ae ua fetalai mai Ieova iā Samuelu: “Aua e te vaai i ona foliga, po o le maualuga o lona tino, auā ua ou teena o ia. Auā e lē vaai le Atua e pei o le vaai a tagata, auā o le tagata e vaai i le tino; a o Ieova e vaai i le loto.” O le tali lava lenā e tasi a Ieova na faaalia ai lona teena o Apinatapa, Saama ma isi o latou uso e toʻafā. O loo taʻua atili i le mau: “Mulimuli ane, ua fai atu Samuelu iā Iese: ʻPo o tama uma nei?’ Ua fai mai o ia: ʻUa toe o le uii, faauta! o loo leoleoina e ia o mamoe.’”—1 Samuelu 16:7, 11.

O le tali a Iese, na peiseaʻī ua ia faapea mai: ʻE lē mafai ona avea Tavita ma lē o loo e saʻilia.’ I le avea ma uii ma sē e lē tāua i le aiga, sa avatu iā Tavita le galuega o le vaavaaia o mamoe. Ae na filifilia o ia e le Atua. E silasila Ieova i le loto ma e mautinoa na ia silafia se mea tāua o loo i lenei talavou. Ina ua aumaia e Iese ia Tavita, na fetalai atu Ieova iā Samuelu: “ʻInā tulaʻi ia ma faauu iā te ia, auā o ia lava lenā!’ Ona tago lea o Samuelu i le fagu nifo o le suāuu, ua faauu iā te ia i luma o ona uso. Ua amata ai i lea aso ona osofia Tavita e le agaga o Ieova.”—1 Samuelu 16:12, 13.

E lē o taʻu maia pe fia tausaga o Tavita i le taimi na tupu ai lenei mea. Peitaʻi, i se taimi mulimuli ane, na ō atu ai ona uso matutua e toʻatolu, o Eliapo, Apinatapa ma Saama ina ia auai i le ʻautau a Saulo. Atonu e lāiti tele le isi toʻalima ma e lē mafai ona faatasi atu ma i latou. Atonu e mafai ona faapea atu e leai ma se isi o i latou ua 20 tausaga, o tausaga ia e agavaa ai tane talavou ina ia auai i le ʻautau a Isaraelu. (Numera 1:3; 1 Samuelu 17:13) E tusa lava po o le ā le tulaga, ae e matuā laʻitiiti lava Tavita i le taimi na tofia ai o ia e Ieova. Ae e foliga mai ua leva ona avea o ia ma sē e malosi faaleagaga i le mafaufau. E mautinoa sa māfana le la mafutaga ma Ieova, lea na amata mai i le mafaufau i mea na ia iloa e uiga i le Atua.

E faalaeiauina foʻi talavou i aso nei ina ia faia faapea. Matua e, po o e faalaeiauina lau fanau ina ia mafaufau loloto i mataupu faaleagaga, talisapaia foafoaga a le Atua, ma ia suʻesuʻe po o le ā le faamatalaga a le Tusi Paia e uiga i Lē na faia mea uma lava? (Teuteronome 6:4-9) Talavou e, po o outou faia faapea? Ua fuafuaina lomiga faale-Tusi Paia e pei o le Olomatamata ma le Ala Mai! * ina ia fesoasoani iā te oe.

O Sē e Tomai i le Tāina o le Kitara

E pei ona taʻu mai e le tele o salamo a Tavita iā i tatou e uiga i lona tulaga o se leoleo mamoe, ua faapena foʻi ona taʻu mai ai se mea e uiga i lana musika. O le mea moni, e leai se fatuga mo na pese paia o iai pea i aso nei. Ae e tatou te iloa, o lē na fatuina na pese, o se tagata fatupese lelei tele. O le mea moni, na valaauina Tavita mai i le fanua na leoleo mamoe ai, ina ia auauna i le tupu o Saulo ona sa tomai tele o ia i le tāina o le kitara.—1 Samuelu 16:18-23. *

O fea ma o anafea na amata ai ona iai iā Tavita lenei tomai? Atonu a o faagasolo aso sa ia leoleoina ai mamoe i le fanua. E talafeagai pe a tatou manatu, e tusa lava pe laʻitiiti ona tausaga ae na mafai e Tavita ona usuina viiga mai i le loto e viia ai lona Atua. E sili atu i lenā, na filifilia ma tofia o ia e Ieova ona o lona faamaoni ma le malosi faaleagaga.

O loo autū atu lenei mataupu i taimi o talavou Tavita, ae e faaalia foʻi i lona olaga na iai mulimuli ane le māfana o le la mafutaga ma Ieova. O uiga sa ia faaalia i lona olaga atoa, o loo atagia mai i upu lea e talitutusa ma mea na tutupu iā te ia a o iai i fanua e lata ane i Peteleema. Seʻi faaāta i le mafaufau le pese atu o Tavita iā Ieova: “Ou te manatua aso anamua; na ou mafaufau loloto ai i au galuega uma lava; na ou naunau foʻi e mafaufau pea i galuega a ou aao.” (Salamo 143:5) O faamāfanafanaga e maua mai i lenei salamo ma le tele o isi salamo a Tavita, e faagaeetia ai i latou uma o ē e faanaunau ina ia avea ma sē e finagalo malie i ai Ieova.

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 9 O le pea enaena mai i Suria lea sa masani ona nofo i Palesitina, e tusa lona mamafa ma le 310 pauna (140 kg) ma e mafai ona ia faaumatia se manu po o se tagata i le sasau o ona alofilima lapopoʻa. Na iai foʻi le taimi na tele ai leona i lenā vaipanoa. O loo taʻua i le Isaia 31:4, e oo lava i “leoleo mamoe e toʻatele,” e latou te lē mafai ona tuli ese se “leona taanoa” mai i lana manu ua fasia.

^ pala. 20 Lomia e Molimau a Ieova.

^ pala. 22 Na taʻua foʻi e le faufautua a le aiga tupu Tavita e faapea, na avea o ia ma sē “e mauupu . . . toe aulelei, [ma sa] iā te ia foʻi Ieova.”—1 Samuelu 16:18.