1, 2. Bakit itinakwil ng Diyos si Saul? (Tingnan ang larawan sa simula ng artikulo.)

SI Haring Saul ng sinaunang Israel ay nagsimulang maghari bilang isang lalaking kagalang-galang at may kahinhinan. (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24) Pero di-nagtagal, naging pangahas siya. Nang si Samuel na propeta ng Diyos ay hindi dumating sa takdang oras sa Gilgal, nainip si Saul. Naghahanda na noon ang mga Filisteo para makipagdigma sa Israel, at tinatalikuran na ng mga Israelita si Saul. Malamang na naisip niya, ‘Dapat akong gumawa ng paraan—at ngayon na.’ Naghandog siya ng hain sa Diyos kahit hindi siya awtorisadong gawin iyon. Hindi natuwa si Jehova.—1 Sam. 13:5-9.

² Pagdating ni Samuel sa Gilgal, nagalit siya kay Saul. Pero sa halip na aminin ang pagkakamali, nangatuwiran si Saul, nanisi ng iba, at pinalabas na walang mali sa ginawa niya. (1 Sam. 13:10-14) Mula noon, nagkasunod-sunod na ang di-magagandang ginawa ni Saul at nang maglaon, naiwala niya ang pagkahari, lalo na ang pagsang-ayon ni Jehova. (1 Sam. 15:22, 23) Kahit maganda ang pasimula ni Saul, nauwi ito sa kaniyang malagim na kamatayan.—1 Sam. 31:1-6.

3. (a) Ano ang pananaw ng marami tungkol sa kahinhinan? (b) Anong mga tanong ang kailangang masagot?

 ³ Sa mundong ito na punong-puno ng kompetisyon, marami ang gustong maging pinakamagaling. Dahil dito, baka bale-walain nila ang kahinhinan. Halimbawa, isang sikat na artista, na naging politiko, ang nagsabi: “Ang salitang kahinhinan ay hindi para sa akin—at sana, hindi ito maging para sa akin kahit kailan.” Pero bakit mahalaga pa rin ang kahinhinan? Ano ba ang kahulugan ng kahinhinan at ang hindi kahulugan nito? At paano tayo makapananatiling mahinhin kahit may mga hamon o panggigipit? Sa artikulong ito, sasagutin natin ang unang dalawang tanong. Ang ikatlong tanong ay sasagutin sa susunod na artikulo.

4. Ano ang ibig sabihin ng “gawang mapangahas”?

⁴ Sa Bibliya, ipinakikita ang pagkakaiba ng kahinhinan at ng kapangahasan. (Basahin ang Kawikaan 11:2.) May-katalinuhang hiniling ni David kay Jehova na pigilan siya mula sa “mga gawang mapangahas.” (Awit 19:13) Ano ba ang “mga gawang mapangahas”? Kapag ang isa ay nagpapadalos-dalos at nakikialam sa isang bagay na wala naman siyang awtoridad na gawin, siya ay nagiging pangahas. Dahil sa minanang kasalanan, nagiging pangahas tayo kung minsan. Pero gaya ni Haring Saul, kapag nakaugalian na natin ito, di-magtatagal, masisira ang kaugnayan natin sa Diyos. Ganito ang sabi ng Awit 119:21 tungkol kay Jehova: “Sinaway mo ang mga pangahas.” Bakit kaya?

5. Bakit mabigat na kasalanan ang kapangahasan?

⁵ Ang kapangahasan ay mas mabigat kaysa sa mga di-sinasadyang pagkakamali. Una, kapag hindi tayo nagpapakita ng kahinhinan, hindi natin napararangalan si Jehova bilang Soberano. Ikalawa, kapag lumampas tayo sa sakop ng ating awtoridad, malamang na may makasamaan tayo ng loob. (Kaw. 13:10) At ikatlo, baka malagay tayo sa kahihiyan dahil sa ating kapangahasan. (Luc. 14:8, 9) Walang mabuting idudulot ang kapangahasan. Gaya ng ipinakikita sa Kasulatan, dapat na lagi tayong magpakita ng kahinhinan.

