MBALA IKWA NGE ME WAKA DEZIA NDE MBONGO TO BIMVWAMA KE NATAKA KIESE MPI KE SADISAKA NA KUNUNGA? Kuyindula mutindu yai ke pusaka bantu mingi na kusala ngolo kibeni bantangu mingi sambu bo zwa mbongo mingi. Ebuna, keti mbongo mpi bimvwama ke nataka kiese ya kukonda nsuka? Banzikisa ke monisa nki?

Mukanda mosi (Journal of Happiness Studies) ke tuba nde kuvanda ti mbongo mingi ke salaka ve nde beto vanda na kiese ya mingi mpi beto kudiwa mbote kibeni. Mbongo yo mosi kele mbi ve. Kansi zulunalu mosi (Monitor on Psychology) ke tuba nde “kima ke nataka bampasi kele nzala ya kukuma ti mbongo mingi.” Bangogo yai ke wakana ti ndongisila yina bo sonikaka na Biblia bamvula kiteso ya mafunda zole me luta, yo ke tuba nde: “Zola ya mbongo kele musisa ya mambu ya mbi ya mitindu yonso, mpi sambu bantu ya nkaka me yedisaka zola yai, . . . bo me kuditobulaka ti bampasi mingi.” (1 Timoteo 6:9, 10) Inki lenda vanda bampasi yango?

BASUSI MPI KUVIDISA MPONGI SAMBU YO KE LOMBA KUTANINA BIMVWAMA. Biblia ke tuba nde: “Mpongi ya nsadi ke vandaka ntomo, ata yandi ke dia fioti to mingi, kansi bima mingi yina mvwama kele na yo ke pesaka yandi ve nzila ya kulala.”—Longi 5:12.

KULEMBA NITU KANA NGE ME ZWA VE KIESE YINA NGE VANDAKA KUVINGILA. Mpasi yai ke vandaka sambu nzala ya ngolo ya kuzwa mbongo mingi ke manaka ve. Biblia ke tuba nde: “Muntu yina ke zolaka arza ta fulukaka ve arza ata fioti, mpi muntu yina ke zolaka kimvwama ta fulukaka ve lufutu.” (Longi 5:10) Diaka, nzala ya ngolo ya kukuma ti bimvwama lenda pusa muntu na kukatula dikebi na mambu ya mfunu yina ke nataka kiese, mu mbandu kulutisa ntangu ti dibuta mpi banduku, to kusala mambu ya kimpeve.

MAWA MPI MAKASI NTANGU MBONGO TO BIMVWAMA ME KUMA FIOTI TO ME MANA. Biblia ke tuba nde: “Kudilembisa ve sambu na kubaka kimvwama. Yambula mpi monisa mayele ya kubakisa mambu. Kana nge losa meso kuna, yo kele ve pana, sambu yo ta tandula kibeni mapapu bonso ngo-zulu mpi ta pumbuka na zulu.”—Bingana 23:4, 5.

KUSEPELA TI BIMA YINA BETO KELE NA YO. Biblia ke tuba nde: “Beto nataka ata kima ve na nsi-ntoto, beto lenda kwenda mpi ve ti kima ata mosi. Yo yina, kana beto kele ti madia, mpi bilele, beto ta sepela ti bima yai.” (1 Timoteo 6:7, 8) Bantu yina ke sepelaka ti bima yina bo kele na yo ke bokuta-bokutaka ve mpi kikalulu yai ke sadisaka bo na kuvanda ve bantu ya ke lulaka. Mpi sambu bo ke sosaka ve kuvanda ti bima mingi ya kinsuni kuluta yina bo lenda vanda ti yo, bo ke vandaka ve ti basusi ya kukonda mfunu.

KIKALULU YA KUKABA. Biblia ke tuba nde: “Kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.” (Bisalu 20:35) Bantu yina ke vandaka ti kikalulu ya kukaba ke vandaka na kiese sambu bo ke sepelaka kupesa bantu ya nkaka kiese, ata bo ke pesa kaka mwa ntangu mpi ngolo na bo. Mbala mingi bo ke bakaka mambote mingi yina mbongo lenda natila bo ve, mu mbandu zola, luzitu mpi banduku ya kieleka yina ke vutudilaka bo na luzolo yonso!—Luka 6:38.

KUTULA BANTU NA NTWALA YA BIMA YA KINSUNI. Biblia ke tuba nde: “Kudia ndunda kisika zola kele, kele mbote kuluta kudia misuni ya ngombe ya mafuta kisika kimbeni kele.” (Bingana 15:17) Verse yai ke zola kumonisa nki? Kuvanda ti bangwisana ya zola ti bantu ya nkaka kele mfunu mingi kuluta kuvanda ti bimvwama ya kinsuni. Mpi mutindu beto ta mona yo, sambu na kuvanda na kiese zola kele mfunu mingi.

Sabina, nkento mosi na Amerika ya Sudi, longukaka mfunu ya minsiku ya Biblia. Ntangu bakala na yandi yambulaka yandi, Sabina kumaka kusala ngolo sambu na kuzwa bima yina vandaka mfunu na luzingu sambu na yandi mpi bana na yandi zole ya bankento. Yandi vandaka kusala bisalu zole mpi yandi vandaka kutelama konso kilumbu na ngunga ya iya ya suka. Ata manaka na yandi vandaka mpasi, Sabina bakaka lukanu ya kulonguka Biblia. Inki mbuma yo butaka?

Yandi kumaka ve ti mbongo mingi na mbala mosi. Kansi mutindu na yandi ya kutadila luzingu sobaka na mutindu ya kuyituka! Mu mbandu, yandi zwaka kiese yina ke katukaka na kulungisa mpusa ya mambu ya kimpeve. (Matayo 5:3) Yandi zwaka banduku ya kieleka na kati ya bampangi-Bakristu. Mpi yandi zwaka kiese ya kupesa ntangu yandi vandaka kuzabisa bantu ya nkaka mambu yina yandi longukaka.

Biblia ke tuba nde: “Mayele ke monanaka ya lunungu na bisalu na yo.” (Matayo 11:19) Na kutadila mambu yai, kusepela ti bima yina beto kele na yo, kikalulu ya kukaba mpi kutula bantu na ntwala ya bima ya kinsuni ke monanaka kibeni ya lunungu!