Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

ANA APALI JUŴAYIPANGANYISYE?

Manyunya ga Kausi

Manyunya ga Kausi

YINYAMA yejinji ya m’mesi yayikusatama kumalo kwakusisima mnope yikwete mawuta gejinji m’cilu mwakwe. Mawutaga gakusakamucisya yinyamayi kuti yipikaneje mtukuta. Mwakulekangana ni yeleyi, kanyama kane ka m’mesi lina lyakwe kausi kakwete manyunya gakamucisya kuti kakapikanaga kusisima.

Aganicisye Ayi: Kanyamaka kakwete manyunya gejinji pacilu pakwe kupunda yinyama yejinji. Pakali m’mesi, manyunyaga gakusakamucisya kuti paŵe lipuje ciŵandika cilu cakwe. Lipujelyo likusakamucisya kuti mesi gakusisima gakakwayana ni cilu cakwe ni cakulinga cakuti kapikaneje mtukuta.

Ŵasayansi akuganisya kuti mpaka alijiganye yejinji kutyocela ku manyunya ga kausi. Pakwika apano, alinjilile kupanganya yakuwala yakulekanganalekangana yakola manyunya. Ŵasayansiŵa ayiweni kuti “naga cakuwala cikwete manyunya gejinji mnope, nambosoni gelewu mpela mwagaŵelele manyunya ga kausi, cangajigala ndaŵi kuti cijumule, soni cangajinjila mesi mwacisawawa.” Kusala yisyene kulijiganya mwagaŵelele manyunya ga kausi kukamucisye kuti ŵandu apanganyeje yakuwala yakutukutila cenene.

Ŵasayansiŵa akuganisya kuti mpaka apanganye yakuwala yambone mnope yakutiŵilila m’mesi kumalo gakusisima mnope, pakujigalila mwagaŵelele manyunya ga kausi.

Wawojo akuganisya wuli? Ana yagambile kutendekwa jika kuti manyunya ga kausi galicenjeleje ku mesi gakusisima? Kapena apali juŵagapanganyisye?