6, 7. Ano ang kapakumbabaan, at ano ang kaugnayan nito sa kahinhinan?

⁶ Ang kahinhinan ay may kaugnayan sa kapakumbabaan. Sa Bibliya, ang kapakumbabaan ay kabaligtaran ng pagmamapuri o pagmamataas. Tinutukoy ito bilang “kababaan ng pag-iisip.” (Fil. 2:3) Ang taong mapagpakumbaba ay karaniwan nang mahinhin din, na may tamang pananaw sa kaniyang mga kakayahan at naisasagawa, umaamin ng pagkakamali, at tumatanggap ng mga mungkahi at mga bagong ideya. Tuwang-tuwa si Jehova sa mga mapagpakumbaba.

⁷ Sa Bibliya, ang kahinhinan ay tumutukoy rin sa balanseng pananaw sa sarili at pagkilala sa ating mga limitasyon. Idiniriin ng orihinal na salitang ginamit dito kung paano dapat makaapekto sa ating pakikitungo sa iba ang pagkaalam ng ating mga limitasyon.

8. Ano ang ilang palatandaan na nag-iisip na tayo o kumikilos nang may kapangahasan?

⁸ Kailan masasabing nag-iisip na tayo o kumikilos nang may kapangahasan? Tingnan natin ang ilang palatandaan. Baka wala nang importante sa atin kundi ang ating sarili o ang ating pribilehiyo. (Roma 12:16) Baka nagiging agaw-pansin na tayo. (1 Tim.  2:9, 10) O baka masyado nating iginigiit ang ating opinyon dahil sa ating posisyon o mga koneksiyon. (1 Cor. 4:6) Kapag kumikilos tayo nang ganito, karaniwan nang hindi natin namamalayang nagiging pangahas na tayo.

9. Bakit nagiging pangahas ang ilan? Magbigay ng halimbawa mula sa Bibliya.

⁹ Kahit sino ay puwedeng maging pangahas kapag nagpadaig siya sa sarili niyang pagnanasa. Marami na ang nagkaganito dahil sa ambisyon, inggit, at di-makontrol na galit. Ang mga tauhan sa Bibliya na gaya nina Absalom, Uzias, at Nabucodonosor ay nagpadaig sa gayong mga gawa ng laman at sinaway ni Jehova ang kanilang kapangahasan.—2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Cro. 26:16-21; Dan. 5:18-21.

10. Bakit hindi natin dapat husgahan ang motibo ng iba? Magbigay ng halimbawa mula sa Bibliya.

¹⁰ Pero may iba pang dahilan kung bakit nakagagawa ng kapangahasan ang ilan. Halimbawa, tingnan ang sumusunod na mga ulat sa Bibliya: Genesis 20:2-7 at Mateo 26:31-35. Ang kapangahasan ba nina Abimelec at Pedro ay dahil sa makasalanang pagnanasa? O hindi lang nila alam ang buong katotohanan, o hindi sila naging mapagbantay? Yamang hindi tayo nakababasa ng puso, isang katalinuhan at tanda ng pag-ibig na huwag husgahan ang motibo ng iba.—Basahin ang Santiago 4:12.

11. Ano ang kaugnayan ng kahinhinan sa pagpapahalaga sa ating dako sa kaayusan ng Diyos?

¹¹ Ang kahinhinan ay nagsisimula sa pagpapahalaga sa ating dako sa kaayusan ng Diyos. Bilang Diyos ng kaayusan, binibigyan tayo ni Jehova ng kani-kaniyang dako o atas sa kaniyang sambahayan. Ang bawat isa ay may papel na ginagampanan, pero tayong lahat ay mahalaga. Dahil sa di-sana-nararapat na kabaitan ni Jehova, binigyan niya tayo ng kani-kaniyang kaloob, katangian, kakayahan, o talino. Magagamit natin ang mga iyan para purihin siya at makatulong sa iba. (Roma 12:4-8) Binigyan tayo ni Jehova ng karangalan at pananagutan bilang mga katiwala niya.—Basahin ang 1 Pedro 4:10.

