Skip to content

Skip to table of contents

Muntu Wakumoyo wa Jehova

Muntu Wakumoyo wa Jehova

Muntu Wakumoyo wa Jehova

INO ncinzi ciboola mumizeezo yanu ciindi nomuyeeya Davida wamu Bbaibbele? Sena nkuzunda sintanze waba Filisiti, Goliati? Sena ciindi naakatijila munkanda akaambo kalunya lwa Mwami Saulo? Sena ncibi ncaakacita a Bateseba alimwi amapenzi ngaakajana akaambo kacibi eeco? Naa nkweema kwakwe kwakasololelwa amuuya, ikulembedwe mu Bbaibbele mubbuku lya Intembauzyo?

Davida wakajisi mukuli uulibedelede mumulimo wa Jehova, ikuzunda munkondo, alimwi amapenzi. Nokuba boobo, cintu citukkomanisya kapati ali Davida, nceeci ncaakaamba musinsimi Samuele kujatikizya nguwe kuti uyooba “muntu wakumoyo wa Jehova.”—1 Samuele 13:14.

Businsimi bwa Samuele bwakazuzikizyigwa ciindi Davida naakacili mukubusi. Sena inga mwayanda kwaambwa kuti muntu wakumoyo wa Jehova? Pele ino ncinzi ncaakacita Davida mubuumi bwakwe, kwaambisya naakacili muniini calo cikonzya kumugwasya nywebo kuba muntu wakumoyo wa Jehova? Atubone.

Mukwasyi Alimwi Amulimo Wakwe

Kulangilwa kuti bausyi Davida ba Jese alimwi ibakali bazyukulu ba Rute a Boazi bakali babelesi ba Jehova balyaabide. Ciindi Davida abanabokwabo basankwa bali ciloba abasimbi bobilo nobakacili baniini, Jese wakali kubayiisya mulawo wa Musa. Muntembauzyo yakwe imwi, Davida wakalyaamba kuti mwana ‘wamulanda wa Jehova musimbi.’ (Intembauzyo 86:16) Eeci capa kuti bamwi baambe kuti banyina Davida, ibataambidwe zyina mu Bbaibbele, abalo bakamugwasyilizya kumuuya. Haazibwene umwi wakaamba kuti: “Kulangilwa kuti banyina Davida mbobakasaanguna kumwaambila makani aakkomanisya kujatikizya Leza nzyaakacitila bantu bakwe,” kubikkilizya amakani a Rute a Boazi.

Notwaambilwa zya Davida, mukubusi mweembezi wakajisi mukuli wakulanganya mbelele zyabausyi. Kulangilwa kuti mukuli ooyu wakali kubikkilizya kukkala musyokwe kwaciindi cilamfwu alikke sikati amasiku. Amuciyeeyele buyo eeci.

Mukwasyi wa Davida wakali kukkala mu Betelehemu, mukadolopo kasyoonto mumalundu aaku Juda. Nyika yaku Betelehemu iyakali yamabwe, yakali kukomezya zisyango kabotu. Myuunda yamisamu yamicelo, yamaolifa, alimwi amyuunda yamisaansa yakali kulimwa mumbali aamalundu alimwi amukkuti. Mumazuba aa Davida, myuunda yatakali kulimwa kulangilwa kuti mobakali kweembelela mbelele. Kumbele nkokwakali nkanda ya Juda.

Mulimo wa Davida wakali kuyoosya. Akali akati kamalundu aaya mpaakajana syuumbwa asuntwe ibakaluma mbelele zyakali mubutanga. * Cakutayoowa, mukubusi ooyu wakabatandanya banyama aaba akubajaya kutegwa afwutule mbelele nzyobakalumide. (1 Samuele 17:34-36) Ambweni eeci nceciindi naakatalika kucizyiba kubelesya kkwisyo. Munzi wa Benjamini wakali munsi-munsi ankwaakali kukkala. Basikufwusa mabwe bamumusyobo ooyu bakalicibwene cakuti bakali kukonzya “kufusa ibbwe cakulanza.” Davida awalo wakalicibwene kapati.—Babetesi 20:14-16; 1 Samuele 17:49.

Wakacibelesya Kabotu Ciindi

Mulimo wabweembezi wakali waluumuno alimwi wakali kupa mweembezi ciindi cakuba alikke. Nokuba boobo, Davida taakwe naakali kumvwa bukata. Muciindi caboobo, luumuno oolu lwakamupa coolwe cakuzinzibala kuyeeya. Kulangilwa kuti tumwi twaambo Davida ntwaakabikkilizya muntembauzyo zyakwe ntooto ntwaakali kuyeeya naakacili mukubusi. Sena eeci ciindi naakali aalikke nceciindi naakali kuyeeya busena muntu mbwajisi mububumbo boonse alimwi azyintu zigambya zyakujulu—izuba, mwezi, alimwi anyenyeezi—‘milimo yamaanza a [Jehova]’? Sena mwakali mumyuunda yamu Betelehemu mwaakali kuzinzibala kuyeeya kujatikizya nyika, ŋombe, bayuni alimwi “[a]banyama bamusokwe”?—Intembauzyo 8:3-9; 19:1-6.

