Kila siku mwili wako unapiganisha maadui wenye kuwa kimya na wenye hauone lakini ambao wanaweza kuleta kifo. Viumbe wadogo-wadogo sana kama vile bakteria, virusi, na vilemea wanaweza kuingia katika mwili na kutia afya yako katika hatari. * Pengine hautatambua jambo hilo kwa sababu uwezo wa mwili wa kujikinga wenyewe unazuia ao kuua mikrobe mingi mbele uone alama za magonjwa. Lakini, wakati fulani, viumbe hao wanaweza kukufanya ugonjwe. Kama hilo linatokea, unaweza kuwa na lazima ya kutia nguvu kinga zako za mwili kwa kutumia dawa na kwa kupata matunzo mengine.

Kwa miaka mingi, watu hawakujua kabisa hatari yenye kuletwa na viumbe fulani wenye hawawezi kuonekana kwa macho ao viumbe wengine wadogo-wadogo. Hata hivyo, wakati wanasayansi wa kati ya mwaka wa 1801 na 1900 walihakikisha kama mikrobe inaleta magonjwa, tulijua muzuri zaidi namna ya kujilinda. Kuanzia wakati huo, watu wenye kufanya uchunguzi wa mambo ya matunzo wamemaliza ao kupunguza sana hatari ya magonjwa fulani ya kuambukiza kama vile ndui na polio. Lakini, hivi karibuni, magonjwa mengine kama vile homa ya manjano (fièvre jaune) na kidingapopo (dengue), yamerudi tena. Juu ya nini? Fikiria sababu zenye kufuata:

• Kila mwaka, mamilioni ya watu wanafanya safari katika dunia yote na mara nyingi katika mwili wao wako na mikrobe fulani yenye kuleta magonjwa. Kulingana na habari moja yenye ilitolewa katika gazeti fulani, watu wenye kufanya safari wanaweza kueneza “karibu magonjwa yote ya kuambukiza.” (Clinical Infectious Diseases)

• Bakteria fulani zimekuwa nguvu kuliko hata antibiotiki zenye zinatumiwa ili kuziua. Shirika la Afya Ulimwenguni (OMS) linasema hivi: “Tunaelekea wakati ambapo hatutatumia tena antibiotiki, wakati ambapo maambukizo mengi ya kawaida . . . yataweza kuua tena.”

• Mara nyingi, vita vya wenyewe kwa wenyewe na umasikini vinafanya ikuwe vigumu kwa serikali kuzuia magonjwa yasienee.

• Watu wengi hawajue namna ya kufanya ili kuzuia magonjwa.

Hata kama mambo hayo yanafanya ikuwe vigumu kuzuia magonjwa, kuko mambo mengi yenye unaweza kufanya ili kujilinda na kulinda familia yako. Habari yenye kufuata itaonyesha kama, hata ikiwa unaishi katika inchi fulani masikini, kufanya mambo fulani mepesi na yenye kufaa kunaweza kukuletea faida.