12, 13. Bakit hindi na tayo dapat magulat kapag nagbabago ang ating atas sa kaayusan ng Diyos sa pana-panahon?

¹² Pero ang ating dako o atas sa kaayusan ng Diyos ay hindi permanente. Puwede itong magbago. Tingnan ang halimbawa ni Jesus. Nang pasimula, siya lang ang kasama ni Jehova. (Kaw. 8:22) Pagkatapos, tumulong siya sa paggawa ng iba pang espiritung nilalang, ng pisikal na uniberso, at pinakahuli, ng mga tao. (Col. 1:16) Nang maglaon, gumanap si Jesus ng panibagong papel sa lupa, bilang isang walang kalaban-labang sanggol, at pagkatapos ay bilang adulto. (Fil. 2:7) Matapos ibigay ang kaniyang buhay bilang tao, bumalik si Jesus sa langit para maging Hari ng Kaharian ng Diyos noong 1914. (Heb. 2:9) Pero hindi pa iyan ang huling atas niya. Pagkatapos ng Sanlibong Taóng Paghahari ni Jesus, ibibigay niya kay Jehova ang Kaharian niya para “ang Diyos ay maging lahat ng bagay sa bawat isa.”—1 Cor. 15:28.

¹³ Aasahan din natin na magbabago ang ating atas sa pana-panahon, karaniwan nang dahil sa mga desisyon natin. Halimbawa, single ka ba noon, at ngayon ay may asawa na? May mga anak ka na ba? Ngayong may edad ka na, nagpasimple ka ba ng iyong buhay para makapaglingkod nang buong panahon? Ang bawat desisyong iyan ay may kasamang pribilehiyo at pananagutan. Dahil sa pagbabago ng ating mga kalagayan, puwedeng madagdagan o  mabawasan ang ating atas. Bata ka pa ba o may edad na? Malusog ka ba o sakitin? Laging isinasaalang-alang ni Jehova kung paano lubusang magagamit ang bawat isa sa atin sa paglilingkod. Inaasahan niya sa atin kung ano lang ang kaya natin, at lubos niyang pinahahalagahan iyon.—Heb. 6:10.

14. Paano nakatutulong ang kahinhinan para maging kontento at manatiling masaya anuman ang kalagayan?

¹⁴ Naging masaya si Jesus sa bawat atas niya, at puwede rin tayong maging masaya sa ating atas. (Kaw. 8:30, 31) Ang taong may kahinhinan ay kontento sa kaniyang kasalukuyang atas o pananagutan sa kongregasyon. Hindi niya pinoproblema kung paano pa siya mabibigyan ng ibang pribilehiyo o kung anong pribilehiyo ang natatanggap ng iba. Sa halip, nakapokus siya sa layunin at kagalakang dulot ng kasalukuyan niyang atas dahil para sa kaniya, galing ito kay Jehova. Nirerespeto rin niya ang atas na ibinibigay ni Jehova sa iba. Kung mahinhin tayo, masaya tayong magbibigay ng nararapat na karangalan at suporta sa iba.—Roma 12:10.

15. Ano ang matututuhan natin sa pagkilos ni Gideon nang may kahinhinan?

¹⁵ Si Gideon ay isang napakagandang halimbawa sa pagkilos nang may kahinhinan. Nang unang magpakita sa kaniya ang anghel ni Jehova, agad na sinabi ni Gideon na mababa ang pinagmulan niya. (Huk. 6:15) Nang tanggapin niya ang atas mula kay Jehova,  tiniyak ni Gideon na nauunawaan niyang mabuti ang kailangan niyang gawin, at umasa siya sa patnubay ni Jehova. (Huk. 6:36-40) Matapang si Gideon, pero maingat siya at matalino. (Huk. 6:11, 27) Hindi niya ginamit ang atas niya para magpasikat. Sa halip, matapos niyang gampanan ang atas niya, agad siyang nagbalik sa dati niyang dako.—Huk. 8:22, 23, 29.