Cakutadooneka, izyakamucitikila Davida naakali mweembezi zyakamupa kubona Jehova mbwabalanganya kabotu bantu bakwe basyomeka. Aboobo, Davida wakaimba kuti: “Jehova ngumweembeli wangu, nsikabuli cintu. Ulandooneka mumacelelo aamwemvwe, ulandeenzya kumbali lyamaanzi aacilyokezezyo. Nenjeenda mumumpata walufu uusia mbi, nsiyoowi bubi, nkaambo tuli ayebo, musako wako ankoli yako zilandiyumya.”—Intembauzyo 23:1, 2, 4.

Mulakonzya kulibuzya kuti, ino zyoonse eezyi zijisi mulimo nzi kulindime? Kaambo kamwi nkakuti Davida wakali kumvwana a Jehova alimwi wakaambwa kuti ‘muntu wakumoyo wakwe’ nkaambo wakali kuzinzibala kuyeeya kapati amilimo ya Jehova alimwi acilongwe cakwe anguwe. Sena andinywe inga mwaambwa oobu?

Sena kuli nomwakalimvwide kuyanda kutembaula alimwi akulemeka Mulengi ciindi nomwakamana kulanga zyintu nzyaakalenga? Sena kuli nomwakalimvwide kuti mulamuyanda Jehova ciindi nomwakabona bube bwakwe mbwaakabutondezya ciindi naakali kweendelezya bantu? Kutegwa mucikonzye kumulumba akaambo kazyintu eezyi, mweelede kujana ciindi cakuba nyolikke, kupaila, kuzinzibala kuyeeya zilembedwe mu Jwi lya Leza alimwi azyintu nzyaakalenga. Kuzinzibala kuyeeya kuli boobu kulakonzya kumugwasya kumuzyiba kabotu Jehova mbuli mulongwe wanu alimwi eeci inga camupa kuti kamumuyanda kapati. Bana abapati boonse balakonzya kuba acoolwe eeci. Kuzwa ciindi naakacili mukubusi, Davida wakali acilongwe a Jehova. Ino tuzyiba buti oobo?

Davida Wananikwa

Ciindi Mwami Saulo naatakacili kweelela kweendelezya bantu ba Leza, Jehova wakaambila musinsimi Samuele kuti: “Ino kusikila kuciindinzi ncocinoolilila Saulo? Mebo ndamukaka kuba mwami waba-Israyeli. Kozuzya luja lwako mafuta, unyamuke, ndakutuma kuli-Jese waku-Betelehemu, nkaambo ndalisalila mwami akati kabana bakwe.”—1 Samuele 16:1.

Musinsimi Samuele naakasika ku Betelehemu, wakaambila Jese kuti abaite bana bakwe basankwa. Ino nguuli akati kabo Samuele ngwaakeelede kunanika kuba mwami? Samuele naakabona Eliabu iwakali mupati akati kabo alimwi iwakali kuboneka kabotu, wakayeeya kuti: ‘Ooyu ngonguwe.’ Pele Jehova wakaambila Samuele kuti: “Utalangi ciwa cakwe nibuba bulamfu bwacimo cakwe, nkaambo ndamukaka. Nkaambo Jehova talangi mbuli mbwalanga muntu pe. Muntu ulabona busyu buyo, pele Jehova ulabona moyo.” Mbubwenya buyo, Jehova wakamukaka Abinadabu, Sama, alimwi abambi banabokwabo basankwa bone. Cibalo cilazumanana kuti: “Lino Samuele wakaambila Jese wati, Sa bana bako mpobali boonse awa? Nkabela wakati, Kwasyaala omwe muniini, uleembela imbelele.”—1 Samuele 16:7, 11.

Bwiinguzi bwa Jese butondezya mbuli kuti wakali kwaamba kuti: ‘Takonzyi kuba Davida ngoyandaula.’ Mbwaanga ngowakali muniini mumukwasyi, Davida wakapedwe mulimo wakweembela mbelele. Pele ngonguwe Leza ngwaakasala. Jehova ubona moyo mboubede, alimwi kuli bubotu mbwaakabona muli Davida. Aboobo ciindi Jese naakaita Davida, Jehova wakaambila Samuele kuti: “Buka, umunanike, nkaambo ngonguwe oyu. Mpawo Samuele wakabweza luja lwamafuta, wakamunanika akati kabakwabo. Lino Muuya wa-Jehova wakaselukila Davida canguzu kuzwa kubuzuba obo.”—1 Samuele 16:12, 13.

