Skip to content

Ino Bubuke Ninzi?

Ino Bubuke Ninzi?

Bwiinguzi bwamu Bbaibbele

 Mu Bbaibbele, ibbala lisandulwidwe kuti “bubuke” lizwa kubbala lya Chigiliki lyakuti a·naʹsta·sis, ilipandulula kuti “kubuka” naa “kwiimikila alimwi.” Muntu iwabusyigwa kuzwa kulufwu ulaba abuumi alimwi.​—1 Bakolinto 15:12, 13.

 Nokuba kuti ibbala lyakuti “bubuke” talijaniki mu Magwalo aa Chihebrayo alo kanji-kanji aaitwa kuti Cizuminano Cakale, njiisyo eeyi ilajanika mumagwalo aaya. Mucikozyanyo, kwiinda mumusinsimi Hosea, Leza wakasyomezya kuti: ‘Nkabavwune kujanza lyacuumbwe alimwi nkabanunune kulufu.’​—Hosea 13:14; Jobu 14:13-​15; Isaya 26:19; Daniele 12:​2, 13.

 Ino bantu bafwide bayoobusyilwa kuli? Bamwi babusyilwa kubuumi bwakujulu kuyoolela kabali bami antoomwe a Kristo. (2 Bakolinto 5:1; Ciyubunuzyo 5:​9, 10) Ibbaibbele lyaamba bubuke oobu kuti ‘mbubuke bwakusaanguna’ icitondezya kuti kuli bubuke abumbi buyootobela. (Ciyubunuzyo 20:6; Bafilipi 3:​11) Mububuke oobu, bantu banji ibayoobusyigwa bayookkomana kukkala anyika.​—Intembauzyo 37:29.

 Ino bantu babusyigwa buti? Leza wakapa Jesu nguzu zyakubusya bafwide. (Johane 11:25) Jesu uyoobabusya “boonse ibali muzyuumbwe,” umwi aumwi kweelana abube bakwe bulibedelede. (Johane 5:​28, 29) Aabo babusyilwa kubuumi bwakujulu batambula mibili yamuuya, pele aabo babusyilwa kubuumi bwaanyika batambula mibili yanyama iilondokede.​—Isaya 33:24; 35:​5, 6; 1 Bakolinto 15:42-​44, 50.

 Ino mbaani bayoobusyigwa? Ibbaibbele lyaamba kuti “kuyooba bubuke bwabantu baluleme abataluleme.” (Milimo 24:15) Bantu baluleme babikkilizya bantu basyomeka, bantu mbuli Nowa, Sara, alimwi a Abrahamu. (Matalikilo 6:9; Bahebulayo 11:11; Jakobo 2:​21) Bantu bataluleme babikkilizya baabo ibakaalilwa kusika azyeelelo zya Leza akaambo kakuti bakanyina coolwe cakwiiya alimwi akuzitobela.

 Nokuba boobo, aabo ibakabisya cakuti tabayandi kucinca, kunyina nobayoobusyigwa. Bantu bali boobo bafwa, tabajisi bulangizi bwakuyoobusyigwa.​—Matayo 23:33; Bahebulayo 10:26, 27.

 Ino ndilili bubuke nobuyoocitika? Ibbaibbele lyakaambila limwi kuti bubuke bwabuumi bwakujulu buyoocitika ciindi cakubako kwa Kristo, ikwakatalika mu 1914. (1 Bakolinto 15:21-​23) Ibubuke bwabuumi bwaanyika buyoocitika mu Bulelo bwa Myaka Iili Cuulu bwa Jesu Kristo, nyika yaakusandulwa kuba paradaiso.​—Luka 23:43; Ciyubunuzyo 20:​6, 12, 13.

 Ino nkaambo nzi ncocili camaano kusyoma mububuke? Bbaibbele lilaamba bantu ibali fwuka ibakabusyigwa, kubusyigwa kumwi akumwi kwakasinizyigwa abakamboni. (1 Bami 17:17-​24; 2 Bami 4:​32-​37; 13:20, 21; Luka 7:​11-​17; 8:​40-​56; Johane 11:38-​44; Milimo 9:​36-​42; Milimo 20:​7-​12; 1 Bakolinto 15:​3-6) Ikubusyigwa kuzyibidwe kapati nkukooko Jesu nkwaakabusya Lazaro, mbwaanga Lazaro wakalifwide kwamazuba one alimwi Jesu wakacita maleele aakumubusya kumbele aankamu yabantu. (Johane 11:39, 42) Nobaba baabo ibakali kumukazya Jesu kunyina nobakaakazya makani aaya, muciindi caboobo, bakatalika kuyandaula nzila yakujaya Jesu alimwi a Lazaro.​—Johane 11:47, 53; 12:​9-​11.

 Ibbaibbele lilatondezya kuti Leza ulijisi nguzu alimwi aluyandisisyo lwakubusya bafwide. Leza ulaayeeya makani oonse aajatikizya muntu umwi aumwi ngwayoobusya kwiinda munguzu zyakwe. (Jobu 37:23; Matayo 10:30; Luka 20:37, 38) Leza ulakonzya kubabusya bafwide, alimwi ulayanda kucita oobo! Nolipandulula bubuke buboola, Ibbaibbele lilaamba kujatikizya Leza kuti: ‘Ulayandisisya buumi mbwaakalenga.’​—Jobu 14:15.

Makani aakubeja kujatikizya bubuke

 Makani aakubeja: Bubuke nkuswaangana kwa soul alimwi amubili.

 Makani aamasimpe: Ibbaibbele liyiisya kuti soul ngomuntu wini, kutali cibeela cizumanana kupona. (Matalikilo 2:7; Ezekieli 18:4) Muntu iwabusyigwa taswaangani a soul yakwe; inga ulengululwa kuba soul, nkokuti muntu uupona.

 Makani aakubeja: Bamwi bantu balabusyigwa alimwi akunyonyoonwa mpoonya-mpoonya.

 Makani aamasimpe: Ibbaibbele lyaamba kuti “aabo ibakacita zyintu zibyaabi” bayootambula “bubuke bwalubeta.” (Johane 5:​29) Nokuba boobo, lubeta oolu luyeeme azintu nzyobayoocita baakumana kubusyigwa, kutali azintu nzyobakacita kabatanafwa. Jesu wakaamba kuti: ‘Bafwide bayoomvwa ijwi lya Mwana wa Leza alimwi aabo ibaliswiilila bayooba baumi.’ (Johane 5:​25) Aabo ‘ibayooswiilila’ naa kutobela zintu nzyobayakwiiya baakubusyigwa, mazina aabo aayoolembwa ‘mubbuku lyabuumi.’​—Ciyubunuzyo 20:12, 13.

 Makani aakubeja: Ciindi muntu naabusyigwa, ulapegwa mubili nguwenya ngwaakajisi katanafwa.

 Makani aamasimpe: Muntu afwa, mubili wakwe ulabola.—Mukambausi 3:​19, 20.