16, 17. Ano ang isasaalang-alang ng isang taong mahinhin na gustong sumulong sa espirituwal?

¹⁶ Ang pagiging mahinhin ay hindi naman nangangahulugang hindi na tayo magsisikap umabót o tumanggap ng higit pang pribilehiyo ng paglilingkod. Hinihimok tayo ng Kasulatan na sumulong. (1 Tim. 4:13-15) Pero kailangan ba ng pagbabago ng atas para masabing sumusulong tayo? Hindi naman. Sa tulong ni Jehova, puwede tayong sumulong sa espirituwal anuman ang kasalukuyan nating atas. Puwede nating patuloy na linangin ang ating bigay-Diyos na mga kakayahan at sumulong sa paggawa ng mabuti.

¹⁷ Bago tumanggap ng bagong atas, ang isang taong mahinhin ay mag-iisip muna kung ano ang inaasahan sa kaniya. Pagkatapos, susuriin niyang mabuti ang kaniyang kalagayan. Halimbawa, kaya ba niyang tumanggap ng dagdag na gawain o pananagutan nang hindi napapabayaan ang ibang mahahalagang bagay? Puwede ba niyang ibigay sa iba ang ilan sa mga gawain niya para magkapanahon siya sa bagong pananagutan? Kung ang sagot sa isa o dalawang tanong na ito ay hindi, baka may ibang mas nasa kalagayan para sa atas na iyon. Ang makatotohanang pagsusuri kasabay ng pananalangin ay tutulong sa atin na kilalanin ang ating kakayahan at mga limitasyon. Maaaring maudyukan tayo ng kahinhinan na tumanggi.

18. (a) Kung mahinhin tayo, ano ang gagawin natin kapag tumanggap tayo ng bagong atas? (b) Paano kumakapit ang Roma 12:3 sa isang taong mahinhin?

¹⁸ Kapag tinanggap natin ang isang bagong atas, ipinaaalaala sa atin ng halimbawa ni Gideon na hindi tayo magtatagumpay kung walang patnubay at tulong ni Jehova. Tutal, hinihilingan tayong “maging mahinhin sa paglakad na kasama ng [ating] Diyos.” (Mik. 6:8) Kaya kapag tumanggap tayo ng bagong pananagutan, kailangan nating manalangin at bulay-bulayin ang sinasabi ni Jehova sa pamamagitan ng kaniyang Salita at ng kaniyang organisasyon. Iayon natin ang ating mga hakbang sa pag-akay ni Jehova. Tandaan na ang kapakumbabaan ni Jehova at hindi ang ating sariling kakayahan ang ‘nagpapadakila’ sa atin. (Awit 18:35) Kapag naging mahinhin tayo sa paglakad na kasama ng Diyos, hindi natin ipagmamalaki o mamaliitin ang ating sarili.—Basahin ang Roma 12:3.

19. Bakit dapat nating linangin ang kahinhinan?

¹⁹ Ang isang taong mahinhin ay nagbibigay ng karangalang nararapat kay Jehova bilang Maylikha at Soberano ng Uniberso. (Apoc. 4:11) Ang kahinhinan ay tumutulong sa atin na maging kontento at mabunga sa ating atas. Ang kahinhinan ay pumipigil sa atin na kumilos nang walang pakundangan sa iba, at nagtataguyod ito ng pagkakaisa sa bayan ni Jehova. Ang kahinhinan ay nag-uudyok sa atin na unahin ang iba kaysa sa ating sarili, at humihimok sa atin na maging maingat para makaiwas sa malulubhang pagkakamali. Iyan ang mga dahilan kung bakit ang kahinhinan ay mahalaga pa rin sa bayan ng Diyos, at mahal na mahal ni Jehova ang mga naglilinang nito. Pero paano tayo makapagpapakita ng kahinhinan kahit may mga hamon o panggigipit? Iyan ang tatalakayin sa susunod na artikulo.