Myaka yakuzyalwa njaakajisi Davida ciindi naakananikwa tayaambidwe pe. Pele nikwakainda ciindi, banabokwabo basankwa bapati ba Eliabu, Abinadabu, alimwi a Sama, bakali basikalumamba ba Saulo. Ambweni bamwi bosanwe bakacili baniini kubasangana mumulimo wabusikalumamba. Kulalangilwa kuti akati kabo kunyina wakajisi myaka yakuzyalwa iili 20 kutegwa ayelele kuba sikalumamba wamu Israyeli. (Myeelwe 1:3; 1 Samuele 17:13) Nokuba boobo, Davida wakacili muniini ciindi Jehova naakamusala. Pele kuboneka kuti Davida wakali kuzibikkila kale maano zyintu zyakumuuya. Wakajisi cilongwe ciyumu a Jehova, calo ncaakaba ancico kwiinda mukuzinzibala kuyeeya zyintu nzyaakazyi kujatikizya Leza.

Mazuba aano bakubusi balakulwaizyigwa kucita mbubwenya. Aboobo, nobazyali, sena mulabakulwaizya bana banu kuzinzibala kuyeeya kujatikizya zyintu zyakumuuya, kulumba zilenge zyaakalenga Leza, alimwi akubala ncolyaamba Bbaibbele kujatikizya Mulengi? (Deuteronomo 6:4-9) Nywebo nobakubusi, sena mulacita oobu nyolikke? Mabbuku aamba zyamu Bbaibbele mbuli mamagazini aa Ngazi Yamulindizi alimwi a Sinsimuka! * abambilidwe kumugwasya.

Wakalicibwene Kubelesya Kalumbu

Mbuli majwi aantembauzyo zinji zya Davida mbwaatwaambila zimwi zyintu kujatikizya ciindi naakali mweembezi, cakutadooneka anyimbo zilacita oobo. Pele mazuba aano tatuzyi mbozyakali kwiimbwa nyimbo eezyi zisetekene. Nokuba boobo tulizyi kuti iwakalemba nyimbo eezyi wakali mwiimbi uucibwene. Nkakaambo kaako Davida ncaakaitilwa a Mwami Saulo kuzwa ooko nkwaakali kweembelela kuzoomwiimbila nkaambo wakalicibwene kubelesya kalumbu.—1 Samuele 16:18-23. *

Ino nkookuli alimwi ndiilili Davida naakacizyiba kwiimba? Kulangilwa kuti wakacizyiba kwiimba ciindi naakali kweembela mbelele musyokwe. Aboobo, ncamaano kusyoma kuti neliba leelyo naakacili mwana, Davida wakali kumwiimbila kale ntembauzyo Leza wakwe. Jehova wakamusala akumupa mulimo akaambo kakulyaaba kwakwe alimwi akubikkila maano kuzyintu zyakumuuya.

Mbwaakazooba Davida mumyaka yakumbele aako nkaambo kambi. Pele muuya ngwaakatondezya mubuumi bwakwe boonse ulalibonya mumajwi ngaakalemba kwiinda muzyintu zyakamucitikila naakacili muniini naakali mweembezi mu Betelehemu. Amuyeeye buyo Davida naakali kwiimbila Jehova kuti: “Ndayeeya mazuba aakaindi; ndazinzibala kuyeeya milimo yako yoonse; camoyo woonse ndabikkila maano kumilimo yamaanza aako.” (Intembauzyo 143:5) Kusangalizya kwantembauzyo eeyi ya Davida alimwi azimwi kulakonzya kukulwaizya boonse aabo bayanda kuba bantu bakumoyo wa Jehova.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 9 Munyama uutegwa bbeya waku Suriya, ngobakali kuswaanganya bantu kaindi ku Palestine walo iwakali kulema makkilogilamu aali 140 wakali kukonzya kujaya muntu naa munyama kwiinda mukubelesya nsumba zyakwe zipati. Basyuumbwa bakali banji mubusena oobu. Lugwalo lwa Isaya 31:4 lwaamba kuti “nekuba . . . beembeli banji” tiibakali kukonzya kutanda “syuumbwa” naandondoma mukulya kwakwe.

^ munc. 20 Alamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

^ munc. 22 Sikupa lulayo kumwami iwakasala Davida alimwi wakaamba kuti Davida wakali muntu ‘uujisi busongo bwakumvwisya makani, alimwi mweebesi, nkabela Jehova uli awe.’—1 Samuele 16:18.